Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών. Ενημέρωση για το εμβόλιο AstraZeneca
και το ενδεχόμενο της σύνδεσης του εμβολίου με θρόμβωση και θρομβοπενία
Ενημέρωση διαπιστευμένων συντακτών για το Εθνικό Σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης κατά της COVID-19, από την Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου και τον Γ.Γ. Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριο Θεμιστοκλέους (5.4.2021)
«Μ. ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: Καλησπέρα σας και καλή εβδομάδα. Πολλές φορές έχει αναφερθεί ότι ο ταχύς και όσο το δυνατόν ευρύτερος σε μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού εμβολιασμός, είναι καθοριστικής σημασίας, διότι αυτό θα συμβάλλει στη δημιουργία του τείχους προστασίας και θα αναχαιτίσει και τη δημιουργία διαφόρων στελεχών του ιού.
Είναι αναμενόμενο ότι σε ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα, είναι πιθανόν να προκύψουν και διάφορα προβλήματα, είτε επιστημονικά, είτε ακόμη και πρακτικά.
Γνωρίζετε όλοι ότι τον τελευταίο μήνα ιδιαίτερα απασχολεί, τον επιστημονικό χώρο και όχι μόνο, το ενδεχόμενο της σύνδεσης του εμβολίου της AstraZeneca με ένα σπάνιο σύνδρομο, το οποίο συνδυάζει δύο σημαντικούς παράγοντες, θρόμβωση και θρομβοπενία, και εκδηλώνεται με μία συμπτωματολογία η οποία είναι από πλευράς κλινικής σημαντική.
Από πλευράς επιδημιολογικής με τα στοιχεία που υπάρχουν, αλλά δεν είναι τα πλήρη, φαίνεται ότι το σύνδρομο είναι περισσότερο συχνό, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο, σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 55 ετών, αν και έχουν παρουσιαστεί και περιστατικά που αφορούν και όλο το φάσμα των ηλικιών.
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών παρακολουθεί και μελετά όλα τα στοιχεία τα σχετικά με το θέμα και από ανακοινώσεις και δημοσιεύσεις σε έγκριτα περιοδικά, τα οποία αξιολογεί και κατευθύνει τη σκέψη της για τα παρακάτω βήματα.
Οι περιπτώσεις που αναφέρονται με τη θρόμβωση και τη θρομβοπενία χαρακτηρίζονται επιστημονικά, «προθρομβωτική θρομβοπενία ανοσολογικής αιτιολογίας» και φαίνεται ότι ο μηχανισμός είναι ανάλογος με το μηχανισμό που προκαλεί τη θρομβοπενία μετά από την χορήγηση της ηπαρίνης.
Είναι σημαντικό να τονιστεί για πρακτικούς λόγους, διότι μπορεί να δημιουργηθούν υπέρμετροι φόβοι, ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει τεκμηριωμένη συσχέτιση των εκδηλώσεων αυτών με προηγούμενο ιστορικό θρόμβωσης, θρομβοπενίας ή κληρονομικής θρομβοφιλίας, καταστάσεις που είναι αρκετά συχνές στο γενικό πληθυσμό.
Ως τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο σε 18,1 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου της AstraZeneca, έχουν διαπιστωθεί 22 περιπτώσεις θρόμβωσης των φλεβωδών κόλπων του εγκεφάλου και 8 περιπτώσεις θρομβώσεων με θρομβοπενία.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει ανακοινώσει από τις χώρες του ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου επί συνόλου 9,2 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου της AstraZeneca, 44 περιπτώσεις.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, δεν έχει τεκμηριωθεί αιτιώδης συσχέτιση με το εμβόλιο, αλλά ο Οργανισμός συγκεντρώνει και αξιολογεί τα δεδομένα από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και διερευνά μία προς μία τις περιπτώσεις, ενώ αναμένεται τις επόμενες ημέρες να υπάρξει μία επιστημονική θέση, ένα επιστημονικό πόρισμα.
Υπογραμμίζεται ότι τα θρομβοεμβολικά επεισόδια χωρίς το χαρακτηριστικό της θρομβοπενίας, αυτά που εμφανίστηκαν μετά από την έναρξη του μαζικού εμβολιασμού, δεν υπερβαίνουν τον αναμενόμενο αριθμό στο γενικό πληθυσμό.
Στην Ελλάδα τώρα, στη χώρα μας μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί περίπου 346.000 δόσεις εμβολίου της AstraZeneca, ο κύριος Θεμιστοκλέους θα μας το πει καλύτερα, και έχει αναφερθεί στον ΕΟΦ, με τον οποίο βρισκόμαστε σε συνεργασία σε σταθερή βάση, ένα επεισόδιο που έχει χαρακτηριστεί ως πιθανό και είναι από τα πρώτα περιστατικά τα οποία έχουν συμπεριληφθεί και στο σύνολο των περιστατικών που αναφέρονται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό.
