Κατσανοχώρια Ιωαννίνων. Απόδραση δίπλα στο ποτάμι

Ανακαλύπτουμε μια ντουζίνα χωριά σε κοντινή απόσταση από τα Γιάννενα. Σημείο αναφοράς ο Άραχθος ποταμός με τα ξακουστά γεφύρια!

Μένω αποσβολωμένη μπροστά στο περίεργο θέαμα: στο μικρό καφενείο του χωριού, το φουγάρο της σόμπας κόβει την τηλεόραση ακριβώς στη μέση. Ετσι, από μερικά τραπέζια δεν μπορείς να δεις την οθόνη, γιατί προεξέχει το μπουρί για να βγαίνει ο καπνός από τη σόμπα έξω από το μαγαζί. Μόνο σε ένα τέτοιο μέρος θα μπορούσε να συμβαίνει αυτό, η τηλεόραση, ο παντοκράτορας της εποχής μας, να υποκλίνεται μπροστά σε ένα μπουρί ξυλόσομπας: στα Κατσανοχώρια, σε μια ντουζίνα χωριά σε κοντινή απόσταση από τα Γιάννενα, με σημείο αναφοράς τους τον Αραχθο ποταμό και τα ξακουστά γεφύρια του. Σχεδόν άγνωστα χωριά, με λιγοστούς κατοίκους και ήπια τουριστική ανάπτυξη.

Τα Κατσανοχώρια δεν έχουν την αίγλη των Ζαγοροχωρίων. Ούτε την προσαρμοστικότητά τους μπροστά στις απαιτήσεις και τις συχνές επισκέψεις των εκ των άστεων εκδρομέων του Σαββατοκύριακου. Η περιοχή άρχισε να αναπτύσσεται κυρίως εξαιτίας του ποταμού. Το ράφτινγκ, η επίσκεψη στα γεφύρια του και γενικά οι αθλοπαιδιές στα φυσικά τοπία της περιοχής ήταν αυτά που προσείλκυσαν τους πρώτους ταξιδιώτες. Eξάλλου βοήθησε και η εγγύτητά τους με τα Τζουμέρκα, η κοντινή -επίσης- απόσταση από τα Γιάννενα αλλά και οι ξακουστές μονές τους.

Είναι μεσημέρι μιας βροχερής καθημερινής και στην έδρα του πρώην δήμου Κατσανοχωρίων, στο χωριό Καλέντζι, δεν υπάρχει ψυχή. Οι λίγοι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και τη γεωργία, ενώ πολλοί είναι αυτοί που πηγαινοέρχονται στα Γιάννενα. Το μεσημέρι είναι η ώρα της σιέστας, της τελετουργίας που ισχύει σχεδόν σε όλη την ελληνική επαρχία. Η πλατεία του χωριού μοιάζει με σκηνικό βγαλμένο από παραμύθι. Χοντροί κορμοί δέντρων, ψιλόβροχο, πρασινισμένες εκτάσεις και στάλες νερού που κάθονται πάνω σε πλατιά δεντρόφυλλα. Ούτε καφενείο, ούτε περίπτερο, ούτε βενζινάδικο ανοιχτό. Και έτσι δοκιμάζεις τις αντοχές σου χωρίς τις ανέσεις του «πολιτισμού». Ανακαλύπτεις πώς μπορείς να περάσεις τις ώρες σου μόνο τριγυρνώντας στη φύση και στα χωριά, περιεργαζόμενος λουλούδια και φυτά, χαζεύοντας τα σπίτια και κάνοντας εικασίες για τους κατοίκους.

Αυτούς θα τους βρεις συγκεντρωμένους τα βράδια, μόλις πέσει η νύχτα, στα καφενεία. Με τσίπουρο και μεζέ, με κουβέντες και διαφωνίες. Και σιγά-σιγά, αρχίζεις και εσύ να προσαρμόζεσαι σε αυτή την καθημερινότητα. Βόλτες στη φύση και στα ποτάμια την ημέρα, καφενείο, τσίπουρο και κουβέντα το βράδυ.

