Έλεγχος νομιμότητας πράξεων και στοιχείων ανωνύμων εταιρειών
Εγκύκλιος της γενικής γραμματείας εμπορίου και προστασίας καταναλωτή σχετικά με τον έλεγχο νομιμότητας πράξεων και στοιχείων των ΑΕ κατά τη μετάβαση από το Ν.2190/1920 στο νόμο 4548/2018
Συγκεκριμένα η εγκύκλιος αναφέρει τα εξής:
Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που αφορά τη λειτουργία των Ανωνύμων Εταιρειών, μετά την ψήφιση του νόμου 4548/2018 και την κατάργηση πολλών διατάξεων του ν.2190/1920, επιφέρει σημαντικές αλλαγές αναφορικά με το εύρος των αρμοδιοτήτων τόσο των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) της χώρας όσο των Υπηρεσιών του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Υ.Γ.Ε.ΜΗ.).
Ως εκ τούτου πρέπει να διευκρινιστούν θέματα που θα προκύψουν κατά το μεταβατικό στάδιο και αφορούν πράξεις, στοιχεία και διαδικασίες που εκκινούν μέχρι την 31/12/2018, αλλά θα περατωθούν μετά την 01/01/2019, ημερομηνία έναρξης ισχύος του ν.4548/2018.
Συγκεκριμένα στο ισχύον νομικό πλαίσιο και ειδικότερα στα άρθρα 51-53α του ν.2190/1920 προσδιορίζεται μεταξύ άλλων η έκταση του εποπτικού ελέγχου των Π.Ε επί πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών για τα οποία προβλέπεται δημοσιότητα στο Γ.Ε.ΜΗ.
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 7β η δημοσιότητα, που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 7α του ν. 2190/1920, πραγματοποιείται με την καταχώριση, ύστερα από έλεγχο των πράξεων και στοιχείων, στο Γ.Ε.ΜΗ και τη δημοσίευση αυτών στο διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 16 του ν. 3419/2005.
Στο άρθρο 1891 του ν.4548/2018 καταργούνται τα άρθρα 51-53α του ν.2190/1920 και ακολούθως και η όποια αρμοδιότητα των ΠΕ περί εποπτείας επί των ΑΕ πρόεκυπτε από τις εν λόγω διατάξεις.
Στο άρθρο 92 του ν.4548/2018 διακρίνονται: α) οι πράξεις και τα στοιχεία των ΑΕ που υπόκεινται σε διοικητική έγκριση, μετά από σχετικό έλεγχο νομιμότητας από τις ΠΕ, προκειμένου να καταχωρισθούν στο ΓΕΜΗ, και β) οι πράξεις και τα στοιχεία που καταχωρίζονται μετά από μόνο τον τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) από τις Υ.Γ.Ε.ΜΗ.
Κατά τη μετάβαση στο νέο νομικό πλαίσιο οι Περιφερειακές Ενότητες καλούνται να ακολουθήσουν τα εξής:
1. Σχετικά με τις αιτήσεις που αφορούν αποφάσεις/ δηλώσεις των αρμόδιων οργάνων της Ανώνυμης Εταιρείας:
α) Αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στο ΓΕΜΗ έως και τις 31/12/2018, αλλά ο σχετικός έλεγχος νομιμότητας από την αρμόδια διεύθυνση δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία, επιστρέφονται χωρίς διοικητική έγκριση, από τις Π.Ε. στις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ, για καταχώριση μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) εάν αφορούν πράξεις που δεν εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο νομιμότητας βάσει του άρθρου 9 του ν. 4548/2018. Οι Π.Ε. από 01/01/2019 δε διαθέτουν την απαραίτητη εκ του νόμου αρμοδιότητα για τη χορήγηση σχετικής έγκρισης των πράξεων αυτών. Εάν όμως πρόκειται για πράξεις που εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο βάσει του άρθρου 9 του ν. 4548/2018, οι Π.Ε. προβαίνουν στον έλεγχο νομιμότητας αυτών.
