Οδηγίες προς τους καταναλωτές για την αγορά καυσόξυλων

Οδηγίες προς τους καταναλωτές για την αγορά καυσόξυλων

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι καταναλωτές όταν αγοράζουν καυσόξυλα

Ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις υποχρεώσεις των πωλητών καυσόξυλων και καυσίμων στερεής βιομάζας (Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Π.ΚΑ.)

Καθώς ετοιμαζόμαστε, για το χειμώνα, καλό είναι να ξέρουμε τι ισχύει, για τη λιανική πώληση των καυσόξυλων, πριν κάνουμε οποιαδήποτε προμήθεια. Σύμφωνα με τα άρθρα 132 και 133 της Υπουργικής Απόφασης Α2-718/2014 (ΦΕΚ 2090/Β/2014) «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών» και προκειμένου να αποφεύγονται τυχόν φαινόμενα παραπλάνησης, ισχύουν τα εξής:

Α. Λιανική πώληση καυσόξυλων

Επιπλέον των γενικών απαιτήσεων, για τη λιανική πώληση προϊόντων, για τη χύδην πώληση καυσόξυλων, προβλέπονται τα εξής:

1. Η λιανική πώληση καυσόξυλων γίνεται κατ’ όγκον και η χρησιμοποιούμενη μονάδα μπορεί να είναι είτε το «χωρικό κυβικό μέτρο στοιβαχτού» (m3 στοιβαχτού) ή το «χωρικό κυβικό μέτρο χύδην» (m3 χύδην).
2. «Χωρικό κυβικό μέτρο στοιβαχτού» νοείται ο όγκος του κυβικού μέτρου που καταλαμβάνεται, από ταχτικά στοιβαγμένα καυσόξυλα, συμπεριλαμβανομένων των ενδιάμεσων κενών.
3. «Χωρικό κυβικό μέτρο χύδην» νοείται ο όγκος του κυβικού μέτρου που καταλαμβάνεται, από χύδην καυσόξυλα, συμπεριλαμβανομένων των ενδιάμεσων κενών.
4. Οι λιανοπωλητές αναρτούν πινακίδες σε εμφανές σημείο στο χώρο της επιχείρησης, ανά είδος ξύλου, με την τιμή είτε σε €/m3 στοιβαχτού ή σε €/m3 χύδην καθώς και τον όγκο των περιεκτών (κλωβούς, παλέτες, σάκους, μεγασάκους κ.α) που, ενδεχομένως, χρησιμοποιούν, για τη διάθεση των καυσόξυλων.
5. Οι λιανοπωλητές οφείλουν να διαθέτουν κατάλληλο εξοπλισμό μέτρησης μήκους, για τον υπολογισμό του όγκου.
6. Οι λιανοπωλητές εξασφαλίζουν, με κάθε πρόσφορο τρόπο, την προστασία των καυσόξυλων, από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, που ενδέχεται να αλλοιώσουν τα χαρακτηριστικά του προς διάθεση προϊόντος και την ανάμιξη των ειδών διαφορετικής προέλευσης, ποιότητας και τιμής.
7. Δεν επιτρέπεται η πώληση, ή η δωρεάν διάθεση οποιασδήποτε ξυλείας εμποτισμένης με πισσέλαιο (κομμένη ξυλεία από παλιούς στύλους ΔΕΗ/ΟΤΕ), ή «πράσινης» ξυλείας (εμποτισμένης με άλατα), ή οποιασδήποτε τεχνητής ξυλείας συγκολλημένου ξύλου (κόντρα- πλακέ, νοβοπάν, ινοσανίδων/MDF κ.α.), προς καύση.
8. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την ως άνω παρ. 1 επιβάλλεται, στον λιανοπωλητή, πρόστιμο χιλίων ευρώ (1000€).
9. Για ελλιπείς ενδείξεις πινακίδας, βάσει των προβλεπομένων από την παρ. 4 επιβάλλεται, στον λιανοπωλητή, πρόστιμο ύψους πεντακοσίων ευρώ (€500), ανά είδος προϊόντος.
10. Για έλλειψη πινακίδας βάσει των προβλεπομένων από την παρ. 4 επιβάλλεται, στον λιανοπωλητή, πρόστιμο ύψους χιλίων ευρώ (€1000) ανά είδος προϊόντος.
11. Για ύπαρξη ανακριβών ή παραπλανητικών ενδείξεων πινακίδας βάσει των προβλεπομένων από την παρ. 4 επιβάλλεται, στον λιανοπωλητή, πρόστιμο ύψους δύο χιλιάδων ευρώ (€2000) ανά είδος προϊόντος.
12. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την ως άνω παρ. 5 επιβάλλεται, στον λιανοπωλητή, πρόστιμο πεντακοσίων ευρώ (€500)
13. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την ως άνω παρ. 7 επιβάλλεται, στον λιανοπωλητή, πρόστιμο πέντε χιλιάδων ευρώ (5000 €).