Παρά λοιπόν την ανησυχία που έχει δημιουργηθεί για τα ειδικά και σπάνια αυτά περιστατικά – επαναλαμβάνω, συνδυασμός θρόμβωσης και θρομβοπενίας – ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων τονίζει ότι η αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα του εμβολίου στην πρόληψη της νοσοκομειακής νοσηλείας και των θανάτων από Covid, υπερτερεί σημαντικά έναντι της εξαιρετικά μικρής πιθανότητας εμφάνισης αυτού του συνδρόμου με τη θρόμβωση για την θρομβοπενία, ενώ η συσχέτισή του με το εμβόλιο είναι υπό διερεύνηση.
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών σε συνεργασία με την Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία, όπως και η Νευρολογική Εταιρεία ανεξάρτητα, έχουν προβεί στη συγγραφή οδηγιών για την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση του σπάνιου αυτού συνδρόμου.
Προσοχή όμως, οι οδηγίες οι οποίες θα ακούσουμε και που αύριο θα αναρτηθούν και για υγειονομικούς και για τους πολίτες, δεν πρέπει να δημιουργήσουν πανικό και άγχος διότι αναφέρονται σε μια σπάνια κατάσταση και ο λόγος για τον οποίο αναγράφονται, ο κύριος στόχος, είναι η σωστή, έγκυρη ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση για αυτά τα συμβάντα.
Οι υγειονομικοί λοιπόν στις περιπτώσεις των θρομβώσεων και της θρομβοπενίας που εμφανίζονται εντός 28 ημερών από τον εμβολιασμό, θα πρέπει να συμπληρώνουν, όπως για κάθε ανεπιθύμητη ενέργεια, κίτρινη κάρτα και αν κάτι τους προβληματίζει να μπορούν να συμβουλεύονται και αιματολόγους.
Οι πολίτες θα πρέπει να απευθύνονται στον θεράποντα γιατρό στις σπάνιες περιπτώσεις, όταν εμφανίζουν συμπτώματα όπως δύσπνοια, θωρακικό άλγος, κάποια νευρολογικό σύμπτωμα, επίμονη κεφαλαλγία η οποία διαρκεί πέραν των τεσσάρων ημερών, όπως και δερματολογικές εκδηλώσεις, εκτός από το σημείο του εμβολίου, εκχυμώσεις, οι γνωστές μελανιές, ή πετέχειες, μικρές αιμορραγιούλες σαν τσίμπημα καρφίτσας.
Η Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία συνιστά σε άτομα τα οποία έχουν ή θρομβοπενία (κάτω από 150.000 αιμοπετάλια) ή θρόμβωση, να έχουν μια στενή παρακολούθηση και αν αυτό συνδέεται και με κλινική συμπτωματολογία, να συνεχίζουν και με ένα έλεγχο αιματολογικό ή πηκτικολογικό.
Σε όλες τις περιπτώσεις, η έγκαιρη διάγνωση οδηγεί στην έγκαιρη αντιμετώπιση και υπάρχει θεραπεία, όπως υπάρχει και διάγνωση με ειδικές μεθόδους σε ένα νοσηλευτικό κέντρο επί του παρόντος που υπάρχει στην Αθήνα.
Είναι κατανοητό ότι η πιθανότητα συσχέτισης ενός εμβολίου με μια σοβαρή παρενέργεια, όσο σπάνια και να είναι – στην Ιατρική πολλές φορές μαθαίνουμε για σπάνιες καταστάσεις που ποτέ οι γιατροί δεν συναντάμε σε όλη την καριέρα μας –δημιουργεί και δισταγμό και φόβο για τον εμβολιασμό και είναι αλήθεια είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσει κανείς αυτόν τον δισταγμό και τον φόβο.
Αυτό που ίσως θα έπρεπε να σκεφτούμε ή να δούμε, είναι τα νούμερα τα καθημερινά που περνάνε μπροστά από τα μάτια μας στην τηλεόραση, σήμερα είναι 73 νεκροί, και να μπορέσουμε να σταθμίσουμε τον σοβαρό, τον κοντινό μας, τον άμεσο κίνδυνο, σε σχέση με τον κίνδυνο τον πιθανό και τον πολύ μακρινό.
Ας περιμένουμε, λοιπόν, με ψυχραιμία, για να έχουμε την επιστημονική τεκμηρίωση και θέση πάνω σε αυτό το θέμα.»
Σχετικά: Όσα ξέρουμε μέχρι τώρα για το εμβόλιο της AstraZeneca και τις θρομβώσεις