β) Αιτήσεις που υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μετά την 01/01/2019, καταχωρίζονται από τις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) εάν αφορούν πράξεις, που δεν εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο από την αρμόδια Π.Ε. βάσει του άρθρου 9 του ν. 4548/2018. Εάν όμως πρόκειται για πράξεις που εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο βάσει του άρθρου 9 του ν.4548/2018, θα αποσταλούν στις αρμόδιες Π.Ε. προκειμένου αυτές να προβΌπως αναφέρεται, ηούν στον έλεγχο νομιμότητας αυτών.
Από τα ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι μεγάλος όγκος αιτήσεων ενδέχεται να επιστραφεί στις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ προκειμένου να προβούν στη σχετική καταχώριση αυτών στο Γ.Ε.ΜΗ.. Κρίνεται, λοιπόν, σκόπιμο, να τύχει εφαρμογής η διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παρ.9α3 του άρθρου 7 του ν.3419/2005 προκειμένου να καταστεί ευχερέστερη και αποτελεσματικότερη η διαχείριση του μεγάλου όγκου αιτήσεων από τις Υ.Γ.Ε.ΜΗ.
2. Σχετικά με αιτήσεις που αφορούν την άσκηση ελέγχου περί εξακρίβωσης της καταβολής του Μετοχικού Κεφαλαίου επί των ανωνύμων εταιρειών όπως αυτή ορίζεται στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 39α σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 52 του ν. 2190/1920.:Όπως αναφέρεται, η
α) Αιτήσεις που αφορούν την πιστοποίηση από το Δ.Σ. της καταβολής του αρχικού Μετοχικού Κεφαλαίου ή του ποσού της αύξησης αυτού και υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μέχρι τις 31/12/2018, υπόκεινται στον σχετικό έλεγχο νομιμότητας από την αρμόδια Π.Ε., βάσει των διατάξεων των άρθρων 11,12, 39α και 52 του ν.2190/1920.
β) Αιτήσεις που αφορούν την πιστοποίηση της καταβολής του αρχικού Μετοχικού Κεφαλαίου ή του ποσού της αύξησης αυτού και υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μετά την 01/01/2019, καταχωρίζονται από τις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ, μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας), χωρίς να αποσταλούν στις Περιφερειακές Ενότητες για έλεγχο νομιμότητας περί εξακρίβωσης της καταβολής του Μετοχικού Κεφαλαίου. Από ό την έναρξη ισχύος του ν.4548/18 οι Π.Ε. δε διαθέτουν πλέον την απαραίτητη εκ του νόμου αρμοδιότητα για έγκριση τέτοιων πράξεων. Η πληρότητα των παραπάνω αιτήσεων εξετάζεται βάσει παρ. 6- 8 του άρθρου 204 του ν.4548/2018, ήτοι συνοδεύονται από την απαιτούμενη ανάλογα με την περίπτωση έκθεση πιστοποίησης του ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή της ελεγκτικής εταιρείας ή από το πρακτικό πιστοποίησης του Δ.Σ. όπου εκ του νόμου επιτρέπεται.
3. Σχετικά με τις εκθέσεις αποτίμησης της επιτροπής της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.2190/1920:
α) Για τις εκθέσεις αποτίμησης εισφορών σε είδος, κατά τη σύσταση της εταιρείας ή σε κάθε αύξηση του κεφαλαίου της, από μέλη της επιτροπής της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.2190/1920, που υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μέχρι και 31/12/2018 ισχύουν οι αντίστοιχες διατάξεις του ν.2190/1920.
β) Εκθέσεις αποτίμησης εισφορών σε είδος, κατά τη σύσταση της εταιρείας ή σε κάθε αύξηση του κεφαλαίου της, οι οποίες έχουν συνταχθεί από τις επιτροπές της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.2190/1920, αλλά δεν έχουν υποβληθεί στο Γ.Ε.ΜΗ μέχρι 31/12/2018, δεν υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μετά την ανωτέρω ημερομηνία. Από 01/01/2019 η ανωτέρω επιτροπή καταργείται. Η αποτίμηση των εισφορών σε είδος διενεργείται πλέον από τα όργανα που προβλέπονται στο άρθρο 175 του ν. 4548/2018 και η σχετική έκθεση αυτών υποβάλλεται για καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) από την αρμόδια Υ.Γ.Ε.ΜΗ.