Τα νέα τιμολόγια του νερού και πως γίνεται η χρέωση. Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που καθορίζει τους νέους τρόπους τιμολόγησης του νερού
Η ΚΥΑ θεσπίζει κανόνες για την κοστολόγηση του νερού, εναρμονίζοντας την εθνική νομοθεσία με την ευρωπαϊκή οδηγία 2000/60, για πλήρη ανάκτηση του κόστους των υπηρεσιών ύδρευσης.
Κλιμακωτές χρεώσεις, τιμές ανά περιοχή, στήριξη στους ευάλωτους
Το υπουργείο δεν εμπλέκεται στην τιμολόγηση, παρά μόνο οι ίδιοι οι πάροχοι, οι οποίοι ωστόσο θα λογοδοτούν και θα ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ.
Παράλληλα, ορίζεται ως «ταβάνι» για τις τιμές που θα χρεώνουν ο εναρμονισμός δείκτης τιμών καταναλωτή, που σημαίνει πως οι αυξήσεις στην τιμή του νερού δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν τον πληθωρισμό
Λόγω της τοπικότητας του δικτύου ύδρευσης, θα υπάρχει η δυνατότητα για διαφορετικές τιμές ανά περιοχή, γεγονός που θα εξαρτάται και από τις συνθήκες που θα επικρατούν κατά περίπτωση, (ανομβρία, απόθεμα υδάτων κλπ.).
Ταυτόχρονα, θα εφαρμοστεί και η κλιμακωτή τιμολόγηση βάσει της κατανάλωσης, που έχει ως στόχο και τον περιορισμό της αλόγιστης χρήσης νερού, με προϋπόθεση η πρώτη κλίμακα να είναι οικονομικά προσιτή έτσι ώστε να καλύψει τις ανάγκες του ο πληθυσμός.
Ειδική μέριμνα με τιμολόγια κοινωνικού χαρακτήρα για ειδικές κατηγορίες καταναλωτών, όπως οι ευάλωτες οικογένειες, οι τρίτεκνοι και πολύτεκνοι κ.α.
Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/103755/2994 – ΦΕΚ Τεύχος Β 5438/27.09.2024
Καθορισμός γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, μέτρα βελτίωσης αυτών. Διαδικασίες και μέθοδος ανάκτησης κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του.
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ – ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ – ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
αποφασίζουμε:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Σκοπός
Σκοπός της παρούσας είναι ο καθορισμός για τις υπηρεσίες ύδατος:
α) Των γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης,
β) μέτρων βελτίωσης των υπηρεσιών αυτών,
γ) των διαδικασιών και της μεθόδου ανάκτησης του κόστους των υπηρεσιών αυτών, στις διάφορες χρήσεις, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 3199/2003 (Α’ 280) και το π.δ. 51/2007 (Α’ 54) καθώς και το οικείο εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής Ποταμού (ΣΔΛΑΠ).
Άρθρο 2
Πεδίο εφαρμογής
1. Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται στις υπηρεσίες ύδατος της παρ. κθ του άρθρου 2 του ν. 3199/2003, για τις χρήσεις που ορίζονται στο Παράρτημα Ι της υπ’ αρ. 146896/2014 (Β’ 2878) κοινής υπουργικής απόφασης, όπως ισχύει, εκτός των περ. 2.3, 4, και 5.3 αυτής. Οι υπηρεσίες αυτές δύνανται να παρέχονται μέσω οργανωμένων συλλογικών δικτύων παροχής υπηρεσιών ύδατος, καθώς και μέσω μεμονωμένων υδρογεωτρήσεων που δεν ανήκουν σε οργανωμένα συλλογικά δίκτυα.
2. Η παρούσα απόφαση δεν εφαρμόζεται στις απολήψεις ύδατος από πηγάδια/φρέατα, εκτός των απολήψεων από γεωτρήσεις.
3. Η τιμή ακατέργαστου ύδατος, που προσδιορίζεται στη σύμβαση της παρ. 2 του άρθρου εκατοστού δέκατου τέταρτου του ν. 4812/2021 (Α’ 110) μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ» και της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., εφαρμόζεται και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) κατά μήκος του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (Ε.Υ.Σ.) της μείζονος περιοχής Πρωτευούσης. Το εκάστοτε ισχύον τιμολόγιο για τη διάθεση ακατέργαστου ύδατος από την Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. για βιομηχανική – επαγγελματική χρήση ισχύει αναλογικά και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ προς ιδιώτες ή άλλους χρήστες, κατά μήκος του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (Ε.Υ.Σ.) εκτός της περιοχής αρμοδιότητας της Ε.ΥΔ.Α.Π., κατά τα οριζόμενα στη σύμβαση της παρ. 2 του άρθρου εκατοστού δέκατου τέταρτου του ν. 4812/2021 μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ» και της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε..
4. Η τιμή ακατέργαστου ύδατος, που προσδιορίζεται στη σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 2937/2001 (Α’ 169) μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ.» και της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., εφαρμόζεται και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ. προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.). Το εκάστοτε ισχύον τιμολόγιο για τη διάθεση ακατέργαστου ύδατος από την Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. για βιομηχανική – επαγγελματική χρήση ισχύει αναλογικά και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ. προς ιδιώτες ή άλλους χρήστες, κατά τα οριζόμενα στη σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 2937/2001 μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ.» και της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε..
5. Τα λοιπά άρθρα της παρούσας απόφασης δεν εφαρμόζονται στην τιμολόγηση και κοστολόγηση του ακατέργαστου ύδατος των παρ. 3 και 4 του παρόντος.
