Την Δευτέρα 3 Απριλίου 2023, ξεκινά η υποβολή αιτήσεων για τα χαμηλότοκα δάνεια σε νέους στο πλαίσιο του Προγράμματος «Σπίτι μου», μετά και την δημοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που εξειδικεύει τους όρους και τις προϋποθέσεις του προγράμματος και περιγράφει τη διαδικασία.
Τα βασικότερα σημεία της ΚΥΑ έχουν ως εξής:
- Οι πολίτες που πληρούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα (δηλαδή είναι ηλικίας 25-39 ετών κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για το δάνειο, με ετήσιο εισόδημα από 10.000 ευρώ έως το όριο που προβλέπεται για τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης και δεν διαθέτουν ακίνητο κατάλληλο για την κατοικία τους) υποβάλλουν αίτηση για να κριθεί η κατ’ αρχήν επιλεξιμότητά τους σε κάποια από τις τράπεζες που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Η διαδικασία
– Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από σειρά δικαιολογητικών για το καθένα από τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Οι τράπεζες ελέγχουν την πλήρωση των προϋποθέσεων (ηλικιακό όριο, εισόδημα, έλλειψη ακινήτου κατάλληλου προς κατοικία) για κάθε αιτούντα. Εάν αυτές πληρούνται, τότε αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα του ενδιαφερομένου με βάση τους εσωτερικούς τους κανονισμούς και αποφασίζουν για την προέγκριση η όχι δανείου και τα κριτήρια πιστοδότησης εντός 60 ημερών από την υποβολή της αίτησης. Η προέγκριση ισχύει για 60 ημέρες από τη γνωστοποίησή της στον αιτούντα.
– Η τράπεζα ενημερώνει τον αιτούντα για την προέγκριση και αυτός εντός της προθεσμίας των 60 ημερών οφείλει να γνωστοποιήσει στην τράπεζα το αιτούμενο ποσό δανείου (που δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ), το ακίνητο που προτίθεται να αγοράσει και την τιμή του (που δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ σύμφωνα με το συμβόλαιο αγοράς) και να προσκομίσει τα έγγραφα που απαιτούνται ώστε η τράπεζα να κάνει τον απαραίτητο έλεγχο. Αν η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, η οικονομική προέγκριση παύει να ισχύει. Εάν προσκομιστούν εμπρόθεσμα όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τότε σε συνέχεια επικοινωνίας της τράπεζας με την ΕΑΤ, η ΕΑΤ δεσμεύει το ποσό του αιτούμενου δανείου μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία τελικής έγκρισης ή εν μέρει έγκρισης ή απόρριψης του δανείου από την τράπεζα και εντάσσει την συγκεκριμένη αίτηση στο Πρόγραμμα.
– Στη συνέχεια η τράπεζα διενεργεί νομικό και τεχνικό έλεγχο επί του ακινήτου και γνωστοποιεί τα αποτελέσματα στην ΕΑΤ. Εάν από τον έλεγχο προκύψει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις ως προς το ακίνητο για τη λήψη δανείου, υποβάλλει στην ΕΑΤ τη σχετική δανειακή σύμβαση. Η ΕΑΤ ελέγχει τα στοιχεία που υποβλήθηκαν και εγκρίνει τη σύμβαση εκτός και α) ο υποψήφιος δανειολήπτης έχει αιτηθεί δάνειο ή έχει καταρτίσει σύμβαση με άλλη τράπεζα στο πλαίσιο του Προγράμματος ή β) το ποσό που αναγράφεται στη σύμβαση υπερβαίνει το ποσό που είχε δεσμευθεί ή το 90% του συμβολαίου αγοράς ή γ) τα καταχωρημένα στοιχεία είναι λανθασμένα.
– Η υπογραφή σύμβασης με τον τελικό αποδέκτη, η εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης επί του ακινήτου που θα διασφαλίζει το δάνειο και η εκταμίευση του συνολικού ποσού της σύμβασης πραγματοποιείται εντός 6 μηνών από την έγκριση της ΕΑΤ. Η παραπάνω προθεσμία παρατείνεται κατά 2 μήνες αν η αίτηση για εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης έχει υποβληθεί εντός του εξαμήνου. Εάν οι προθεσμίες αυτές δεν τηρηθούν με υπαιτιότητα του αιτούντος, η αίτηση απορρίπτεται.
Τα δικαιολογητικά
Αναφορικά με τα απαραίτητα δικαιολογητικά προβλέπεται ότι:
1. Η ηλικία του αιτούντος αποδεικνύεται με πιστοποιητικό γέννησης ή αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας
2. Η οικογενειακή κατάσταση (σε περίπτωση π.χ. μονογονεϊκής οικογένειας ή οικογένειας πολυτέκνων) αποδεικνύεται με πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης που έχει εκδοθεί όχι νωρίτερα από 1 μήνα πριν την υποβολή της αίτησης για χορήγηση δανείου. Ειδικά ως προς την απόδειξη της ιδιότητας του μονογονέα, ο αιτών πρέπει να προσκομίσει πρόσθετα δικαιολογητικά κατά περίπτωση (χηρεία, διαζύγιο, λύση συμφώνου συμβίωσης, ανικανότητα του άλλου γονέα για την άσκηση γονικής μέριμνας, υιοθεσία από ένα μόνο γονέα κ.α.)
