Κοινωνικό μέρισμα 2021. Οικονομικές παροχές σε συνταξιούχους και ΑμεΑ
Δικαιούχοι οικονομικής ενίσχυσης συνταξιούχων, ΑμεΑ, ανασφάλιστων υπερηλίκων
Κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου υγείας με τίτλο «Σύσταση και οργάνωση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας», στρατηγική κεντρικών προμηθειών προϊόντων και υπηρεσιών υγείας» η τροπολογία για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων συνταξιούχων κατά το έτος 2021 και την προσαύξηση προνοιακών παροχών σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία και σε ανασφάλιστους υπερήλικες για τον μήνα Δεκέμβριο 2021.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά στην έκτακτη οικονομική ενίσχυση προς τους χαμηλοσυνταξιούχους προβλέπεται ότι:
1. Δυνητικοί δικαιούχοι του βοηθήματος είναι όσοι κατά το Νοέμβριο 2021 έλαβαν:
- Οριστική ή προσωρινή σύνταξη ή προκαταβολή κύριας σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου
- προσυνταξιοδοτική παροχή
- Αναπηρικά συνταξιοδοτικά επιδόματα (όσα καταβάλλονται από τον e-ΕΦΚΑ)
- Καταλαμβάνονται επίσης και οι συνταξιούχοι εκείνοι που λαμβάνουν σύνταξη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν.4387/2016 (ανάπηροι πολέμου, καλλιτέχνες, κλπ.)
2. Προκειμένου να προσδιοριστούν οι τελικοί δικαιούχοι θα εξεταστεί ότι συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
- Το ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα για το φορολογικό έτος 2021 δεν υπερβαίνει τις επτά χιλιάδες διακόσια (7.200) ευρώ
- Το ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημά τους (το άθροισμα των φορολογητέων εισοδημάτων του υπόχρεου και του/της συζύγου/μέρους συμφώνου συμβίωσης) δεν υπερβαίνει τις δεκατέσσερις χιλιάδες τετρακόσια (14.400) ευρώ.
- Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, η οποία προκύπτει από την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ έτους 2021 (φορολογικού έτους 2020), δεν υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ.
- Είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και έχουν υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2020.
3. Το ύψος της ενίσχυσης ανά δικαιούχο είναι 250€, προσαυξημένο κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος του φορολογούμενου σύμφωνα με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, φορολογικού έτους 2020. Εάν σε ένα νοικοκυριό είναι και οι δύο συνταξιούχοι και δικαιούχοι της ενίσχυσης, τότε η προσαύξηση για τα εξαρτώμενα μέλη μοιράζεται ισόποσα.
4. Εάν ένας συνταξιούχος καταστεί δικαιούχος από τον ΕΦΚΑ και ταυτόχρονα λαμβάνει κάποια αναπηρική παροχή του ΟΠΕΚΑ και άρα καταστεί δικαιούχος της προσαύξησης των 250€ από αυτή την αιτία, θα λάβει μόνο την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων.
5. Η ενίσχυση θα καταβληθεί στους δικαιούχους έως 31.12.2021. Θα είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη και δεν συμψηφίζεται με τυχόν χρέη του συνταξιούχου. Ο τρόπος καταβολής (αν θα γίνει σε μία καταβολή μαζί με τη σύνταξη Ιανουαρίου, ή με εμβόλιμη πληρωμή) θα ανακοινωθεί στις επόμενες ημέρες.
6. Προκειμένου να προσδιοριστούν οι τελικοί δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, ο e-ΕΦΚΑ και το ΓΛΚ θα αποστείλουν στην ΑΑΔΕ αρχείο με τους ΑΦΜ και ΑΜΚΑ του συνόλου των δυνητικών δικαιούχων, ώστε να πραγματοποιηθούν διασταυρώσεις με τα στοιχεία που τηρεί η ΑΑΔΕ και να βεβαιωθεί ότι πληρούνται σωρευτικά όλες οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί. Η ΑΑΔΕ θα παράξει το αρχείο με τους τελικούς δικαιούχους, το οποίο θα αποσταλεί στον e-ΕΦΚΑ και το ΓΛΚ που θα προβούν στην καταβολή.