Και στα υπόλοιπα χωριά, όμως, κάπως έτσι κυλάει η ζωή. Στο Κωστήτσι οι κάτοικοι μετριούνται στα δάχτυλα των χεριών και οι περισσότεροι είναι ηλικιωμένοι. Στο Πάτερο και το Φορτόσι επικρατεί πάνω-κάτω η ίδια πραγματικότητα. Το Ελληνικό είναι λίγο πιο μεγάλο, και μάλιστα οι κάτοικοί του δίνουν τα τελευταία χρόνια μεγάλο αγώνα για να μην κατασκευαστεί ΧΥΤΑ κοντά στο χωριό τους.

Οι περισσότεροι επισκέπτες φτάνουν εδώ λόγω της αγάπης τους για τη φύση. Ετσι, θα συναντήσεις ορκισμένους φαν του ράφτινγκ στο Γεφύρι της Πλάκας, Αυστριακούς περιπατητές να προσπαθούν να μάθουν από τους ντόπιους για το μονοπάτι που οδηγεί στην παλιά συρματογέφυρα πάνω από τον Αραχθο και ζευγάρια που θέλουν να δοκιμάσουν άλλο ένα συναίσθημα μαζί, αυτό της περιπέτειας.

Και η τηλεόραση πού χωράει σε όλα αυτά; Ποια είναι η θέση της; Ασφαλώς πίσω από το μπουρί της ξυλόσομπας που μας ζεσταίνει…

Γεφύρι της Πλάκας. Από τα πιο γνωστά γεφύρια της χώρας, το γεφύρι της Πλάκας είναι πράγματι εντυπωσιακό. Το μεγαλύτερο πέτρινο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων χτίστηκε το 1866 και έχει μήκος 40 μέτρα και ανώτατο ύψος τα 20 μέτρα. Για την κατασκευή του απαιτήθηκαν τρεις μήνες, πολλά γρόσια και 20.000 ασπράδια αυγών! Ο ορμητικός Αραχθος, που κυλάει εδώ και εκατοντάδες χρόνια από κάτω, δεν φαίνεται να επηρεάζει το επιβλητικό και στέρεο γεφύρι, που είναι σημείο αναφοράς και για την πολιτική ιστορία του τόπου. Αποτέλεσε φυσικό σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας από το 1881 μέχρι και το 1913, ενώ το Φλεβάρη του 1944 δίπλα στο γεφύρι υπογράφτηκε η περίφημη κοινή δήλωση μεταξύ του ΕΔΕΣ, του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, της EKKA, της κυβέρνησης του Kαΐρου και της Συμμαχικής Aποστολής.

Καταρράκτης στην Κλίφκη. Ξεκινώντας από την κεντρική πλατεία στο χωριό Καλέντζι ακολουθήστε τον βατό χωματόδρομο για να φτάσετε στις πηγές του ποταμού Αραχθου και στην τοποθεσία Κλίφκη. Εκεί θα ακούσετε το βουητό του καταρράκτη, με τα νερά να πέφτουν με δύναμη από ύψος περίπου 15 – 20 μέτρων. Ολη η περιοχή είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και, αν ο καιρός το επιτρέπει, είναι ιδανικό σημείο για πικνίκ και ξεκούραση.

Μοναστήρι Προφήτη Ηλία. Ξεκινήστε από το χωριό Κωστήτσι την ανηφόρα για το μοναστήρι. Κατευθυνθείτε προς το προαύλιο του μοναστηριού: θα δείτε ανάμεσα σε πανύψηλα βράχια τον ποταμό Καλαρρύτικο να ενώνεται με τον Αραχθο.

Μοναστήρι Τσούκας. Κοντά στο χωριό Ελληνικό, η ιστορική μονή προσελκύει πολλούς πιστούς αλλά και πολλούς επισκέπτες, που έρχονται μόνο και μόνο για να θαυμάσουν τη θέα στη χαράδρα του Αραχθου.