Άρθρο 3
Ορισμοί
Για την εφαρμογή της παρούσας ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 2 του ν. 3199/2003 (Α’ 280), των άρθρων 2 και 12 του π.δ. 51/2007 (Α’ 54), της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 5037/2023 (Α’ 78) καθώς και οι ακόλουθοι ορισμοί:
1. «Χρηματοοικονομικό κόστος παρόχου υπηρεσιών ύδατος» ή «Χρηματοοικονομικό κόστος»: είναι το κόστος που προκύπτει για κάθε πάροχο υπηρεσιών ύδατος αποκλειστικά από την δραστηριότητα παροχής των υπηρεσιών αυτών. Αντανακλά την χρηματοοικονομική αποτίμηση του κόστους για όλα τα έργα, τις υποδομές και τις διαδικασίες, τα οποία είναι απαραίτητα για την παροχή των υπηρεσιών ύδατος για τις χρήσεις που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 2. Στο χρηματοοικονομικό κόστος περιλαμβάνονται οι δαπάνες που είναι αναγκαίες για την παροχή των υπηρεσιών ύδατος, τη λειτουργία και τη συντήρηση του παρόχου των υπηρεσιών αυτών (κεφαλαιουχικές, λειτουργικές, συντήρησης και διοίκησης). Υπολογίζεται από τον κάθε πάροχο υπηρεσιών ύδατος και περιλαμβάνει το κεφαλαιουχικό κόστος, το κόστος λειτουργίας, στο οποίο περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, το κόστος συντήρησης και το κόστος διοίκησης του άρθρου 4.
2. «Ανάκτηση χρηματοοικονομικού κόστους παρό-χου υπηρεσιών ύδατος»: το ποσοστό των εσόδων του παρόχου υπηρεσιών ύδατος από την δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών ύδατος επί του χρηματοοικονομικού κόστους της παρ. 1 για την παροχή των υπηρεσιών αυτών.
3. «Ανάκτηση περιβαλλοντικού κόστους και κόστους πόρου για κάθε χρήση»: Το ποσοστό του εισπρακτέου περιβαλλοντικού τέλους, το οποίο χρεώνεται στους τελικούς χρήστες των υπηρεσιών ύδατος διά των λογαριασμών που αποστέλλουν σε αυτούς οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, επί του περιβαλλοντικού τέλους που έχει προσδιοριστεί για κάθε χρήση ύδατος σύμφωνα με τα άρθρα 5, 6 και 8.
4. «Τελικός χρήστης υπηρεσιών ύδατος»: Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο παρέχονται ή αναμένονται να παρασχεθούν υπηρεσίες ύδατος αποκλειστικά για δική του χρήση.
5. «Ενδιάμεσος πάροχος υπηρεσιών ύδατος»: Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο παρέχονται ή αναμένονται να παρασχεθούν υπηρεσίες ύδατος με σκοπό την παροχή αυτών σε άλλους παρόχους ή σε τελικούς χρήστες
6. Ρυθμιστική Περίοδος (ΡΠ): η πενταετής περίοδος για την οποία οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος υποχρεούνται να καθορίσουν τα τιμολόγιά τους σύμφωνα με την παρούσα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ
Άρθρο 4
Γενικοί κανόνες προσδιορισμού χρηματοοικονομικού κόστους
1. Ο προσδιορισμός του χρηματοοικονομικού κόστους της παρ. 1 του άρθρου 3 διενεργείται για τις υπηρεσίες ύδατος που υπάγονται στο άρθρο 2, εξαιρουμένων των ιδιωτικών γεωτρήσεων.
2. Στον υπολογισμό του χρηματοοικονομικού κόστους λαμβάνονται υπόψη οι εξής συνιστώσες κόστους:
α) Κεφαλαιουχικό κόστος, για τον υπολογισμό του οποίου λαμβάνονται υπόψη:
αα) το αναλισκόμενο πάγιο κεφάλαιο στη διαδικασία παροχής των υπηρεσιών ύδατος.
αβ) το κόστος τόκων των δανειακών κεφαλαίων.
αγ) εύλογη απόδοση επί των απασχολούμενων κεφαλαίων στην διαδικασία παροχής των υπηρεσιών ύδατος, (βλ. Παράρτημα Ι).
β) Λειτουργικό κόστος, το οποίο περιλαμβάνει τις εύλογες και αποδοτικές δαπάνες που είναι αναγκαίες προκειμένου ο πάροχος υπηρεσιών ύδατος να παρέχει τις υπηρεσίες με τρόπο ασφαλή σύμφωνα με τα σχετικά πρότυπα ποιότητας όπως αυτά πιστοποιούνται από το προβλεπόμενο πρόγραμμα παρακολούθησης, επαρκή, αποδοτικό και αξιόπιστο. Στο Λειτουργικό Κόστος περιλαμβάνεται το Κόστος Διοίκησης, το Κόστος Λειτουργίας και το κόστος συντήρησης (βλ. Παράρτημα Ι).
3. Για τον υπολογισμό του Χρηματοοικονομικού Κόστους ακολουθείται η μεθοδολογία που περιγράφεται στο Παράρτημα Ι.
Άρθρο 5
Γενικοί κανόνες προσδιορισμού του Περιβαλλοντικού Κόστους ανά χρήση ύδατος
1. Το Περιβαλλοντικό Κόστος προσδιορίζεται σε επίπεδο Λεκάνης Απορροής Ποταμού (Λ.Α.Π.) και προκύπτει από τον προσδιορισμό του κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών, (Σ.Δ.Λ.Α.Π) σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της παρ. 5 του άρθρου 12 του π.δ. 51/2007 (Α’ 54), οι οποίες αφορούν στην επίτευξη της καλής κατάστασης των υδατικών σωμάτων (Υ.Σ.).
2. Το Περιβαλλοντικό Κόστος προκύπτει όταν σε μία Λ.Α.Π. υφίσταται έστω και μια από τις ακόλουθες συνθήκες: (α) επιφανειακά Υδατικά Συστήματα (Υ.Σ.) με οικολογική κατάσταση κατώτερη της καλής, β) επιφανειακά Υ.Σ. με χημική κατάσταση κατώτερη της καλής, γ) επιφανειακά Υ.Σ. με οικολογική ή/και χημική κατάσταση άγνωστη, και δ) υπόγεια Υ.Σ. με κακή χημική κατάσταση που δεν οφείλεται σε φυσικά αίτια.
