Το ισχύον σύστημα προστασίας καταθέσεων στην Ελλάδα
Το ισχύον σύστημα προστασίας καταθέσεων στην Ελλάδα σε 18 ερωτήσεις – απαντήσεις από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ)
Προστατευμένες είναι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία οι καταθέσεις μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ στην Ελλάδα, από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ).
Πώς και πότε ισχύει η προστασία.
Αν και μέχρι σήμερα σε όλες τις χρεοκοπίες τραπεζών στην Ελλάδα δε θίχτηκαν στο παραμικρό οι καταθέτες, η ελληνική νομοθεσία προβλέπει προστασία των καταθέσεων μέχρι του ορίου των 100.000 ευρώ.
Ο κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης σε όλο το τραπεζικό σύστημα είναι τεράστιος ακόμη και στην περίπτωση που προστατευτούν οι καταθέσεις μέχρι το παραπάνω πλαφόν.
Για το λόγο αυτό, σε όλες τις περιπτώσεις (Αγροτική, Τ Bank, Proton Bank, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο) το σύνολο των καταθέσεων μεταφέρθηκαν είτε σε άλλη τράπεζα ή σε νεοσυσταθέν «καλό» πιστωτικό ίδρυμα.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, ο νόμος προστατεύει τις πρώτες 100.000 ευρώ ανά καταθέτη ανά τράπεζα.
Εάν σε ένα λογαριασμό οι δικαιούχοι είναι δύο, ο καθένας προστατεύεται για 100 χιλιάδες ευρώ, δηλαδή προστατεύονται έως και 200 χιλ. ευρώ.
Με τρεις συνδικαιούχους το όριο αυξάνεται στις 300 χιλιάδες ευρώ, με τέσσερις στις 400 χιλιάδες ευρώ κ.ο.κ.
18 ερωτήσεις – απαντήσεις
Το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) απαντά στα πιο συχνά ερωτήματα που αφορούν την ασφάλεια των αποταμιεύσεων στις ελληνικές τράπεζες.
1. Τι σημαίνει κατάθεση;
Ως καταθέσεις ορίζονται τα πιστωτικά υπόλοιπα των κατατεθειμένων σε λογαριασμούς κεφαλαίων ή τα πιστωτικά υπόλοιπα προσωρινού χαρακτήρα που προκύπτουν κατά τις συνήθεις τραπεζικές συναλλαγές και τα οποία το πιστωτικό ίδρυμα οφείλει να επιστρέψει βάσει των εφαρμοζόμενων νόμιμων και συμβατικών όρων, καθώς και οι υποχρεώσεις για τις οποίες το πιστωτικό ίδρυμα έχει εκδώσει παραστατικούς τίτλους (άρθρο 9, παρ.1, ν. 3746/2009 – (ΦΕΚ 27 Α’ 16-2-2009)
2. Ποιο είναι το όριο κάλυψης των καταθέσεων ;
Το σύνολο των καταθέσεων του ιδίου καταθέτη σε πιστωτικό ίδρυμα, που καλύπτεται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) ανέρχεται σε 100.000 ευρώ (άρθρο 9 παρ. 2(α) (ν.3746/2009, ΦΕΚ 27 Α΄16-02-2009).
Το όριο αυτό ισχύει ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των λογαριασμών, το νόμισμα ή τη χώρα λειτουργίας του υποκαταστήματος του πιστωτικού ιδρύματος στο οποίο τηρείται η κατάθεση (άρθρο 9, παρ. 2β, ν. 3746/2009 ? ΦΕΚ 27 Α’ 16-2-2009).
Σημειώνεται ότι με την Οδηγία 2009/14/ΕΚ το όριο αυτό έχει καταστεί μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2011 υποχρεωτικό για όλες τις χώρες της ΕΕ.