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεόδωρος Παπαγιάννης (Ελληνικό, Τ/ 26510-89.220, καθημερινά 10.00-16.00, πλην Δευτέρας). Επισκεφτείτε το ιδιαίτερο μουσείο που προσπαθεί να μιλήσει για τον τόπο και τους ανθρώπους του μέσα από σύγχρονα έργα τέχνης. Στεγάζεται στο πετρόκτιστο κτίριο της δεκαετίας του 1930, που λειτουργούσε ως το δημοτικό σχολείο του χωριού, και εκτός από τα γλυπτά του υπαίθριου χώρου, στις αίθουσές του θα δείτε δημιουργήματα για το ψωμί, τους ταξιδιώτες, την Ηπειρώτισσα μάνα και τη σχολική τάξη. Το μουσείο, έργο του γλύπτη και καθηγητή της Σχολής Καλών Τεχνών Θεόδωρου Παπαγιάννη, έδωσε νέα πνοή στο χωριό.

Προγραμματίστε το ταξίδι σας στα χωριά των Ιωαννίνων και αποδράστε από τον πολιτισμό!

Τα Κατσανοχώρια βρίσκονται στην Ηπειρο. Ακολουθώντας την εθνική οδό Αθηνών – Πατρών και, αφού περάσουμε τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου, το Αγρίνιο, την Αμφιλοχία και την Αρτα, θα κατευθυνθούμε προς Ιωάννινα. Είκοσι πέντε περίπου χιλιόμετρα πριν από τα Ιωάννινα και αφού περάσουμε την πινακίδα προς Αυγό, θα δούμε πινακίδα στα δεξιά προς Σερβιανά. Θα στρίψουμε και, αφού περάσουμε τα Σερβιανά, οι πινακίδες θα μας οδηγήσουν στα Κατσανοχώρια.

Hotel Lanassa (Τ/26590-22.600, 210-81.37.251, www.hotellanassa.gr). Ζεστασιά, ησυχία και αρχοντική ατμόσφαιρα στα δωμάτια και στις σουίτες, που δανείζονται τα ονόματά τους από συγγενείς και συνεργάτες του βασιλιά Πύρρου. Το ανακαινισμένο αρχοντικό διαθέτει και εξαιρετικό εστιατόριο, τζακούζι, χαμάμ, γήπεδο ποδοσφαίρου και τένις. 70 ευρώ το δίκλινο, με πρωινό.

Σημείωση: Το ξενοδοχείο μέχρι τις Απόκριες λειτουργεί κυρίως τα Σαββατοκύριακα, οπότε καλό είναι να έχετε κάνει κράτηση πριν ξεκινήσετε. Μετά τις Απόκριες λειτουργεί συνεχόμενα.

Ροδάμι (Τ/6944-196.413, 6932-601.285, www.rodami.gr). Τρία παραδοσιακά διαμερίσματα στο κέντρο του χωριού στεγάζονται στο οίκημα που χτίστηκε το 1833 και ανακαινίστηκε και μετατράπηκε σε ξενώνα το 2006. Πλήρως αυτόνομα και ανεξάρτητα, μπορούν να φιλοξενήσουν από 4 έως 6 άτομα. Αγαπημένο μας το μπλε διαμέρισμα, με τα κρεβάτια δίπλα στο τζάκι και τις λευκές φλοκάτες. 80 ευρώ το διαμέρισμα, με πρωινό και ξύλα για το τζάκι.

Γεφύρι Πλάκας (Τ/26850-31.220, 6977-607.924, www.gefiriplakas.gr). Δέκα μοντέρνα, λιτά και κομψά δωμάτια με όλες τις ανέσεις και με μπαλκόνι με θέα στα βουνά. Μοναδικές στιγμές χαλάρωσης στη σάουνα, το χαμάμ και το μεγάλο στρογγυλό υδρομασάζ. Ο ξενώνας συνεργάζεται και με εταιρεία που διοργανώνει δραστηριότητες στην περιοχή, προσφέροντας εκπτώσεις. 60 ευρώ το δίκλινο με πρωινό τα Σαβ/κα, 40 ευρώ τις καθημερινές.