3. Για τον υπολογισμό του Περιβαλλοντικού Κόστους, ακολουθείται η μεθοδολογία που περιγράφεται στο Παράρτημα ΙΙ.
4. Ο προσδιορισμός του Περιβαλλοντικού Κόστους εγκρίνεται με απόφαση του αρμοδίου Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και αναπροσαρμόζεται σε ετήσια βάση, ανάλογα με το βαθμό διαφοροποίησης του εκτιμώμενου κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., σύμφωνα με την παρ. 2.
4.1. Όταν μία Λ.Α.Π. εκτείνεται στα διοικητικά όρια περισσοτέρων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ο προσδιορισμός και η έγκριση του Περιβαλλοντικού Κόστους ασκείται από κοινού. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση παροχής υπηρεσιών ύδατος όπου η προμήθεια ύδατος γίνεται από Υδατικά Συστήματα μίας Λ.Α.Π., ενώ η χρήση του ύδατος καλύπτει ανάγκες Λ.Α.Π. άλλης Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Σε περίπτωση διαφωνίας η τελική απόφαση λαμβάνεται από τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με κριτήριο την επίτευξη των στόχων της παρούσας αφού λάβει υπόψη τις θέσεις όλων των εμπλεκομένων.
5. Οι αποφάσεις έγκρισης του Περιβαλλοντικού Κόστους κοινοποιούνται από τις οικείες Διευθύνσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στη Γενική Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.).
Άρθρο 6
Γενικοί κανόνες προσδιορισμού του Κόστους Πόρου ανά χρήση ύδατος
1. Το Κόστος Πόρου εκτιμάται σε επίπεδο Λ.Α.Π. και προκύπτει από τον προσδιορισμό του κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της παρ. 5 του άρθρου 12 του π.δ. 51/2007 (Α’ 54), οι οποίες αφορούν στην εξοικονόμηση των υδατικών πόρων και στην ορθολογική διαχείρισή τους, μέσω της αναίρεσης πρακτικών υπεράντλησης υπόγειων Υ.Σ..
2. Κόστος Πόρου προκύπτει όταν σε μία Λ.Α.Π. υφίσταται έστω και μια από τις ακόλουθες συνθήκες (α) υπόγεια Υ.Σ. με «Κακή» ποσοτική κατάσταση, (β) ελλιπής κάλυψη των αναγκών νερού των κύριων ανθρωπογενών χρήσεων.
3. Για τον υπολογισμό του Κόστους Πόρου, ακολουθείται η μεθοδολογία που περιγράφεται στο Παράρτημα ΙΙΙ.
4. Ο προσδιορισμός του Κόστους Πόρου εγκρίνεται με απόφαση του αρμόδιου Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και αναπροσαρμόζεται σε ετήσια βάση, ανάλογα με τον βαθμό διαφοροποίησης του εκτιμώμενου κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., σύμφωνα με την παρ. 2.
4.1. Όταν μία Λ.Α.Π. εκτείνεται στα διοικητικά όρια περισσοτέρων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ο προσδιορισμός και η έγκριση του Κόστους Πόρου ασκείται από κοινού. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση παροχής υπηρεσιών ύδατος όπου η προμήθεια ύδατος γίνεται από Υδατικά Συστήματα μίας Λ.Α.Π., ενώ η χρήση του ύδατος καλύπτει ανάγκες Λ.Α.Π. άλλης Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Σε περίπτωση διαφωνίας η τελική απόφαση λαμβάνεται από τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με κριτήριο την επίτευξη των στόχων της παρούσας αφού λάβει υπόψη τις θέσεις όλων των εμπλεκομένων.
5. Οι αποφάσεις έγκρισης του Κόστους Πόρου κοινοποιούνται από τις οικείες Διευθύνσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στη Γενική Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ
Άρθρο 7
Κοινή διαδικασία τιμολόγησης χρηματοοικονομικού κόστους παροχής των υπηρεσιών ύδατος
1. Βάσει των εύλογων και αποδοτικών δαπανών που προσδιορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 4, οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος καθορίζουν τα τιμολόγια των παρεχόμενων υπηρεσιών ύδατος, ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζεται το νερό, για την ΡΠ, στο πλαίσιο κατάρτισης των Γενικών Σχεδίων Υπηρεσιών Ύδατος (ΓΣΥΥ) του άρθρου 35 του ν. 5037/2023 (Α’ 78), με την επιφύλαξη των διατάξεων που ισχύουν για την ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και την ΕΥΑΘ Α.Ε.. Κατ’ εξαίρεση, για την πρώτη ΡΠ της παρ. 7 του άρθρου 3, οι πάροχοι που εξυπηρετούν περιοχές με μόνιμο πληθυσμό μικρότερο των εκατό χιλιάδων (100.000) κατοίκων, προσδιορίζουν τα τιμολόγιά τους για την Πενταετή ΡΠ, μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2024 και μεριμνούν για την ενσωμάτωσή τους στα προαναφερόμενα ΓΣΥΥ, τα οποία υποχρεούνται να καταρτίζουν από 01/01/2025 σύμφωνα με το άρθρο 35 του ν. 5037/2023.
2. Οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΟΕΒ) οι οποίοι, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 35 του ν. 5037/2023 εξαιρούνται από την υποχρέωση κατάρτισης των ΓΣΥΥ, προσδιορίζουν τα τιμολόγια των παρεχόμενων υπηρεσιών ύδατος, για την ΡΠ, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2024.