Για τα προσυσκευασμένα καυσόξυλα, η ονομαστική ποσότητα περιεχομένου αναγράφεται κατ’ όγκο (cm3, dm3) και η μέγιστη υγρασία δεν επιτρέπεται να ξεπερνά το 25%. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι απαιτήσεις της παρ. 1 του κεφαλαίου Β. Καύσιμα στερεής βιομάζας (βλέπετε παρακάτω).

Β. Καύσιμα στερεής βιομάζας

1. Επί των προσυσκευασιών καυσίμων στερεής βιομάζας, που παράγονται άμεσα ή έμμεσα, από υλικά βιολογικής προέλευσης και τα οποία ορίζονται σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ CEN/TS 14588 (Πέλετς ξύλου, Μπριγκέτες ξύλου, Ροκανίδια ξύλου – woodchips, καυσόξυλα, μη ξύλινα πέλετς, ελαιοπυρήνας, πυρηνόξυλο, χημικά επεξεργασμένη βιομάζα, κ.λπ.) και ταξινομούνται σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 14961, εξαιρουμένων των υλικών, που είναι ενσωματωμένα, σε γεωλογικούς σχηματισμούς και/ή μετατρέπονται, με τα ορυκτά, αναγράφονται, στην ελληνική γλώσσα, οι παρακάτω ενδείξεις:
   • Η εμπορεύσιμη μορφή σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 14961 (Πέλετς ξύλου, Μπριγκέτες ξύλου, Ροκανίδια ξύλου – woodchips, καυσόξυλα, μη ξύλινα πέλετς, ελαιοπυρήνας, πυρηνόξυλο, χημικάεπεξεργασμένη βιομάζα, κ.λπ.)
   • Η προέλευση
   • Η πηγή τους
   • Η κλάση κατά περίπτωση (Α1/Α2/Β/Β1/Β2), όπως αυτή ορίζεται, στα σχετικά πρότυπα της σειράς ΕΛΟΤ ΕΝ 14961.
   • Η ονομαστική ποσότητα περιεχομένου, σε χιλιόγραμμα (kg).
   • Η μέγιστη υγρασία (%).
   • Η εμπορική ονομασία.
   • Τα στοιχεία του «υπεύθυνου διάθεσης» του προϊόντος, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου ιζ του άρθρου 2 του ν. 4177/2013.
   • Ο τόπος παραγωγής.
2. Η πώληση καυσίμων στερεής βιομάζας (εκτός των καυσόξυλων), σε χύδην μορφή, γίνεται κατά βάρος και η χρησιμοποιούμενη μονάδα μέτρησης είναι το χιλιόγραμμο (kg). Πέραν των γενικών απαιτήσεων, για τη σήμανση/επισήμανση των πωλούμενων ειδών, αναγράφονται, εμφανώς, σε παρακείμενη πινακίδα, στο χώρο πώλησης, η εμπορεύσιμη μορφή, η προέλευση, η πηγή και η κλάση κάθε είδους σύμφωνα, με τα προβλεπόμενα από την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.
3. Κατά τη διακίνηση των καυσίμων στερεής βιομάζας (εκτός των καυσόξυλων), στο δελτίο αποστολής αναγράφεται, πλέον των υπολοίπων που προβλέπονται, από τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών,  η εμπορεύσιμη μορφή, η προέλευση, η πηγή και η κλάση τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα από την παράγραφο 1.
4. Στους παραβάτες επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα ως εξής:

