Κάλυψη τεκμηρίου με χρηματικά ποσά που προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή
Εγκύκλιος ΑΑΔΕ
Αρ. Πρωτ: Ε. 2009/14.02.2025
ΘΕΜΑ: Παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την κάλυψη τεκμηρίου με χρηματικά ποσά που προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή (εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 34 του ν. 4172/2013, Α΄ 167).
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Α) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Παροχή διευκρινίσεων για την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 34 του ν. 4172/2013 (εφεξής ΚΦΕ), σε περίπτωση που τα επικαλούμενα χρηματικά ποσά για τη μείωση της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή.
Β) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που τα χρηματικά ποσά που επικαλείται ο φορολογούμενος για τη μείωση της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος του άρθρου 30 ΚΦΕ, προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή για την οποία η οικεία δήλωση φορολογίας κεφαλαίου υποβλήθηκε μετά τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη, τα ποσά γίνονται δεκτά εφόσον αποδεικνύεται η είσπραξή τους πριν την πραγματοποίηση της δαπάνης και η φορολόγηση τους ή η απαλλαγή τους από τη φορολογία κεφαλαίου.
Γ) ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Η εγκύκλιος αφορά σε φυσικά πρόσωπα.
Αναφορικά με το παραπάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
1. Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 30 του ΚΦΕ ορίζεται ότι ο φορολογούμενος που υπόκειται σε φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων υποβάλλεται σε εναλλακτική ελάχιστη φορολογία όταν το τεκμαρτό εισόδημα του είναι υψηλότερο από το συνολικό εισόδημα του. Στην περίπτωση αυτή στο φορολογητέο εισόδημα προστίθεται η διαφορά μεταξύ του τεκμαρτού και πραγματικού εισοδήματος και αυτή φορολογείται, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 34 του ΚΦΕ. Σύμφωνα δε με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 30 του ΚΦΕ το τεκμαρτό εισόδημα υπολογίζεται με βάση τις δαπάνες διαβίωσης του φορολογούμενου και των εξαρτώμενων μελών του, σύμφωνα με τα άρθρα 31 έως και 34 του ΚΦΕ.
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 34 του ΚΦΕ ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος κατά την παρ. 1 του άρθρου 30 του ΚΦΕ, η οποία προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα, προσδιορίζεται από τη Φορολογική Διοίκηση κατά το ίδιο φορολογικό έτος σύμφωνα με τα οριζόμενα στις επόμενες παραγράφους του ίδιου άρθρου.
Με τη δε παρ. 2 του άρθρου 34 του ΚΦΕ ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι «Η Φορολογική Διοίκηση κατά τον προσδιορισμό της διαφοράς της προηγούμενης παραγράφου υποχρεούται να λάβει υπόψη τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά, τα οποία αποδεικνύονται από νόμιμα παραστατικά στοιχεία. Ο φορολογούμενος φέρει το βάρος της απόδειξης για τα ποσά που ιδίως είναι: α) […] στ) Δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών για την οποία η οικεία φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη. […]».
2. Περαιτέρω, με την ΠΟΛ.1076/2015 εγκύκλιο διευκρινίσθηκε ως προς τη μείωση της διαφοράς που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 34 του ΚΦΕ, μεταξύ άλλων, ότι στο νόμο αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων ή εσόδων που περιορίζουν την πιο πάνω διαφορά, καθώς και ότι λαμβάνεται υπόψη και οποιοδήποτε άλλο έσοδο που δεν αναφέρεται ρητά στον νόμο (π.χ. κέρδη από λαχεία), εφόσον αποδεικνύεται η είσπραξή του, η φορολόγησή του ή η απαλλαγή του από τη φορολογία.