3. Η τιμολογιακή πολιτική εγκρίνεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις που διέπουν τον εκάστοτε πάροχο και αφού ληφθούν υπόψη οι Συστάσεις ή οι Ειδικά Αιτιολογημένες Αποφάσεις της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. της παρ. 2 του άρθρου 35 του ν. 5037/2023. Η απόφαση έγκρισης κοινοποιείται στη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στη Γενική Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ.. Η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. εποπτεύει την εφαρμογή της ισχύουσας μεθόδου κοστολόγησης και τιμολόγησης και αν διαπιστωθεί εσφαλμένη εφαρμογή των κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης, προβαίνει στις ενέργειες που προβλέπονται στην περ. γ) της παρ. 4 του άρθρου 12A και στις παρ. 8, 10 και 11 του άρθρου 36 του ν. 4001/2011 (Α’ 179) καθώς και στην παρ. 2 του άρθρου 35 του ν. 5037/2023.
4. Τα τιμολόγια των παρεχόμενων υπηρεσιών ύδατος για κάθε ΡΠ, εγκρίνονται κατά το τελευταίο έτος της προηγούμενης ΡΠ.
5. Μεταξύ των ετών της ΡΠ η ποσοστιαία μεσοσταθμική αύξηση των τιμολογίων των χρηστών δεν μπορεί να υπερβαίνει αυτήν της μέσης ετήσιας μεταβολής του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) που καταρτίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ για το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια κάθε ΡΠ, οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος δύνανται να εφαρμόζουν μεγαλύτερες αυξήσεις επί των τιμολογίων των υπηρεσιών ύδατος που παρέχουν, μετά από έγκριση της Ρ.Α.Α.Ε.Υ κατόπιν ειδικά αιτιολογημένου αιτήματος σύμφωνα με τη διαδικασία «Έκτακτης Αναθεώρησης Χρηματοοικονομικού Κόστους» της ενότητας ΙΙ του Παραρτήματος Ι.
6. Η Ρ.Α.Α.Ε.Υ., στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της που απορρέουν από το άρθρο 12Α του ν. 4001/2011, δύναται να προτείνει, τη θέσπιση «Μηχανισμού Κινήτρου Λειτουργικών Δαπανών» για τους παρόχους υπηρεσιών ύδατος προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι πάροχοι επιδιώκουν τη βελτίωση της επιχειρησιακής τους λειτουργίας έτσι ώστε οι χρήστες να επωφελούνται από τη βελτίωση της αποδοτικότητας.
7. Επενδύσεις οι οποίες έχει αποδειχθεί τεκμηριωμένα βάσει μελετών κόστους – οφέλους, ότι συμβάλλουν σημαντικά στην αποδοτικότερη διαχείριση των υδάτων και στην ουσιαστική επίτευξη μέτρων των οικείων ΣΔΛΑΠ, έχοντας ταυτόχρονα ευρύτερο θετικό οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο στην οικεία Περιφέρεια (ΟΤΑ β’ βαθμού), δύνανται, με ειδική απόφαση της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. που εκδίδεται κατόπιν σχετικής βεβαίωσης των οικείων Διευθύνσεων Υδάτων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων περί της συμβολής των επενδύσεων αυτών στην υλοποίηση μέτρων των ΣΔΛΑΠ, να χαρακτηριστούν ως Έργα που Συμβάλλουν Σημαντικά στη Βελτίωση της Διαχείρισης των Υδάτων και να έχουν ειδικούς όρους αναφορικά με τη διάρκεια των αποσβέσεων, το ύψος της απόδοσης και με οποιαδήποτε άλλη παράμετρο κριθεί αναγκαίο να διαφοροποιηθεί από το πλαίσιο που ισχύει για τις λοιπές επενδύσεις. Τα έργα της κατηγορίας αυτής παρακολουθούνται διακριτά στο «Ειδικό Μητρώο Παγίων» του Παραρτήματος Ι.
8. Για τον προσδιορισμό των τιμολογίων των παρεχόμενων υπηρεσιών ύδατος, οι πάροχοι λαμβάνουν υπόψη τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές, γεωγραφικές, κλιματολογικές και υδρογεωλογικές συνθήκες που επικρατούν στις περιοχές αρμοδιότητάς τους. Δύναται να καθορίζεται ειδικό τιμολόγιο ύδρευσης ή αποχέτευσης για τους χρήστες, οι οποίοι εξυπηρετούνται με δίκτυο ανεξάρτητο από το κύριο δίκτυο του παρόχου, καθώς και για περιοχές όπου το χρηματοοικονομικό κόστος διαφοροποιείται σημαντικά.
9. Στην ενότητα ΙΙΙ του Παραρτήματος Ι, καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή της Κοινής Διαδικασίας Τιμολόγησης του παρόντος άρθρου.
10. Η τιμολόγηση των χρήσεων ύδατος μεμονωμένων υδρογεωτρήσεων που δεν ανήκουν σε οργανωμένα συλλογικά δίκτυα, αφορά μόνο στην επιβολή του περιβαλλοντικού τέλους.
11. Ως διάρκεια της πρώτης ΡΠ ορίζεται η πενταετής περίοδος από το έτος 2025 έως και το 2029, με την επιφύλαξη των διατάξεων για την ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και την ΕΥΑΘ Α.Ε.
Άρθρο 8
Κοινή διαδικασία είσπραξης και απόδοσης του Περιβαλλοντικού Τέλους
1. Έως την 30η Σεπτεμβρίου κάθε έτους, οι Διευθύνσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων γνωστοποιούν στους παρόχους υπηρεσιών ύδατος και στους ΟΤΑ Α’ βαθμού, το περιβαλλοντικό τέλος της περ. ε’ της παρ. 2 του άρθρου 3 του Κεφαλαίου Α’ του ν. 5037/2023 (Α’ 78) που αντιστοιχεί στους τελικούς χρήστες των υπηρεσιών ύδατος για το επόμενο ημερολογιακό έτος.
2. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος αναγράφουν το «περιβαλλοντικό τέλος» στα τιμολόγιά τους, με διακριτό, ευκρινή και εύληπτο τρόπο και περιλαμβάνουν αυτό στο εισπρακτέο ποσό.
3. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος προβαίνουν στην είσπραξη του περιβαλλοντικού τέλους από τους τελικούς χρήστες. Μετά την παρακράτηση, από το προαναφερόμενο ποσό, ποσοστού 2% για ίδιο λογαριασμό, έναντι του διαχειριστικού κόστους που επωμίζονται για να υλοποιήσουν την διαδικασία είσπραξης και απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους, οι πάροχοι αποδίδουν το υπόλοιπο ποσό των τελών στον Ειδικό Λογαριασμό της περ. θ’ της παρ. 4 του άρθρου 12Α του ν. 4001/2011 (Α’ 179), το αργότερο μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε επόμενου έτους.
4. Οι ΟΤΑ Α’ βαθμού προβαίνουν στην είσπραξη του περιβαλλοντικού τέλους για τις μεμονωμένες υδρογεωτρήσεις που δεν ανήκουν σε οργανωμένα συλλογικά δίκτυα, οι οποίες βρίσκονται εντός της χωρικής αρμοδιότητας αυτών, με την έκδοση σχετικών τιμολογίων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας. Μετά την παρακράτηση, από το προαναφερόμενο ποσό, ποσοστού 4% για ίδιο λογαριασμό, έναντι του διαχειριστικού κόστους που επωμίζονται για να υλοποιήσουν την διαδικασία είσπραξης και απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους, οι ΟΤΑ Α’ βαθμού αποδίδουν το υπόλοιπο ποσό των τελών στον Ειδικό Λογαριασμό της περ. θ) της παρ. 4 του άρθρου 12Α του ν. 4001/2011, το αργότερο μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε επόμενου έτους.
5. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος ή οι ΟΤΑ Α’ Βαθμού για την περίπτωση της παρ. 4, υποχρεούνται να γνωστοποιούν, μέχρι τις 30/6 κάθε έτους, στη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, το ύψος του τιμολογηθέντος και του εισπραχθέντος περιβαλλοντικού τέλους, καθώς και του ποσού που αποδίδουν στον Ειδικό Λογαριασμό της περ. θ’ της παρ. 4 του άρθρου 12Α του ν. 4001/2011 (Α’ 179), για το προηγούμενο έτος.
6. Τα έσοδα που προκύπτουν από το περιβαλλοντικό τέλος έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα, δηλαδή διατίθενται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση των σχετικών Συμπληρωματικών Μέτρων που προβλέπονται στην παρ. 5 του άρθρου 12 του π.δ. 51/2007 (Α’ 54), όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί στο εκάστοτε ισχύον Πρόγραμμα Μέτρων βάσει των άρθρων 8 και 9 του ν. 3199/2003 (Α’ 280).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ1
ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ
Άρθρο 9
Γενικό πλαίσιο υπηρεσιών
1. Πάροχοι υπηρεσιών ύδατος για χρήση ύδρευσης ή/και υπηρεσιών αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων είναι οι πάροχοι που ορίζονται στην παρ. 2.α του άρθρου 3 του ν. 5037/2023 (Α’ 78) και παρέχουν υπηρεσίες ύδατος για χρήση ύδρευσης ή/και υπηρεσίες αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων.
2. Ο πάροχος έχει την ευθύνη να διατηρεί πλήρως επικαιροποιημένο το μητρώο χρηστών – υδρομέτρων με βάση το οποίο γίνεται η τιμολόγηση.
3. Για λόγους επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος και με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου για την έγκριση των τιμολογίων του παρόχου οργάνου, η οποία κοινοποιείται στη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και στην Ρ.Α.Α.Ε.Υ., οι πάροχοι δύνανται να καθορίζουν, κατόπιν οικονομοτεχνικής έκθεσης για την επίδρασή τους στις άλλες κατηγορίες χρηστών, ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες υπηρεσιών ύδατος όπως, ενδεικτικά, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, δομές προσωρινής υποδοχής/φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών, πυροσβεστική, όταν αυτές οι υπηρεσίες ύδατος αφορούν στην εκτέλεση των κύριων δημόσιων καθηκόντων τους.
4. Για τελικούς χρήστες, όπως πολύτεκνες και τρίτεκνες οικογένειες, ή που εντάσσονται, γενικότερα, στις κατηγορίες των οικονομικά αδύναμων προσώπων και των ευάλωτων νοικοκυριών ή πελατών, όπως αυτές προβλέπονται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, στο άρθρο 235 του ν. 4389/2016 (Α’ 94), στο άρθρο 52 του ν. 4001/2011 (Α’ 179) και στην υπό στοιχεία Γ.Δ.5 οικ. 2961-10/24.01.2017 (Β’ 128) απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών, των Αναπληρωτών Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών και του Υφυπουργού Οικονομικών, όπως ισχύει, οι πάροχοι δύνανται να καθορίζουν, κατόπιν οικονομοτεχνικής έκθεσης για την επίδρασή τους στις άλλες κατηγορίες χρηστών, ευνοϊκότερες τιμές, χωρίς να ανατρέπεται η λειτουργία της τιμής ως μέσου αποτροπής της σπατάλης νερού.
5. Με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται κατόπιν τεκμηριωμένης εισήγησης της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων που περιλαμβάνει μελέτη κόστους – οφέλους, δύνανται να εξαιρούνται από ή να βαρύνονται μερικώς με τα περιβαλλοντικά τέλη χρήστες οι οποίοι, με την εφαρμογή πρακτικών ορθολογικής διαχείρισης υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων, συμβάλλουν στη διατήρηση ή/και βελτίωση της καλής κατάστασης των υδάτων. Η μείωση του περιβαλλοντικού τέλους πρέπει να είναι ανάλογη της παρέμβασης.
