Η ολική έκλειψη του Ηλίου στις 8 Απριλίου 2024 χαρακτηρίζεται το σημαντικότερο αστρονομικό γεγονός του 2024.
Θα είναι ορατή μόνο στη Βόρεια Αμερική. Θα δημιουργηθεί ένας διάδρομος από το Μεξικό, προς τις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Η μέγιστη διάρκεια της έκλειψης θα είναι σχεδόν 4,30 λεπτά στο Μεξικό και το μέγιστο πλάτος του μονοπατιού της ολικότητας θα είναι 198 χιλιόμετρα.
Η τελευταία φορά που η ολική έκλειψη διέσχισε τις ΗΠΑ ήταν το 2019. Όμως πρόκειται για την πρώτη έκλειψη που θα είναι ορατή στον Καναδά από το 1979 και η πρώτη για το Μεξικό από το 1991.
«Μια ολική ηλιακή έκλειψη συμβαίνει, συνήθως περίπου δύο φορές το χρόνο κάπου στον κόσμο. Είναι συνέπεια του γεγονότος ότι το φεγγάρι βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας, τη Γη. Έτσι, συνήθως δύο φορές το χρόνο το φεγγάρι έρχεται ακριβώς ανάμεσα στον ήλιο και τη Γη, αποκλείοντας μέρος ή όλο το φως του. Και στις 8 Απριλίου, αυτό που μερικοί πολύ τυχεροί άνθρωποι θα μπορέσουν να δουν σε διάφορα μέρη του κόσμου είναι μια ολική έκλειψη ηλίου», εξηγεί ο αστρονόμος στο Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς, Τζέικ Φόστερ.
Οι «τυχερές» περιοχές του πλανήτη
Η έκλειψη θα ξεκινήσει από τον Ειρηνικό, θα περάσει στο Μεξικό και στη συνέχεια θα διασχίσει το Τέξας σε μια βορειοανατολική πορεία μέσω 15 Πολιτειών, προτού κατευθυνθεί πάνω από τον Καναδά και τον Βόρειο Ατλαντικό.
Το μονοπάτι της ολικότητας
«Η μεγάλη διαφορά αυτή τη φορά, είναι ότι αυτή, αυτή η έκλειψη θα περάσει πάνω από μεγάλες πόλεις: Ντάλας, Ιντιανάπολις, Κλίβελαντ, Μπάφαλο, Νέα Υόρκη και πολλές άλλες ενδιάμεσα. Οπότε πολύ περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται στο μονοπάτι αυτή τη φορά. Έτσι, ενδεχομένως, οι επιστήμονες λένε ότι αυτή θα πρέπει να είναι η μεγαλύτερη έκλειψη που έγινε ποτέ στη Βόρεια Αμερική, δεδομένων των μεγάλων πόλεων από τις οποίες περνάει», εξηγεί η ειδική αεροδιαστημικής του Αssociated Press, Μάρσια Νταν.
Περιοχές όπου θα είναι ορατό το φαινόμενο
Στην Ευρώπη η έκλειψη θα είναι ορατή μερικώς, κατά τη δύση του ηλίου σε περιοχές της Ισλανδίας, της Ιρλανδίας, της Βρετανίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
«Δυστυχώς, δεν μπορούν όλοι στον κόσμο να δουν την ολική έκλειψη ηλίου. Όταν συμβαίνει, πρέπει να βρίσκεστε σε πολύ συγκεκριμένα μέρη. Στην πραγματικότητα, αν θέλετε να δείτε μια ολική έκλειψη ηλίου, πρέπει να βρίσκεστε σε μια πολύ συγκεκριμένη περιοχή, γνωστή ως το μονοπάτι της ολικότητας. Ουσιαστικά, αυτό είναι το μέρος όπου η σκιά της σελήνης περνά πάνω από την επιφάνεια της Γης. Έτσι, οι άνθρωποι που θα βρίσκονται μέσα σε αυτό το μονοπάτι ολικότητας θα είναι άνθρωποι σε μέρη του Μεξικού, των ΗΠΑ και νοτιοανατολικά στον Καναδά επίσης. Άλλοι άνθρωποι εκτός αυτών των περιοχών μπορεί κάλλιστα να δουν μια μερική έκλειψη ηλίου», υπογραμμίζει ο αστρονόμος Τζέικ Φόστερ.
Κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Στις περιοχές όπου θα είναι ορατή η έκλειψη υπάρχει ενθουσιασμός σε σημεία υπερβολής.
Καταρράκτες του Νιαγάρα
Είναι χαρακτηριστικό ότι η περιφέρεια του Νιαγάρα κήρυξε την περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης καθώς αναμένονται ένα εκατομμύριο επισκέπτες, επειδή η πόλη βρίσκεται στο μονοπάτι της ολικότητας. Ο δήμαρχος δήλωσε πως η πόλη περιμένει τους περισσότερους επισκέπτες σε μία ημέρα στην ιστορία της.
Σε σχολεία των Ηνωμένων Πολιτειών έγιναν ειδικά μαθήματα στα παιδιά για το πώς θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν την ολική έκλειψη του Ηλίου.
«Το Κλίβελαντ είναι πολύ βαρετό. Σαν να μην υπάρχει τίποτα που να συμβαίνει πραγματικά εδώ. Οπότε, το γεγονός ότι θα έρθουν τόσοι πολλοί άνθρωποι να τη δουν, είναι σαν κάτι καινούργιο», δηλώνει η μαθήτρια Αμάρι Γουντς και η εκπαιδευτικός, Νάνσι Μόρις, υπογραμμίζει: «Ήμουν πραγματικά, ειλικρινά πολύ ευχαριστημένη με τα παιδιά. Γιατί είδα πολλά από αττλα που συνήθως δεν λένε πολλά, να εμπλέκονται πραγματικά και να μπορούν να το εξηγήσουν στους μικρότερους. Μπορείς να διδάξεις κάτι μόνο όταν το ξέρεις».
Μέτρα ασφαλείας
Οι επιστήμονες προειδοποιούν τον κόσμο να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να παρακολουθήσει με ασφάλεια το φαινόμενο.
«Το να κοιτάς τον ήλιο με γυμνό μάτι είναι απίστευτα επικίνδυνο. Η υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου είναι ικανή να καταστρέψει τον μαλακό ιστό στο πίσω μέρος των βολβών των ματιών σας. Δεν είναι πολύ ωραίο. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρή και μερικές φορές μόνιμη βλάβη στην όρασή σας. Έτσι, αν βλέπετε την ηλιακή έκλειψη απευθείας, θα χρειαστείτε γυαλιά ηλιακής έκλειψης ή έναν ηλιακό θεατή για να την δείτε απευθείας. Και αν δεν το έχετε αυτό, δεν θα πρέπει να κοιτάτε τον ήλιο, σημειώνει ο αστρονόμος Τζέικ Φόστερ.
Ευκαιρία για νέα πειράματα
Το φαινόμενο αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους επιστήμονες, προκειμένου να διεξάγουν πειράματα για την καλύτερη κατανόηση του πλανήτη μας.
Ο καθηγητής φυσικής του Portlant Community College, Τόμπι Ντίτριχ, σχεδιάζει να εκτελέσει μια σύγχρονη εκδοχή του πειράματος Έντιγκτον.
Το αρχικό πείραμα έγινε για πρώτη φορά κατά την ολική έκλειψη ηλίου το 1919 από ομάδα επιστημόνων στις ακτές της Αφρικής, η οποία εξέτασε τη θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν.
«Το νόημα τώρα της εκτέλεσης αυτού του πειράματος στις 8 Απριλίου είναι ότι μπορούμε να το κάνουμε απείρως καλύτερα. Μπορούμε να πάρουμε πολύ περισσότερα δεδομένα. Μπορούμε να πάρουμε δεδομένα κοντά στην επιφάνεια του ήλιου, όπου η κάμψη είναι η μέγιστη”, δηλώνει ο καθηγητής Ντίτριχ.
Η επόμενη ολική έκλειψη ηλίου, το 2026, θα είναι ορατή στις βόρειες περιοχές της Γροιλανδίας, της Ισλανδίας και της Ισπανίας.
Η Βόρεια Αμερική δεν θα ξαναζήσει ολική έκλειψη πριν από το 2033, με την Αλάσκα να έχει το αποκλειστικό δικαίωμα.
Δεν θα υπάρξει άλλη έκλειψη ορατή στις ΗΠΑ, που να καλύπτει τόσο μεγάλη απόσταση, μέχρι το 2045
Πηγή: Euronews