3. Κατόπιν των ανωτέρω, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επικαλείται για τη μείωση της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος, χρηματικά ποσά που προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή, για την οποία η οικεία δήλωση δωρεάς/γονικής παροχής έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη, τα ποσά αυτά λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από τη Φορολογική Διοίκηση, σύμφωνα με τη ρητή πρόβλεψη της περ. στ) της παρ. 2 του άρθρου 34 του ΚΦΕ. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επικαλείται χρηματικά ποσά που προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή που προηγήθηκε μεν της σχετικής δαπάνης αλλά η δήλωση δωρεάς ή γονικής παροχής υποβλήθηκε (είτε εμπρόθεσμα είτε εκπρόθεσμα) μετά τη λήξη του οικείου έτους, τα ποσά αυτά λαμβάνονται υπόψη από τη Φορολογική Διοίκηση ως έσοδα που μειώνουν τη διαφορά μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος, εφόσον αποδεικνύεται η είσπραξή τους, καθώς και η φορολόγησή τους ή η απαλλαγή τους από τη φορολογία κεφαλαίου. Επομένως, πέραν της υποβολής της οικείας δήλωσης δωρεάς/γονικής παροχής, στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται να διαπιστώνεται και η παράδοση των χρηματικών ποσών στο δωρεοδόχο/τέκνο πριν την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.
Παραδείγματα:
α) Μεταφορά του χρηματικού ποσού από ατομικό τραπεζικό λογαριασμό του δωρητή/γονέα ή κοινό τραπεζικό λογαριασμό αυτού με τον δωρεοδόχο/τέκνο ή τρίτο πρόσωπο σε ατομικό λογαριασμό του δωρεοδόχου/τέκνου ή σε άλλο κοινό λογαριασμό του τελευταίου με τον ίδιο τον δωρητή/γονέα ή τρίτο πρόσωπο.
β) Έκδοση τραπεζικής επιταγής από τον δωρητή/γονέα είτε με κατάθεση μετρητών είτε με χρέωση ατομικού τραπεζικού λογαριασμού αυτού ή κοινού με τον δωρεοδόχο/τέκνο ή τρίτο πρόσωπο και η κατάθεση της επιταγής αυτής σε ατομικό λογαριασμό του δωρεοδόχου/ τέκνου ή σε άλλο κοινό λογαριασμό του τελευταίου με τον ίδιο τον δωρητή/γονέα ή τρίτο πρόσωπο.
γ) Ανάληψη του χρηματικού ποσού από ατομικό τραπεζικό λογαριασμό του δωρητή/γονέα ή κοινό τραπεζικό λογαριασμό αυτού με τον δωρεοδόχο/τέκνο ή τρίτο πρόσωπο και κατάθεση του ίδιου ποσού σε λογαριασμό του δωρεοδόχου/τέκνου ή σε κοινό λογαριασμό του τελευταίου με τον ίδιο τον δωρητή/γονέα ή τρίτο πρόσωπο.
δ) Ανάληψη του χρηματικού ποσού από κοινό τραπεζικό λογαριασμό από συνδικαιούχο αυτού, ο οποίος δεν έχει συνεισφέρει στον λογαριασμό και χρησιμοποιεί το χρηματικό ποσό για λογαριασμό του, το οποίο θεωρείται δωρεά με βάση τη φορολογία κεφαλαίου (σχετ. ΠΟΛ.124/1987 και Γνμ. 17/1987).
ε) Μεταφορά του χρηματικού ποσού από τραπεζικό λογαριασμό του δωρητή/γονέα σε λογαριασμό του εργολάβου/κατασκευαστή/πωλητή, η οποία δύναται να γίνει και με έκδοση τραπεζικής επιταγής, για την καταβολή του τιμήματος αγοράς ακινήτου από τον δωρεοδόχο/τέκνο.
στ) Μεταφορά χρηματικού ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό του πωλητή για την αγορά οχήματος από τον δωρεοδόχο/τέκνο, εφόσον προσκομίζεται η σχετική άδεια στο όνομα του τελευταίου.
ζ) Μεταφορά χρηματικού ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για την αύξηση κεφαλαίου αυτής, εφόσον προσκομίζονται στοιχεία ότι αυτή πραγματοποιήθηκε και ολόκληρο το μεταφερόμενο ποσό διατέθηκε για την προσαύξηση του ποσοστού συμμετοχής του δωρεοδόχου/τέκνου στην εταιρεία.
Δημοσιεύτηκε στον Οδηγό του Πολίτη (https://www.odigostoupoliti.eu)