6. Τα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών ύδατος περιλαμβάνουν όλες τις χρεώσεις που συνδέονται με τις υπηρεσίες αυτές και οι οποίες προσδιορίζονται από τον πάροχο υπηρεσιών ύδατος, ακόμα και όσες αναφέρονται σε τυχόν Κανονισμούς Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Τα τιμολόγια καθορίζουν και τη χρέωση με την οποία τιμολογείται η κατανάλωση σε περίπτωση αφανούς διαρροής καθώς και τους όρους και τις προϋποθέσεις με τις οποίες χορηγείται η σχετική έκπτωση επί της χρέωσης. Οι όροι και οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου είναι κοινοί για όλους τους παρόχους και καθορίζονται με απόφαση της Ρ.Α.Α.Ε.Υ..
7. Ο προσδιορισμός των τιμολογίων γίνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε τα συνολικά έσοδα να καλύπτουν το χρηματοοικονομικό κόστος του παρόχου για την παροχή των υπηρεσιών ύδατος.
8. Στις περιπτώσεις εγκαταστάσεων συλλογής και επεξεργασίας λυμάτων στις οποίες απορρίπτονται βιομηχανικά υγρά απόβλητα, ο τρόπος τιμολόγησης των χρηστών λαμβάνει υπόψη και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των βιομηχανικών υγρών αποβλήτων (ρυπαντικό φορτίο), πέραν των ποσοτικών.
9. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης υποχρεούνται να αναρτούν στην ιστοσελίδα τους τα επικαιροποιημένα τιμολόγιά τους και να διαθέτουν στους καταναλωτές ηλεκτρονικά, με εξατομικευμένο και φιλικό προς τον χρήστη τρόπο, αναλυτική περιγραφή των χρεώσεών τους και επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα του προγράμματος παρακολούθησης της ποιότητα του πόσιμου νερού και των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων σύμφωνα με τις διατάξεις της οικείας νομοθεσίας.
Άρθρο 10
Κανόνες τιμολόγησης χρηματοοικονομικού κόστους
1. Ο τρόπος τιμολόγησης των τελικών χρηστών των υπηρεσιών ύδρευσης πραγματοποιείται με μικτό σύστημα και βάσει της μεθόδου τιμολόγησης κατά αύξουσες κλίμακες. Τα τέλη βάσει της μεθόδου αυτής αποτελούνται από ένα σταθερό τέλος και ένα μεταβλητό τέλος ανά μονάδα όγκου ύδατος (ογκομετρική χρέωση ανά κυβικό μέτρο κατανάλωσης νερού).
2. Το σταθερό τέλος προσδιορίζεται με τρόπο ώστε να ανακτώνται οι εύλογες και αποδοτικές δαπάνες λειτουργίας που είναι αναγκαίες για την αδιάλειπτη παροχή ύδατος για χρήση ύδρευσης. Το σταθερό τέλος αντανακλά τις ελάχιστες λειτουργικές δαπάνες που κρίνονται αναγκαίες για τη διατήρηση των δικτύων παροχής ύδατος σε εκείνο το επίπεδο λειτουργικότητας που διασφαλίζει την αδιάλειπτη παροχή και δεν πρέπει να θίγει την λειτουργία της ογκομετρικής χρέωσης ως εργαλείου για την ορθολογική χρήση του ύδατος ή τις προβλέψεις των παρ. 3 έως 6.
3. Σε περιπτώσεις έργων αναγκαίων για τη σύνδεση νέων περιοχών, δύναται να ορίζεται με απόφαση της ΡΑΑΕΥ μετά από εισήγηση του παρόχου ειδικό σταθερό τέλος σύνδεσης. Στα έργα αυτά δύναται να συμπεριλαμβάνονται έργα κατασκευής νέων δικτύων ή υποδομών καθώς και έργα σημαντικής αναβάθμισης υφιστάμενων δικτύων ή υποδομών.
4. Για τον υπολογισμό του μεταβλητού τέλους, κάθε πάροχος ορίζει περισσότερες της μίας αύξουσες κλίμακες κατανάλωσης και, αντιστοίχως, αυξανόμενα κλιμάκια τελών ογκομετρικής χρέωσης, προκειμένου να αποτρέπεται η υπερβολική κατανάλωση και να ενθαρρύνεται η ορθολογική χρήση των υδάτινων πόρων.
5. H πρώτη κλίμακα κατανάλωσης αντιστοιχεί στις βασικές ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού. Η ποσότητα που αντιστοιχεί στην πρώτη κλίμακα παρέχεται σε οικονομικά προσιτή τιμή.
6. Για τη λειτουργία των δημόσιων κοινωνικών υποδομών δύναται να καθορίζεται ειδικό τιμολόγιο.
7. Το ύψος των τελών που αντιστοιχεί στην υψηλότερη κλίμακα κατανάλωσης ορίζεται σε επίπεδα που αποθαρρύνουν την υπερβολική κατανάλωση ύδατος.
8. Η συχνότητα καταμέτρησης των ενδείξεων και περιοδικής τιμολόγησης των ανωτέρω υπηρεσιών διασφαλίζει ότι ενδεχόμενη υπερβολική κατανάλωση σε ορισμένη περίοδο δεν εξισορροπείται με μειωμένες καταναλώσεις σε προηγούμενη ή επόμενη περίοδο, έτσι ώστε η χρέωση να λειτουργεί ως κίνητρο για ορθολογική κατανάλωση ύδατος. Ο πάροχος υποχρεούται στην καταμέτρηση της κατανάλωσης ύδατος τουλάχιστον τρεις (3) φορές κατ’ έτος. Στην περίπτωση που μέρος του δικτύου έχει εγκατεστημένους έξυπνους μετρητές, η συχνότητα καταμέτρησης δύναται να μειώνεται σε μία (1) φορά ανά έτος.
9. Για συγκεκριμένες κατηγορίες χρηστών που προμηθεύονται νερό ανά περίπτωση και όχι σε συνεχή βάση όπως, ενδεικτικά, ο εφοδιασμός πλοίων, επιτρέπεται η τιμολόγηση βάσει σταθερής, χωρίς την χρήση κλιμακίων, ογκομετρικής χρέωσης ανά κυβικό μέτρο παρεχόμενου ύδατος, χωρίς να θίγεται η λειτουργία της τιμής ως εργαλείου για την ορθολογική χρήση του νερού.
