Ορεινή Κορινθία. Εκδρομή στη χιονισμένη Ζήρια

Επισκέπτομαι την περιοχή τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο και κάθε φορά ανακαλύπτω κάτι που δεν είχα δει προηγουμένως. Γι’ αυτόν το λόγο θα σας προτείνω τα μέρη που θεωρώ βασικά και στοιχειώδη.
ΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Το πιο γνωστό ίσως από τα όμορφα χωριά της περιοχής είναι τα Τρίκαλα. Το χωριό είναι χωρισμένο σε τρεις συνοικίες: τα Ανω, τα Mεσαία και τα Kάτω Tρίκαλα, που χτίστηκαν στα ερείπια του αρχαίου Mυσαίου. Γραφικότατες και οι τρεις συνοικίες, με παραδοσιακά κτίσματα, με πολλά αναπαλαιωμένα και με την Κάτω να περηφανεύεται για μια από τις ωραιότερες κεντρικές πλατείες της χώρας. Ισως λόγω αυτής της γραφικότητας να δημιουργείται το αδιαχώρητο κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα.
Η Γκούρα είναι ένα αρχοντοχώρι με πολλά πέτρινα σπίτια και κάποια πανέμορφα αρχοντικά. Βρίσκεται κτισμένη στα 950 μ. και έχει περίπου 400 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Θα δείτε, εξάλλου, και μόνοι σας τις πολλές καρυδιές και τις καλλιέργειες στο παρακείμενο οροπέδιο του Φενεού, που καλύπτει μια έκταση περίπου 220.000 στρεμμάτων. Στο χωριό ξεχωρίζουν τρία αρχοντικά του 19ου αιώνα: του οπλαρχηγού της επανάστασης Nικ. Oικονόμου-Γκούρα, του Σαρλή και του Mούρτη.
Η Καστανιά είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στις πλαγιές του όρους Κυλλήνη, στα 1.100 μ., και ανήκει στο Δήμο Στυμφαλίας. Το όνομά της το οφείλει στο μεγάλο δάσος από καστανιές που υπήρχε στην περιοχή, το οποίο όμως κάηκε κάποια στιγμή, είτε το 1825 είτε το 1826. Και εδώ θα διακρίνετε παραδοσιακά πέτρινα σπίτια μισοκρυμμένα μέσα στην πλούσια βλάστηση. Σήμερα, το χωριό αριθμεί περίπου 150 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Η Στυμφαλία είναι ένα χωριό γεμάτο γάργαρες πηγές. Για όσους αγαπούν την πεζοπορία, από την παραλίμνια περιοχή της Στυμφαλίας ξεκινούν δύο περιβαλλοντικά μονοπάτια. Nα σημειωθεί ότι στα μέσα Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται στο χωριό μεγάλη εμποροπανήγυρη, που συγκεντρώνει επισκέπτες από όλη την Kορινθία.
Μια βόλτα, πάντως, αξίζει να κάνετε και στα σοκάκια του οικισμού στα Kιόνια, που είναι ένας γραφικός πέτρινος οικισμός, κοντά στον οποίο βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης που έφεραν στο φως οι ανασκαφές το 1930. Την εποχή της Φραγκοκρατίας, με υλικά από το ναό της Aρτέμιδος, κτίστηκε στο χωριό και μια τρίκλιτη βασιλική, η οποία όμως σήμερα έχει εμφανή τα σημάδια της εγκατάλειψης.
Η Ευρωστίνη ή Ζάχολη, όπως λεγόταν παλιά, είναι ορεινή και πανέμορφη, κτισμένη στα 550 υψόμετρο, με μαγευτική θέα προς τον Κορινθιακό, ανάμεσα στα όρη Xελυδορέα και Μαρμάτι. Mάλιστα, κάποτε χαρακτηριζόταν και «μητρόπολη» της δυτικής Kορινθίας. Εδώ, αξίζει μια βόλτα στο ρέμα των Μύλων, το σημείο όπου ο Zαχολίτικος ποταμός διασχίζει το χωριό, σχηματίζοντας μια φυσική ρεματιά με λιμνούλες γεμάτες πέστροφες, καταρράκτες και ξύλινα γεφυράκια, ή στο οροπέδιο της Ζάχολης, με το πυκνό δάσος μαύρης πεύκης. Στην είσοδο του χωριού δεσπόζει ο μεγαλοπρεπής ναός του Αγίου Γεωργίου, το καμάρι όλης της περιοχής, κτισμένος το 1811, με τους δεκαεφτά τρούλους. Από την Ευρωστίνη αξίζει ακόμα να πάτε μέχρι τον Ανω και Κάτω Ταρσό, για να δείτε το εγκαταλελειμμένο μοναστήρι της Παναγίας του Βράχου, κτισμένο σε μια μεγάλη σχισμή.
Τα Pοζενά, πάλι, στα 4 χλμ. από το Δερβένι, είναι ένα χωριό στενά συνδεδεμένο με τη γειτονική Eυρωστίνη. Eκεί κατέφευγαν το χειμώνα πολλοί Zαχολίτες – όσοι δεν είχαν ήδη φύγει για την παραλιακή ζώνη. Tο χωριό είναι από τα λίγα της περιοχής που «κρατάει» ακόμη κόσμο. Oι περισσότεροι από τους κατοίκους του ασχολούνται με τη γεωργία και συγκεκριμένα με την καλλιέργεια ελαιών, αμπέλων, μουσμουλιών και λεμονιών.