Όσον αφορά στην χορήγηση έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης προς τους δικαιούχους αναπηρικού επιδόματος του ΟΠΕΚΑ, προβλέπεται ότι για τον Δεκέμβριο οι προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία προσαυξάνονται κατά 250 ευρώ. Η προσαύξηση καταβάλλεται άπαξ και θα πραγματοποιηθεί κατά την τακτική καταβολή της μηνιαίας προνοιακής παροχής του Δεκεμβρίου 2021.
Προβλέπεται τέλος ότι η μηνιαία σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων και το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερήλικων χορηγούνται προσαυξημένα κατά 250 ευρώ στους δικαιούχους πληρωμής του Δεκεμβρίου 2021. Και σε αυτή την περίπτωση η προσαύξηση καταβάλλεται άπαξ, κατά την τακτική καταβολή της σύνταξης και του επιδόματος Δεκεμβρίου.
Τα μέτρα εντάσσονται σε ένα πλέγμα ενεργειών που προβλέπουν την ενίσχυση ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων (χαμηλοσυνταξιούχοι, ΑΜΕΑ, ανασφάλιστοι υπερήλικες, δικαιούχοι ΚΕΑ) και την στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Στο πλαίσιο αυτό υπενθυμίζεται ότι έχει ήδη νομοθετηθεί η προσαύξηση στο διπλάσιο για το Δεκέμβριο της μηνιαίας εισοδηματικής ενίσχυσης για τους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ). Η καταβολή της προσαύξησης θα πραγματοποιηθεί στις 15 Δεκεμβρίου 2021
Προτεινόμενες διατάξεις
Άρθρο . . .
Έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων συνταξιούχων κατά το έτος 2021
1. Χορηγείται έκτακτη οικονομική ενίσχυση σε όσους κατά τον μήνα Νοέμβριο 2021 λαμβάνουν:
(α) οριστική ή προσωρινή κύρια σύνταξη ή προκαταβολή κύριας σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου,
(β) προσυνταξιοδοτική παροχή,
(γ) αναπηρικά επιδόματα που καταβάλλονται από τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ),
(δ) συνταξιοδοτικές παροχές της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α’ 85).
2. Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση της παρ. 1 χορηγείται, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το ετήσιο ατομικό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημά τους για το φορολογικό έτος 2020 δεν υπερβαίνει τις επτά χιλιάδες διακόσια (7.200) ευρώ και το ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημά τους δεν υπερβαίνει τις δεκατέσσερις χιλιάδες τετρακόσια (14.400) ευρώ. Ως φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα, για τους σκοπούς εφαρμογής του παρόντος, θεωρείται το άθροισμα των φορολογητέων εισοδημάτων του υπόχρεου και του/της συζύγου/μέρους συμφώνου συμβίωσης.
β) Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), η οποία προκύπτει από την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2021, του υπόχρεου, του/της συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και των εξαρτώμενων, κατά τον ν. 4172/2013 (Α’167), τέκνων, που αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2020, να μην υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ.
γ) Κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας, σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στο μητρώο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και έχουν υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος, για το φορολογικό έτος 2020 ως φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας.
3. Το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται ανά δικαιούχο που πληροί τα κριτήρια της παρ. 2 στο ποσό των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ, προσαυξημένο κατά πενήντα (50) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος του φορολογούμενου, σύμφωνα με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2020. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος λαμβάνει σύνταξη και από τον e-ΕΦΚΑ και από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ), η ενίσχυση καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ.
Η ενίσχυση καταβάλλεται στους δικαιούχους ως εξής:
α. Σε περίπτωση που και οι δύο σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι δικαιούχοι της ενίσχυσης, τότε η ενίσχυση των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ καταβάλλεται και στους δύο δικαιούχους.
β. Σε περίπτωση που και οι δύο σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι δικαιούχοι της ενίσχυσης και υποβάλλουν ξεχωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος:
(βα) Εφόσον ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών είναι ο ίδιος και στις δύο δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, τότε η προσαύξηση της ενίσχυσης για τα εξαρτώμενα μέλη υπολογίζεται ως πενήντα (50) ευρώ, πολλαπλασιαζόμενη με τον αριθμό των εξαρτώμενων μελών και καταβάλλεται κατά το ήμισυ στον κάθε έναν εκ των δύο δικαιούχων.