10. Ο τρόπος τιμολόγησης των ενδιάμεσων παρόχων δύναται να πραγματοποιείται βάσει σταθερής, χωρίς την χρήση κλιμακίων, ογκομετρικής χρέωσης ανά κυβικό μέτρο παρεχόμενου ύδατος, χωρίς να θίγεται η λειτουργία της τιμής ως εργαλείου για την ορθολογική χρήση του νερού.
11. Η τιμολόγηση της υπηρεσίας αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων βασίζεται στην ογκομέτρηση του παρεχόμενου ύδατος για χρήση ύδρευσης και δύναται να πραγματοποιείται βάσει μικτού συστήματος σταθερού τέλους και ογκομετρικής χρέωσης. Σε ειδικές περιπτώσεις βιομηχανικών και επαγγελματικών μονάδων, των οποίων οι ποσότητες απόληψης λυμάτων είναι μεγαλύτερες της χρήσης ύδατος, η τιμολόγηση πραγματοποιείται βάσει ειδικού παροχόμετρου που τοποθετείται για την καταγραφή της ποσότητας λυμάτων που εισρέει στο δίκτυο.
12. Κατόπιν σύμφωνης γνώμης της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. που εκδίδεται μετά από αιτιολογημένο αίτημα, οι πάροχοι δύνανται να εφαρμόζουν σύστημα εποχικής τιμολόγησης, για τους χρήστες που παρουσιάζουν έντονη εποχική μεταβλητότητα στις ποσότητες ύδατος που καταναλώνουν. Κατά το σύστημα αυτό εφαρμόζονται αυξημένες χρεώσεις την χρονική περίοδο του έτους με ιδιαίτερα αυξημένη κατανάλωση ύδατος συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιόδους του έτους. Κριτήριο για την εφαρμογή του συστήματος συνιστά, ιδίως, η διαθεσιμότητα ύδατος κατά την χρονική περίοδο των ιδιαίτερα αυξημένων καταναλώσεων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ2
ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΔΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ
Άρθρο 11
Γενικό πλαίσιο υπηρεσιών
1. Πάροχοι υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση είναι οι πάροχοι που ορίζονται στην παρ. 2α του άρθρου 3 του ν. 5037/2023 (Α’ 78) και παρέχουν υπηρεσίες ύδατος για αγροτική χρήση.
2. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση, μεριμνούν για τη σταδιακή τοποθέτηση συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδατος στο σύνολο των χρηστών του δικτύου αρμοδιότητάς τους, εντός διετίας από την θέση σε ισχύ της παρούσας, εφόσον αυτό είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος δύνανται να αναλαμβάνουν το σχετικό κόστος και να το ανακτούν μέσω της αποπληρωμής του από τους χρήστες.
3. Εφόσον ο πάροχος εκτιμά ότι δεν είναι τεχνικά ή οικονομικά εφικτό να τοποθετηθούν συστήματα μέτρησης των διακινούμενων ποσοτήτων ύδατος στο σύνολο του δικτύου, στην ετήσια έκθεση προγραμματισμού της παρ. 3 του άρθρου 35 του ν. 5037/2023, θα προσδιορίζεται το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την ολοκλήρωση της τοποθέτησης συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδατος (υδρομετρητών ή άλλου συστήματος ισοδύναμου αποτελέσματος), τα μέτρα που απαιτούνται για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης, το συνολικό εκτιμώμενο κόστος, ο τρόπος χρηματοδότησης και το ποσοστό προόδου του έργου κατ’ έτος, καθώς και λεπτομερές χρονοδιάγραμμα. Σε κάθε περίπτωση, η τοποθέτηση συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδατος πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2026.
4. Με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται κατόπιν τεκμηριωμένης εισήγησης της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων, δύνανται να εξαιρούνται από ή να βαρύνονται μερικώς με τα περιβαλλοντικά τέλη χρήστες οι οποίοι, με την εφαρμογή πρακτικών ορθολογικής διαχείρισης υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων, συμβάλλουν στη διατήρηση ή/και βελτίωση της καλής κατάστασης των υδάτων. Η μείωση του περιβαλλοντικού τέλους πρέπει να είναι ανάλογη της παρέμβασης.
Άρθρο 12
Κανόνες τιμολόγησης χρηματοοικονομικού κόστους υπηρεσιών παροχής ύδατος για αγροτική χρήση μέσω οργανωμένων συλλογικών δικτύων
1. Ο προσδιορισμός των τιμολογίων γίνεται κατά τρόπο ώστε τα έσοδα των παρόχων από την δραστηριότητα παροχής των υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση, να ανακτούν το κόστος παροχής της υπηρεσίας. Για τον προσδιορισμό τους δύναται να λαμβάνεται υπόψιν η βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων στην περιοχή και τυχόν ειδικές συνθήκες λόγω καταστάσεων έκτακτων αναγκών ή ανωτέρας βίας.
2. Ο τρόπος τιμολόγησης των τελικών χρηστών πραγματοποιείται με μικτό σύστημα χρέωσης. Τα τέλη βάσει της μεθόδου αυτής αποτελούνται από ένα σταθερό τέλος και ένα μεταβλητό τέλος ανά μονάδα όγκου ύδατος, το οποίο αυξάνεται με την αύξηση της κατανάλωση ύδατος αποτελώντας κίνητρο για τη μείωση αυτής. Για τον προσδιορισμό του μεταβλητού τέλους δύναται να λαμβάνεται υπόψη το είδος της αγροτικής εκμετάλλευσης και η συγκριτική αξιολόγηση ομοειδών αγροτικών εκμεταλλεύσεων, στην βάση των επιδόσεων τους ως προς την ορθολογική χρήση του ύδατος (π.χ. βάσει ορθών γεωργικών πρακτικών).