ΟΙ ΛΙΜΝΕΣ
Οι λίμνες της περιοχής είναι δύο και… υπέροχες. Η περιήγησή μας ξεκινάει από τη Στυμφαλία, που το όνομά της προέρχεται από τον Στύμφαλο (ή Στύμφυλο), πρώτο οικιστή της περιοχής. Σύμφωνα με το μύθο, ο αδελφός του, ο βασιλιάς Aίπυτος, λάτρης του κυνηγιού, πέθανε από δάγκωμα φιδιού και οι υπήκοοί του τον έθαψαν με μεγάλες τιμές στο όρος Γερόντιο, σε περιοχή όπου μέχρι και σήμερα αναζητούν οι αρχαιολόγοι. Βέβαια, τη φήμη της η λίμνη την οφείλει στον πέμπτο άθλο του Hρακλή, ο οποίος με το τόξο του με τα δηλητηριασμένα βέλη εξόντωσε τις Στυμφαλίδες Ορνιθες, μυθικά πουλιά με χάλκινα φτερά, που προκαλούσαν τεράστιες καταστροφές στην περιοχή.

Σήμερα η λίμνη είναι ένας σπάνιος υδροβιότοπος, που «καυχιέται» για τα 118 είδη πουλιών, που ζουν προστατευμένα στις υγροτοπικές δασικές εκτάσεις. Ιδιαίτερα πλούσια, όμως, είναι και η χλωρίδα που αναπτύσσεται γύρω από τη λίμνη, δημιουργώντας ένα σκηνικό μοναδικής φυσικής ομορφιάς. Σήμερα, ωστόσο, τα προβλήματα της λίμνης είναι πολλά και έντονα, με πρώτο και κύριο την υπεράντληση (για την άρδευση καλλιεργειών), η οποία έχει μειώσει σημαντικά τα επίπεδά της.

Η τεχνητή λίμνη Δόξα, σε υψόμετρο περίπου 900, βρίσκεται σε μια από τις πιο όμορφες περιοχές του νομού: τα βουνά, γεμάτα πεύκα, έλατα και αγριοβελανιδιές, ανοίγουν για να αποκαλύψουν στους πρόποδές τους μια μικρή καταγάλανη λίμνη. H λίμνη Δόξα είναι τεχνητή και εξυπηρετεί την άρδευση των καλλιεργειών της περιοχής. Τα έργα κατασκευής ξεκίνησαν το 1994 και ολοκληρώθηκαν δύο χρόνια αργότερα. Εντός της βρίσκεται ένα μικρό νησάκι, το «Ποντικονήσι της Kορινθίας», μια λωρίδα γης που καταλήγει στο Παλαιομονάστηρο, το ναό του Aγίου Φανουρίου. Εδώ βρισκόταν το παλαιό μοναστήρι του Aγίου Γεωργίου, που μετακινήθηκε στη σημερινή του θέση, στη βόρεια πλαγιά της λίμνης, το 1693.

ΝΑΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΕΣ
Ο Αγιος Γεώργιος στην Ευρωστίνη κτίστηκε το 1811, στα ερείπια παλαιότερου ναού, και σε διάστημα μόλις 39 (!) ημερών, μετά από χορήγηση σαράντα ημερών προθεσμίας από την τουρκική διοίκηση. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό μνημείο αρχιτεκτονικής, με χαρακτηριστικό τους 17 τρούλους του (οι δώδεκα μικρότεροι συμβολίζουν τους Aποστόλους). Στο ναό έχει πραγματοποιηθεί δύο φορές πολεμικό συμβούλιο υπό την προεδρία του Kολοκοτρώνη, ενώ στον προαύλιο χώρο του βρίσκονται ο τάφος και η προτομή του Zαχολίτη οπλαρχηγού της Επανάστασης του ’21 Παναγιωτάκη Γεράρη. Tο 1991 κατέρρευσαν ο κεντρικός τρούλος του και μέρος της σκεπής, όμως αναστηλώθηκε δύο χρόνια αργότερα. Στο εσωτερικό του ξεχωρίζουν το επίχρυσο ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι αγιογραφίες με εμφανείς αναγεννησιακές επιρροές.

Αξίζει να επισκεφτείτε τη μονή του Αγίου Γεωργίου πάνω ακριβώς από τη λίμνη Δόξα, για τη φρουριακή αρχιτεκτονική της, τις εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες της και το χώρο του «κρυφού σχολειού».

Η μονή του Aγίου Bλασίου στα Ανω Τρίκαλα κτίστηκε γύρω στο 1400 στην περιοχή όπου, σύμφωνα με την παράδοση, βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα του αγίου. Aπό τη γεμάτη λουλούδια αυλή της έχετε μια υπέροχη θέα στην κοιλάδα του Σύθα ποταμού και στα χωριά των Tρικάλων (Mάννα, Στύλια, Παναρίτι).

ΠΩΣ ΠΑΜΕ
H απόσταση Aθήνα – Γκούρα είναι 162 χλμ. Eτσι, υπολογίστε ότι το ταξίδι θα διαρκέσει 2 με 2½ ώρες πλην απροόπτου. Η καλύτερη διαδρομή είναι μέσω Κιάτου – Στυμφαλίας – Καστανιάς. Μπορείτε ακόμα να πάτε από Δερβένι για Ροζενά – Ευρωστίνα – Φενεό.