• • Πέντε χιλιάδες ευρώ (€5.000), για έλλειψη παραστατικών διακίνησης, με ταυτόχρονη ενημέρωση των φορολογικών αρχών.
  • Δύο χιλιάδες ευρώ (€2.000), για μη αναγραφή των επιπλέον υποχρεωτικών στοιχείων, στο δελτίο αποστολής, για παραβάσεις της παραγράφου 3.
  • Χίλια ευρώ (€1.000) ανά είδος προϊόντος, για μη ύπαρξη σήμανσης/επισήμανσης.
  • Πεντακόσια ευρώ (€500) ανά είδος προϊόντος, για ελλιπή σήμανση/επισήμανση.
  • Πέντε χιλιάδες ευρώ (€5.000) ανά είδος προϊόντος, για ανακριβή ή παραπλανητική σήμανση/επισήμανση.

Πηγή: Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Π.ΚΑ.)

ΚΑΥΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ – ΑΠΟΔΟΣΗ – ΕΚΠΟΜΠΕΣ
20 Νοεμβρίου 2015

Ι. Μπαρμπούτης, Αν. Καθηγητής, Σχολή Δασολογίας & Φυσ. Περιβάλλοντος, Α.Π.Θ.
Β. Καμπερίδου, MSc, Σχολή Δασολογίας και Φυσ. Περιβάλλοντος, Α.Π.Θ.

Η ξύλινη βιομάζα αποτελεί την εκτενέστερη πηγή ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, με μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και μπορεί να αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τη χρήση ορυκτών καυσίμων, των οποίων η χρήση είναι άκρως επιβλαβής για το περιβάλλον. Η ορθολογική αξιοποίηση της ξύλινης βιομάζας στην παραγωγή ενέργειας προϋποθέτει την επακριβή γνώση των φυσικών, χημικών, ενεργειακών και άλλων ιδιοτήτων των διαφόρων ειδών και μορφών βιομάζας. Η θερμική απόδοση της διαφέρει κατά πολύ μεταξύ των διαφόρων δασοπονικών ειδών, αλλά και μεταξύ τμημάτων του ίδιου είδους και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

ΘΕΡΜΑΝΤΙΚΗ ΑΞΙΑ

Το μέγιστο ποσό θερμότητας που παράγεται από μάζα 1kg ξηρού ξύλου που καίγεται πλήρως (θερμαντική αξία) κυμαίνεται μεταξύ 3900–5100 kcal/kg. Ξύλα πλατυφύλλων έχουν μικρότερη θερμαντική αξία από ξύλα κωνοφόρων, με μέσες τιμές 4350 kcal/kg και 4700 kcal/kg, αντίστοιχα. Τα ξύλα μεγαλύτερης πυκνότητας διαθέτουν μεγαλύτερη θερμαντική αξία. Κωνοφόρα είδη με ρητίνη δίνουν ξύλο με μεγαλύτερη θερμαντική αξία, διότι η ρητίνη έχει υψηλή θερμαντική αξία (περίπου 8500 kcal/kg). Μεγάλης σημασίας είναι, επίσης, η χημική σύσταση του ξύλου. Η λιγνίνη χαρακτηρίζεται από μεγάλη θερμαντική αξία, 6100 kcal/kg κατά μέσο όρο, ενώ η κυτταρίνη κυμαίνεται μεταξύ 4150 – 4350 kcal/kg. Έρευνες έχουν δείξει πως η μέση θερμαντική αξία των πλατυφύλλων είναι μεγαλύτερη στο ξύλο, από ότι στον φλοιό, ενώ αντίστροφα συμβαίνει στα κωνοφόρα.

ΠΙΝΑΚΑΣ – ΘΕΡΜΙΚΗ ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (ΤΕΦΡΑ) (%) ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΔΑΣΟΠΟΝΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

ΤΕΦΡΑ

Το μέσο ποσοστό τέφρας του ξύλου και φλοιού των κωνοφόρων είναι σημαντικά μικρότερο από ότι στα πλατύφυλλα, ενώ γενικά σε όλα τα είδη το ποσοστό τέφρας είναι υψηλότερο στην κορυφή και ακόμη υψηλότερο στα κλαδιά, σε σύγκριση με το πρέμνο του δέντρου. Τέλος, ο φλοιός αποδεικνύεται γενικά πως περιέχει μεγαλύτερα ποσοστά τέφρας από το ίδιο το ξύλο.

ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΥΣΗΣ

Όταν το ξύλο καίγεται πραγματοποιούνται τα εξής φαινόμενα, η εξάτμιση του νερού, η αποσύνθεση του ξύλου, η οποία συνεπάγεται απελευθέρωση άνθρακα, αερίων και πτητικών υγρών, δίνοντας σαν βασικά προϊόντα νερό και διοξείδιο του άνθρακα
και τέλος, η καύση του άνθρακα που απελευθερώνει απευθείας διοξείδιο ή μονοξείδιο του άνθρακα. Πρακτικά, από την καύση του ξύλου παράγονται νερό σε μορφή ατμού (H2O), διοξείδιο του άνθρακα (CO2), νιτρικά οξείδια (NOx), οξείδια του θείου (SO2) και τέφρα.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΥΣΗ

Ο άνθρακας (C) και το υδρογόνο (Η) έχουν την τάση να αυξάνουν την θερμική αξία, ενώ υψηλά ποσοστά οξυγόνου στο ξύλο την μειώνουν. Το ποσοστό εκχυλισμάτων (ρητίνη, κηροί, λίπη, έλαια, φαινολικές ενώσεις κ.α.) φαίνεται να επηρεάζει θετικά
την θερμαντική αξία του ξύλου. Η υγρασία ελαττώνει τη θερμαντική αξία και χαρακτηριστικά, η θερμαντική αξία ξηρού στον αέρα ξύλου είναι 15% μικρότερη από την αξία απόλυτα ξηρού ξύλου. Η πυκνότητα σε συσχετισμό με τη δομή των κυττάρων του ξύλου, επηρεάζει και τη διάρκεια της καύσεως. Η θερμαντική αξία επηρεάζεται επίσης από τη σκληρότητα του ξύλου, τη σύνθεση της τέφρας, τη συμπεριφορά τήξης της τέφρας, την ύπαρξη ακαθαρσιών, σκόνης και σπορίων μυκήτων.

Η αξιοποίηση της θερμαντικής αξίας του ξύλου επηρεάζεται, επιπρόσθετα, από τον τρόπο καύσεώς του. Στα παραδοσιακά τζάκια μόνο μικρό μέρος (5-20%) της θερμαντικής αξίας αξιοποιείται, όπως επίσης και σε θερμάστρες (10-70%), ενώ σε σύγχρονες εγκαταστάσεις καύσεως αξιοποιείται έως και το 80% της θερμαντικής αξίας του ξύλου.

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΞΥΛΩΔΟΥΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός CEN έχει δημιουργήσει δύο τεχνικές επιτροπές που ασχολούνται με τα στερεά καύσιμα, στα οποία συγκαταλέγεται και το ξύλο: τη CEN/TC 335 «Στερεά καύσιμα», και τη CEN/TC 343 «Στερεά ανακτημένα καύσιμα», οι οποίες έχουν εκδώσει αρκετά πρότυπα που αφορούν την ξύλινη βιομάζα, όπως το EN 14774 που αφορά στον προσδιορισμό της περιεχόμενης υγρασίας του καυσίμου, το EN 14775:2009 που αναφέρεται στον προσδιορισμό του ποσοστού τέφρας και το EN 14918 που αφορά στον προσδιορισμό της θερμαντικής αξίας του καυσίμου.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η ποιότητα της ξυλώδους καύσιμης ύλης, εξαρτάται από την περιεχόμενη υγρασία, η οποία είναι ανάλογη της σχετικής υγρασίας του χώρου και από την θερμική του αξία, η οποία εξαρτάται από το δασοπονικό είδος, την ηλικία του, τη χημική σύσταση του ξύλου (εκχυλίσματα, λιγνίνη, ολοκυτταρίνη, τέφρα κ.α.). Τέλος, καθοριστικής σημασίας παράγοντας που επηρεάζει τη θερμική αξία ενός είδους αποδεικνύεται η πυκνότητα και η δομή του ξύλου και πιο συγκεκριμένα, το μέγεθος και η διάταξη των κυττάρων του ξύλου.

Σχετικά: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι καταναλωτές όταν αγοράζουν καυσόξυλα