3. Οι Καταθέσεις Προθεσμίας, Ταμιευτηρίου, και Όψεως καλύπτονται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ);
Οι κατηγορίες καταθέσεων που αναφέρονται πιο πάνω, καλύπτονται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). (Βλέπε την απάντηση στο ερώτημα 1 -Τι σημαίνει κατάθεση)
4. Τι γίνεται στην περίπτωση των κοινών καταθετικών λογαριασμών;
Στις περιπτώσεις λογαριασμών που έχουν ανοιχθεί στο όνομα δύο ή περισσοτέρων προσώπων από κοινού (κοινός λογαριασμός) το τμήμα που αναλογεί σε κάθε καταθέτη του κοινού λογαριασμού θεωρείται ως χωριστή κατάθεση του κάθε δικαιούχου του λογαριασμού και, συνυπολογιζομένων και των λοιπών καταθέσεών του, καλύπτεται μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ για κάθε δικαιούχο (άρθρο 9, παρ. 4.α, ν. 3746/2009 ? ΦΕΚ 27 Α’ 16-2-2009)
5. Τι γίνεται με τους ανήλικους συνδικαιούχους μιας κατάθεσης;
Οι ανήλικοι δεν διαφοροποιούνται ως καταθέτες για τα δικαιώματα από την προστασία των καταθέσεών τους. Τα δικαιώματα όμως αυτά τα ασκούν οι έχοντες την γονική μέριμνα.
6. Τι γίνεται όταν υπάρχουν κοινοί λογαριασμοί στην Ιδια Τράπεζα; ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: O καταθέτης Α έχει σε κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Β 150.000 ευρώ. Ο ίδιος καταθέτης Α έχει, σε άλλο κοινό λογαριασμό που τηρείται στην ίδια τράπεζα, με τον καταθέτη Γ, 100.000 ευρώ. Ποιες είναι οι αποζημιώσεις σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΤΕΚΕ για τους Α, Β,Γ ;
Στο παράδειγμα, δεδομένου ότι δεν αναφέρονται ποσοστά συμμετοχής καθενός εκ των συνδικαιούχων στους λογαριασμούς, ο καταθέτης Α δικαιούται αποζημίωση 100.000 ευρώ, ο καταθέτης Β δικαιούται 75.000 ευρώ και ο Γ 50.000 ευρώ
7. Τι γίνεται όταν ένας καταθέτης έχει καταθέσεις σε δύο τράπεζες; ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ο καταθέτης Α σε κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Β σε μία τράπεζα Ι 100.000 ευρώ. Ο ίδιος καταθέτης Α έχει, σε άλλο ατομικό λογαριασμό που τηρείται σε άλλη τράπεζα ΙΙ 100.000 ευρώ. Ποιες είναι οι αποζημιώσεις για τους Α, Β, σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΤΕΚΕ και για τις δύο τράπεζες ταυτόχρονα (Ι, ΙΙ);
Στο παράδειγμα, ο καταθέτης Α δικαιούται αποζημίωση 50.000 ευρώ από την τράπεζα Ι και 100.000 ευρώ από την τράπεζα ΙΙ, ενώ ο καταθέτης Β δικαιούται αποζημίωση ύψους 50.000 ευρώ από την τράπεζα Ι.
8. Τα νομικά πρόσωπα καλύπτονται από την εγγύηση του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων;
Τα νομικά πρόσωπα καλύπτονται από την εγγύηση του ΤΕΚΕ έως το ποσό των 100.000 ευρώ.
9. Εάν έχω δάνεια σε ένα πιστωτικό ίδρυμα, τι συμβαίνει σε περίπτωση που οι καταθέσεις στο πιστωτικό ίδρυμα καθίστανται μη διαθέσιμες;
Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης από το ΤΕΚΕ, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από δάνεια συμψηφίζονται με το συνολικό υπόλοιπο των καταθέσεων.
10. Οι τόκοι μιας κατάθεσης συμπεριλαμβάνονται στην αποζημίωση;
Στο όριο των 100.000 ευρώ συμπεριλαμβάνονται και οι δεδουλευμένοι τόκοι μέχρι την ημέρα που η κατάθεση καθίσταται μη διαθέσιμη.
11. Τι τύχη έχουν τα χρήματα μιας κατάθεσης πέρα από το όριο εγγύησης των 100.000 ευρώ;
Περαιτέρω αποζημίωση μπορεί να προκύπτει από το προιόν της εκκαθάρισης του πιστωτικού ιδρύματος.