Τελωνείο (Τ/26850-31.006, 26850-31.060, 6979-419.773, www.teloneio.gr). Πέτρα και ξύλο, τσίπουρο για καλωσόρισμα και ζεστή φιλοξενία. Στο Τελωνείο θα βρείτε 11 δωμάτια διακοσμημένα σε παραδοσιακό στυλ με τζάκι και αφράτα στρώματα ιδανικά για ξεκούραστες βραδιές με παρέα ή ρομαντική διαμονή για ζευγάρια. Το πλούσιο πρωινό με τοπικά προϊόντα είναι ένα μικρό μόνο δείγμα της φιλοξενίας του Νίκου και της Μαρίνας. 80 ευρώ το δίκλινο με πρωινό, σταθερή τιμή όλο το χρόνο.

• Καραμπάς (Ελληνικό, Τ/26510-89.263). Οικογενειακή ταβέρνα που μαγειρεύει με φρέσκα ντόπια υλικά. Δοκιμάστε αρνάκι σούβλας, κοκορέτσι, χωριάτικη χορτόπιτα, γαλοτύρι και τηγανητές πατάτες κομμένες στο χέρι. Καλοψημένα και τα παϊδάκια. 12 – 16 ευρώ το άτομο.

• Παραδοσιακό καφενείο (Κωστήτσι, Τ/6974-226.538). Από την Παρασκευή, η κυρία Κατερίνα αρχίζει τις προετοιμασίες. Ανοίγει το φύλλο για τις πίτες που φτιάχνει, προμηθεύεται ντόπια υλικά και το μικρό καφενείο γεμίζει κόσμο. Αγριογούρουνο στιφάδο, κουνέλι λεμονάτο, γίδα βραστή και νοστιμότατα κεφτεδάκια. Ανοιχτά Παρασκευή με Κυριακή. 10 – 14 ευρώ το άτομο.

• Κατσαρός (Καλέντζι, Τ/26590-22.136). Κλασική ταβέρνα-ψησταριά πάνω στην πλατεία του χωριού. Δοκιμάστε και τη βραστή γίδα και τα Σάββατα το κοκορέτσι και το κοτόπουλο στη σούβλα. 12 – 15 ευρώ το άτομο.

• Συνάντηση (Καλέντζι, Τ/26590-22.525). Ιδανικό για κρεατοφαγία, με ντόπια κρέατα στη σχάρα και τη σούβλα. Δοκιμάστε το κεμπάπ από πρόβειο κρέας. 12 – 15 ευρώ το άτομο.

Via Natura (Γεφύρι Πλάκας, Τ/26850-31.200, 6972-223.574, www.vianatura.gr). Εξειδικευμένα προγράμματα για όλους στη φύση ετοιμάζει η εταιρεία Via Natura. Επίσκεψη σε μοναστήρια και πεζοπορίες για ζευγάρια, τοξοβολία με όλη την οικογένεια και επίσκεψη από… ξωτικά για τα παιδιά, ράφτινγκ με συναδέλφους και οργάνωση όλων των ειδών των δραστηριοτήτων. Η βάση της εταιρείας είναι στο γεφύρι της Πλάκας.

Αγρόκτημα Ιπποστρούθ (Λάζαινα Αετορράχης, Τ/26590-22.078, 6974-798.908). Ιππασία σε πυκνό πευκοδάσος, διαδρομές με θέα τον Αραχθο και τον Καλαρρύτικο. Στην οικογενειακή φάρμα θα απολαύσετε τον καφέ σας, θα δείτε στρουθοκαμήλους και θα κάνετε ιππασία σε μαγευτικές διαδρομές.

Trekking Hellas (Τ/26510-71.703, 6977-010.060, 6972-031.553, www.trekking.gr). Από τη γέφυρα της Πολιτσάς μέχρι το γεφύρι της Πλάκας είναι η πιο μαγευτική διαδρομή. Με τους έμπειρους οδηγούς της Trekking Hellas θα κάνετε στάση για κολύμπι στον καταρράκτη της Κλίφκης, θα περάσετε μέσα από το φαράγγι του Αράχθου με τα κατακόρυφα βράχια να ορθώνονται δεξιά και αριστερά σας. Η εταιρεία παρέχει όλο τον εξοπλισμό και το κόστος για το ράφτινγκ ανέρχεται στα 40 ευρώ το άτομο.