(ββ) Εφόσον ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών είναι διαφορετικός στις δύο φορολογικές δηλώσεις, τότε η προσαύξηση της ενίσχυσης για τα εξαρτώμενα μέλη υπολογίζεται ως πενήντα (50) ευρώ, πολλαπλασιαζόμενη με τον ελάχιστο αριθμό των εξαρτώμενων μελών στις δύο φορολογικές δηλώσεις και καταβάλλεται κατά το ήμισυ στον κάθε έναν εκ των δύο δικαιούχων και ο σύζυγος ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης που έχει περισσότερα εξαρτώμενα μέλη λαμβάνει επιπλέον προσαύξηση πενήντα (50) ευρώ, πολλαπλασιαζόμενη με τη διαφορά των εξαρτώμενων μελών που έχει δηλώσει σε σχέση με τον έτερο σύζυγο ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης.
γ. Σε περίπτωση που οι σύζυγοι υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος αλλά δικαιούχος της ενίσχυσης είναι μόνο ο ένας εξ αυτών, καταβάλλεται σε αυτόν η προσαύξηση των πενήντα (50) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο που αναγράφεται στον πίνακα 8.1. της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, καθώς και για καθένα από τα λοιπά εξαρτώμενα μέλη που βαρύνουν τον δικαιούχο και αναγράφονται στον πίνακα 8.2. της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
4. Η ενίσχυση καταβάλλεται μέχρι τις 31.12.2021.
5. Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση της παρ. 1 είναι αφορολόγητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη Φορολογική Διοίκηση και στο υπόλοιπο Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
6.α. Ο e-ΕΦΚΑ αποστέλλει στην ΑΑΔΕ αρχείο με τους Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) και Αριθμούς Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του συνόλου των δυνητικών δικαιούχων των παρ. 1α έως 1γ.
β. Η Διεύθυνση Υποστήριξης Λειτουργίας Πληροφοριακών Συστημάτων Οικονομικών Λειτουργιών (Λ.Υ.Λ.Π.Σ.ΟΙ.Λ.) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Εισοδηματικής Πολιτικής (Δ.Ε.Π.) του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) αποστέλλει στην ΑΑΔΕ αρχείο με τους ΑΦΜ και ΑΜΚΑ των δικαιούχων συνταξιοδοτικών παροχών της παρ. 1δ.
7. Η ΑΑΔΕ, κατόπιν διασταύρωσης των υποβληθέντων σύμφωνα με την παρ. 6 στοιχείων, με τα στοιχεία που τηρούνται στα πληροφοριακά της συστήματα:
α. πραγματοποιεί κεντρικά έλεγχο για τη σωρευτική πλήρωση των προϋποθέσεων της παρ. 2, καθώς και έλεγχο των προϋποθέσεων σώρευσης της παρ. 3 και παράγει αρχείο με τους δικαιούχους της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης,
β. χορηγεί στον e-ΕΦΚΑ και στη Δ.Υ.Λ.Π.Σ.ΟΙ.Λ. αρχείο με τα στοιχεία των δικαιούχων που πληρούν σωρευτικά τις προϋποθέσεις της παρ. 2, καθώς και τον αριθμό των εξαρτώμενων μελών, τον ΑΦΜ του συζύγου ή του μέλους συμφώνου συμβίωσης που επίσης είναι δικαιούχος και το ύψος της δικαιούμενης ενίσχυσης.
8. Μετά τη λήψη του αρχείου από την ΑΑΔΕ, ο e-ΕΦΚΑ και η Δ.Ε.Π. σε συνεργασία με τη Δ.Υ.Λ.Π.Σ.ΟΙ.Λ. προβαίνουν στην καταβολή του τελικού ποσού της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης. Το αρχείο του προηγούμενου εδαφίου αποστέλλεται από τον e-ΕΦΚΑ στον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τη διενέργεια των απαιτούμενων ελέγχων μη συρροής κατά την εφαρμογή του επόμενου άρθρου.