3. Το σταθερό τέλος αφορά στο κόστος διοίκησης του παρόχου υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση και εφαρμόζεται ανά στρέμμα καλλιέργειας.
4. Τα μεταβλητά τέλη ανά κυβικό μέτρο εφαρμόζονται στους χρήστες ανάλογα με την μετρηθείσα ποσότητα του ύδατος που χρησιμοποιήθηκε.
5. Σε περιπτώσεις όπου δεν είναι εφικτή η καταμέ-τρηση του ύδατος ώστε να γίνεται χρέωση ανά κυβικό μέτρο και μέχρι την συμμόρφωση των παρόχων με την παρ. 2 του άρθρου 11, ο πάροχος εκτιμά την ποσότητα του ύδατος που χρησιμοποιήθηκε, είτε κατά έκταση γης, είδος καλλιέργειας και μέθοδο άρδευσης, είτε ανάλογα με το χρόνο χρήσης του ύδατος από τον τελικό χρήστη (π.χ. βάσει της καταναλισκόμενης ενέργειας για άντληση νερού) ανάλογα με τα διαθέσιμα δεδομένα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’
ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Άρθρο 13
Μηχανισμός παρακολούθησης υπηρεσιών ύδατος
1. Κάθε πάροχος υποχρεούται να εισάγει, ετησίως, στοιχεία σχετικά με τη δραστηριότητά του, σύμφωνα με τα έντυπα καταγραφής στοιχείων του Παραρτήματος ΙΙ του ν. 4001/2011 (Α’ 179). Ο ως άνω μηχανισμός παρέχει τη δυνατότητα συγκριτικής αξιολόγησης των επιδόσεων των παρόχων, λειτουργώντας ως κίνητρο για τη βελτίωση της παροχής υπηρεσιών προς τους χρήστες και για την ορθολογική χρήση του ύδατος στις διάφορες χρήσεις.
2. Στο πλαίσιο παρακολούθησης της αποτελεσματικότητας των παρόχων και βελτίωσης των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις, χρησιμοποιούνται οι δείκτες που παρουσιάζονται στο Παράρτημα ΙΙΙ του ν. 4001/2011.
3. Τα στοιχεία του προηγούμενου έτους υποβάλλονται από τους παρόχους έως την 30η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλονται οι κυρώσεις της περ. β’ της παρ. 8 του άρθρου 36 του ν. 4001/2011.
4. Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοι-κήσεων αξιοποιούν τα στοιχεία του μηχανισμού παρακολούθησης υπηρεσιών ύδατος και συντάσσουν ετήσιες εκθέσεις σχετικά με το βαθμό υλοποίησης της πολιτικής διαχείρισης των υπηρεσιών ύδατος, σύμφωνα με τα ισχύοντα στα Σ.Δ.Λ.Α.Π.. Οι εκθέσεις αυτές αποστέλλονται στη Γενική Διεύθυνση Υδάτων του ΥΠΕΝ.
5. Η Γενική Διεύθυνση Υδάτων λαμβάνει υπόψη τα στοιχεία της παρ. 1 και τις ετήσιες εκθέσεις της παρ. 4, για τη σύνταξη της ετήσιας έκθεσης της παρ. 2 του άρθρου 26 του ν. 5037/2023.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ, ΚΥΡΩΣΕΙΣ, ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
Άρθρο 14
Κυρώσεις
1. Σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που παραβαίνουν τις διατάξεις της παρούσας, εφαρμόζονται οι κυρώσεις των παρ. 8, 10 και 11 του άρθρου 36 του ν. 4001/2011 (Α’ 179).
2. Σε περίπτωση μη τήρησης, από τους παρόχους υπηρεσιών ύδρευσης, των υποχρεώσεων της παρ. 9 του άρθρου 9 της παρούσας, καθώς και του άρθρου 13 της υπό στοιχεία Δ1(δ)/ΓΠ οικ. 27829/2023 (Β’ 3525) κοινής υπουργικής απόφασης, εφόσον η μη τήρηση οφείλεται αποκλειστικά σε δική τους υπαιτιότητα, με απόφαση της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. που εκδίδεται μετά από σύσταση στους παραβάτες, επιβάλλονται πρόστιμα, το ανώτατο ύψος των οποίων δεν υπερβαίνει τα δέκα εκατομμύρια (10.000.000) ευρώ και το έξι τοις εκατό (6%) των συνολικών ετήσιων εσόδων του παρόχου, κατά την προηγούμενη της επιβολής του προστίμου οικονομική χρήση, τα οποία προέρχονται από την παροχή υπηρεσιών ύδρευσης.
3. Προκειμένου για τον καθορισμό του ύψους των προστίμων των παρ. 2 και 3, λαμβάνονται υπόψη τα προβλεπόμενα στις παρ. 10 και 11 του άρθρου 36 του ν. 4001/2011 (Α’ 179).
Άρθρο 15
Μεταβατικές διατάξεις
1. Οι υφιστάμενες συμβάσεις παραχώρησης του αποκλειστικού δικαιώματος παροχής υπηρεσιών ύδατος μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε., Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. ή άλλων παρόχων υπηρεσιών ύδατος εφαρμόζονται ως έχουν μέχρι την λήξη της ισχύος τους.
2. Έως ότου εκδοθεί η διαπιστωτική πράξη της παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 5037/2023 (Α’ 78), οι αρμοδιότητες της Ρ.Α.Α.Ε.Υ ασκούνται από τη Γενική Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Άρθρο 16
Παραρτήματα
Προσαρτώνται και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παρούσας απόφασης τα Παραρτήματα Ι-ΙΙ-ΙΙΙ που ακολουθούν.
Άρθρο 17
Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως
Δημοσιεύτηκε στον Οδηγό του Πολίτη (https://www.odigostoupoliti.eu)