12. Οι προπληρωμένες κάρτες (prepaid-cards) θεωρούνται καταθέσεις;
Τα εισπραττόμενα, από την τράπεζα, ποσά για την έκδοση καρτών ηλεκτρονικού χρήματος ΔΕΝ θεωρούνται καταθέσεις κατά την έννοια του ορισμού της κατάθεσης (άρθρο 4α του ν. 3148/2003 ΦΕΚ 136 Α’/5.6.2003) (Βλέπε την απάντηση στο ερώτημα 1 -Tι σημαίνει κατάθεση)
13. Η αποζημίωση μιας προθεσμιακής σε δολάρια θα γίνει σε δολάρια ή σε ευρώ?
Η αποζημίωση καταβάλλεται σε ευρώ. Για την μετατροπή των δολαρίων σε ευρώ εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί συναλλάγματος και κίνησης κεφαλαίων. (Βλέπε επίσης την απάντηση στο ερώτημα 2 – Ποιο είναι το όριο κάλυψης των καταθέσεων)
14. Εάν φυλάσσω τα χρήματά μου σε θυρίδα τράπεζας, είναι εγγυημένα από το TEKE;
Τα χρήματα στα οποία αναφέρεστε ΔΕΝ καλύπτονται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). (Βλέπε την απάντηση στο ερώτημα 6-Τι σημαίνει κατάθεση)
15. Ποια πιστωτικά ιδρύματα συμμετέχουν στο Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων (ΣΚΚ) του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ);
Στο Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων συμμετέχουν υποχρεωτικά όλα τα Πιστωτικά Ιδρύματα που έχουν λάβει άδεια ίδρυσης και λειτουργίας στην Ελλάδα (άρθρο 3, παρ.1 ν. 3746/2009 ? ΦΕΚ 27 Α’ 16-2-2009) εκτός του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Ως εκ τούτου, το ΤΕΚΕ καλύπτει και τις καταθέσεις υποκαταστημάτων ελληνικών τραπεζών σε χώρες της Ευρωπαικής Ενωσης ή Τρίτες χώρες. Πλήρης κατάλογος των συμμετεχόντων πιστωτικών ιδρυμάτων υπάρχει στην ιστοσελίδα του ΤΕΚΕ στην ενότητα «Συμμετέχοντα Π.Ι. Σκέλους Κάλυψης Καταθέσεων»
16. Καλύπτει το ΤΕΚΕ καταθέσεις υποκαταστημάτων τραπεζών των οποίων η έδρα είναι σε χώρα της Ευρωπαικής Ενωσης όπως η Κύπρος, το Ηνωμένο Βασίλειο κ.α.;
Οι κυπριακές τράπεζες (Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα, Μarfin Εγνατία Τράπεζα), οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου (π.χ. Citibank) κ.α ΔΕΝ συμμετέχουν στο Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) της Ελλάδος διότι προέρχονται από χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμμετέχουν υποχρεωτικά στο Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων των χωρών τους.
17. Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων συμμετέχει στο Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ);
Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δεν συμμετέχει στο ΤΕΚΕ λόγω της υπαγωγής του σε ειδικό καθεστώς. Περισσότερες πληροφορίες μπορούν να αναζητηθιούν στην ιστοσελίδα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.tpd.gr.
18. Πόσο σύντομα μπορώ να πάρω την αποζημίωσή μου σε περίπτωση που οι καταθέσεις σε πιστωτικό ίδρυμα καθίστανται μη διαθέσιμες και από ποιο φορέα;
Το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) καταβάλλει τις σχετικές αποζημιώσεις που αφορούν μη διαθέσιμες καταθέσεις εντός είκοσι (20) εργασίμων ημερών από την ημέρα κατά την οποία οι καταθέσεις καθίστανται μη διαθέσιμες.
Σε έκτακτες περιπτώσεις η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί για διάστημα που δεν υπερβαίνει τις δέκα (10) εργάσιμες ημέρες ( άρθρο 16 παρ. 1α και 2α του ν. 3746/2009 ? ΦΕΚ 27 Α’ 16-2-2009, όπως ισχύει).