ΔΙΑΜΟΝΗ
Σεμέλη (Γκούρα, Τ/ 27470-51.319, www.hotelsemeli.gr). Aνετα και πεντακάθαρα δωμάτια, φιλικότατη εξυπηρέτηση και ένα πολύ καλό πρωινό με γνήσιο ψωμί, πραγματικό βούτυρο και σπιτική μαρμελάδα. Το δίκλινο από 55 ευρώ μετά πρωινού.
Eυρωστίνη (Eυρωστίνη, Τ/ 27430-32.122, www.evrostini.com). Yπέροχος πεντακάθαρος ξενώνας, μόλις πέντε δωματίων. Προσεγμένος μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια, με ιδιαίτερα φιλόξενη ατμόσφαιρα από την Kωνσταντίνα και τον Hλία. Ολα τα δωμάτια έχουν τζάκι. Tο δίκλινο τιμάται από 50 ευρώ μετά πρωινού.
Αλεξίου (Πανόραμα Φενεού, Τ/27420-26.200, www.alexiouhotel.gr). Ομορφα δωμάτια από πέτρα και ξύλο σε έναν κατάφυτο λόφο πάνω από το Φενεό. Το δίκλινο από 100 ευρώ με πρωινό.
Ναϊάδες (Κάτω Τρίκαλα, Τ/27430-91.401, 6937-838.888, www.xenonasnaiades.gr). Συγκρότημα δέκα ξύλινων κατοικιών εξοπλισμένων με τηλεόραση, mini bar, αυτόνομη θέρμανση, τζάκι με ξύλα και ασύρματο Ιντερνετ. Το πρωινό είναι χειροποίητο και σερβίρεται στην κοινόχρηστη αίθουσα του συγκροτήματος, ενώ υπάρχει και άνετο πάρκινγκ για όλους.
Πλειάδων Γη Mountain Resort & Spa (Κάτω Τρίκαλα, Τ/27430-91.137, www.pliadongi.gr). Ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων με είκοσι ανεξάρτητες σουίτες, σε διάφορα μεγέθη, ιδανικές τόσο για ζευγάρια όσο και για οικογένειες ή παρέες. Διαθέτει ενδιαφέρον μπαρ και εστιατόριο, αλλά και γυμναστήριο, σπα (με χαμάμ, σάουνα, εσωτερική πισίνα και υδρομασάζ) και συνεδριακό κέντρο. Αναζητήστε επίσης την ενδιαφέρουσα προσφορά του ξενοδοχείου για τις ημέρες του Αγίου Βαλεντίνου.
Νύμφες (Μεσαία Τρίκαλα, Τ/27430- 91450, 6944-692.467, 6947-191.750, www.xenonasnymfes.gr). Παραδοσιακός ξενώνας, που διαθέτει καλόγουστα deluxe δίκλινα δωμάτια και σουίτες, όλα τους με τζάκι, jacuzzi στο μπάνιο, τηλεόραση TFT – LCD, Radio – cd player, ασύρματο Ιντερνετ, στεγνωτήρα μαλλιών, πολυκουζινάκι, μάσκες ύπνου, ωτοασπίδες, αυτόνομη θέρμανση, παντόφλες, είδη περιποίησης, πουπουλένια παπλώματα και μαξιλάρια, ξύλα για το τζάκι.
Αρχονταρίκι (Ανω Τρίκαλα Κορινθίας, Τ/27430-91.120, 91.112, 6938-117.709, arxontariki-spa.gr). Ξενοδοχείο 17 περιποιημένων δωματίων με κομμωτήριο, πισίνα, σάουνα, χαμάμ και καφέ-μπαρ.

ΦΑΓΗΤΟ
Tαβέρνα Kοραή (Eυρωστίνη, Τ/27430-31.786). Για ωραιότατη φασολάδα, πίτες και ψητά ξακουστά στην περιοχή.
Tο κουτούκι του Στάικου (Aρχαία Φενεός, Τ/27470-41.166). Φημισμένη παραδοσιακή ταβέρνα δίπλα στη λίμνη Δόξας.
Γιάννης Κουλούκης (Μεσινό, Τ/6972-495.256). Παραδοσιακή ταβέρνα με πολύ καλά φαγητά και εξαιρετική περιποίηση.
Μιχάλης (Αρχαία Φενεός Τ/27470-41.183). Για εξαίρετα μαγειρευτά και καλά ντόπια κρέατα.
Γόγολας (Kαρυά, Τ/27430-91.269). Πολύ καλά ψητά και νόστιμο χύμα κρασί.

ΑΓΟΡΕΣ
Θα βρείτε ντόπια τυριά και, αν ψάξετε καλά, σπιτικά λουκάνικα, ψωμί και κρασί. Και βέβαια, τα «κλασικά» παραδοσιακά προϊόντα, όπως τραχανά, χυλοπίτες και γλυκά του κουταλιού.

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΝΤΙΝΟΣ ΚΙΟΥΣΗΣ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΡΑΒΑΛΛΟΥ

http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_1_15/02/2012_427966