9. Το ποσό της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ειδικότερα, οι σχετικές πιστώσεις για την καταβολή της έκτακτης ενίσχυσης στους δικαιούχους των περ. α’, β’ και γ’ της παρ. 1 βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το οποίο προβαίνει σε έκτακτη επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ για λοιπούς σκοπούς, μετά από ισόποση ενίσχυσή του από τις πιστώσεις του Ειδικού Φορέα 1023-711-000000 «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» του Υπουργείου Οικονομικών. Για τους δικαιούχους της περ. δ’ της παρ. 1, η καταβολή της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης καλύπτεται από πιστώσεις του Ειδικού Φορέα 1023-711-000000 «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» του Υπουργείου Οικονομικών.
Άρθρο . . .
Προσαύξηση προνοιακών παροχών σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία και σε ανασφάλιστους υπερήλικες για τον μήνα Δεκέμβριο 2021
1. Για τον μήνα Δεκέμβριο 2021, οι προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία, όπως αυτές προβλέπονται στην περ. ε’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4520/2018 (Α’ 30), προσαυξάνονται κατά διακόσια πενήντα (250,00) ευρώ. Η προσαύξηση αυτή θεωρείται ότι αποτελεί αντικείμενο των αιτήσεων, επί των οποίων εκδόθηκαν οι εγκριτικές αποφάσεις χορήγησης των προνοιακών παροχών του πρώτου εδαφίου και καταβάλλεται άπαξ, ανεξαρτήτως αν οι δικαιούχοι λαμβάνουν περισσότερες της μίας από τις προνοιακές παροχές του προηγούμενου εδαφίου. Η καταβολή της προσαύξησης πραγματοποιείται κατά την τακτική καταβολή της μηνιαίας προνοιακής παροχής του Δεκεμβρίου 2021.
Την ανωτέρω προσαύξηση λαμβάνουν και α) οι δικαιούχοι καταβολής των ανωτέρω προνοιακών παροχών δυνάμει της υπ’ αρ. 94649/24.11.2021 κοινής απόφασης των Υφυπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Β1 5481), β) τα άτομα με αναπηρία που θα κριθεί ότι δικαιούνται αναδρομικής καταβολής της προνοιακής παροχής σε χρήμα για τον μήνα Δεκέμβριο 2021, μετά την τακτική καταβολή της μηνιαίας προνοιακής παροχής του μηνός αυτού και γ) οι ανάδοχοι γονείς ατόμων ενταγμένων σε γενικά ή και ειδικά αναπηρικά προνοιακά προγράμματα, οι οποίοι λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 12 του ν. 4538/2018 (Α’ 85).
Αν οι δικαιούχοι της ενίσχυσης της παρούσας παραγράφου πληρούν και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης του προηγούμενου άρθρου, λαμβάνουν μόνο την ενίσχυση του προηγούμενου άρθρου.
2. Για τον μήνα Δεκέμβριο 2021, η μηνιαία σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων του ν. 1296/1982 (Α’ 128) και το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερήλικων του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) χορηγούνται με προσαύξηση ύψους διακοσίων πενήντα (250,00) ευρώ. Η προσαύξηση αυτή θεωρείται ότι αποτελεί αντικείμενο των αιτήσεων, επί των οποίων εκδόθηκαν οι εγκριτικές αποφάσεις χορήγησης της σύνταξης και του επιδόματος του πρώτου εδαφίου και καταβάλλεται άπαξ. Η προσαύξηση καταβάλλεται στους δικαιούχους τον Δεκέμβριο 2021 κατά την τακτική καταβολή της σύνταξης και του επιδόματος.
Αν οι δικαιούχοι της ενίσχυσης της παρούσας παραγράφου πληρούν και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης του προηγούμενου άρθρου, λαμβάνουν μόνο την ενίσχυση του προηγούμενου άρθρου.
3. Αν οι δικαιούχοι της προσαύξησης της παρ. 1 πληρούν και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση της προσαύξησης της παρ. 2, λαμβάνουν μόνο την προσαύξηση της παρ. 1.