3. Για τον προσδιορισμό των εισοδημάτων των αιτούντων χρησιμοποιούνται τα δεδομένα της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων, του τελευταίου φορολογικού έτους. Στην περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό τους εισόδημα, ανεξαρτήτως εάν υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις ή εάν υποβάλλει αίτηση για χορήγηση δανείου ο ένας εκ των δυο. Ως δικαιολογητικά έγγραφα για το στοιχείο αυτό μπορεί να υποβληθεί είτε η Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (Ε1) του τελευταίου φορολογικού έτους, είτε το Εκκαθαριστικό Σημείωμα/Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου Φυσικών Προσώπων του τελευταίου φορολογικού έτους. Αντίστοιχα, σε περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, τα ως άνω έγγραφα υποβάλλονται και από τους δυο, ανεξαρτήτως εάν υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις ή εάν υποβάλλει αίτηση για χορήγηση δανείου ο ένας εκ των δυο.
4. Για τη διαπίστωση ύπαρξης ή μη ακινήτου κατάλληλου για την κατοικία τους, οι αιτούντες υποβάλλουν τη Δήλωση στοιχείων ακινήτου (Ε9) του τελευταίου έτους και Πιστοποιητικό Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) του τελευταίου έτους. Στην περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, υποβάλλονται και τα αντίστοιχα έγγραφα των συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, ανεξάρτητα εάν η αίτηση για τη χορήγηση του δανείου υποβάλλεται από κοινού ή από τον έναν εκ των δυο.
Στην περίπτωση που από τα ως άνω δικαιολογητικά προκύπτει η ύπαρξη ακινήτου, για να κριθεί εάν αυτό είναι κατάλληλο για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των αιτούντων, λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται σωρευτικά:
Α) Το ακίνητο να έχει εμβαδόν ίσο ή μεγαλύτερο από 50 τ.μ., το οποίο προσαυξάνεται κατά 10 τ.μ. για κάθε μέλος της οικογένειας που συγκατοικεί με τον αιτούντα
Β) Ο αιτών διαθέτει πλήρη κυριότητα ή επικαρπία επί του ακινήτου κατά ποσοστό άνω του 50%.
Γ) Το ακίνητο βρίσκεται στην ίδια Περιφερειακή Ενότητα με τον τόπο εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος.
Δ) Το ακίνητο έχει χρήση κατοικίας.
Η υποβολή των δικαιολογητικών συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση με την οποία ο αιτών βεβαιώνει ότι τα στοιχεία που δηλώνονται είναι αληθή και πλήρη, τα δικαιολογητικά γνήσια και ότι έχει λάβει γνώση των όρων του Προγράμματος τους οποίους αποδέχεται πλήρως. Οι τράπεζες έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν πρόσθετα δικαιολογητικά η να διερευνήσουν περαιτέρω την πιστοληπτική ικανότητα του αιτούντος.
Μετά την έγκριση του δανείου και πριν την εκταμίευσή του, η τράπεζα υποχρεούται να ενημερώσει την Ε.Α.Τ. και τη Δ.ΥΠ.Α. για τον έλεγχο που διενήργησε σε σχέση με με την επιλεξιμότητα του δικαιούχου και του προς απόκτηση ακινήτου.
Η ΚΥΑ
Αριθμ. 189 – ΦΕΚ Τεύχος Β 1180/01.03.2023
Καθορισμός ειδικότερων θεμάτων σχετικών με τη λειτουργία του προγράμματος «Σπίτι μου» του Κεφαλαίου Α’ του Μέρους Β’ του ν. 5006/2022 (Α’ 239).
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ – ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ – ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ – ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
αποφασίζουμε:
Τον καθορισμό των ειδικότερων θεμάτων σχετικών με τη λειτουργία του προγράμματος «Σπίτι μου» του Κεφαλαίου Α’ του Μέρους Β’ του ν. 5006/2022 (Α’ 239), σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 45 του ν. 5006/2022, ως εξής:
Άρθρο 1
Σκοπός – πεδίο εφαρμογής – συμπράττοντες φορείς
1. Με την παρούσα απόφαση ρυθμίζονται τα ειδικότερα και λεπτομερειακά θέματα σχετικά με τη λειτουργία του προγράμματος δανείων «Σπίτι μου» (εφεξής Πρόγραμμα), το οποίο θεσπίζεται δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 5006/2022.
2. Στο Πρόγραμμα συμπράττουν οι παρακάτω φορείς:
α) η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.),
β) τα πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν νομίμως στην Ελλάδα και ανταποκρίνονται στην πρόσκληση της παρ. 2 του άρθρου 8 της παρούσας,
γ) η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε. (Ε.Α.Τ.).
Άρθρο 2
Διαδικασία υποβολής και έγκρισης αιτήσεων των δικαιούχων για συμμετοχή στο Πρόγραμμα
1. Τα φυσικά πρόσωπα που πληρούν τις προϋποθέσεις της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 5006/2022 και επιθυμούν να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα υποβάλουν αίτηση για να κριθεί η κατ’ αρχήν επιλεξιμότητά τους σε πιστωτικό ίδρυμα που συνεργάζεται με το Πρόγραμμα, ανταποκρινόμενο στη δημόσια πρόσκληση της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 5006/2022. Με αποφάσεις του Διοικητή της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) ορίζονται οι χρόνοι έναρξης και λήξης της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων.
2. Η αίτηση της παρ. 1 συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας και υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/1986, με την οποία ο αιτών: α) δηλώνει ότι έχει λάβει γνώση των βασικών όρων του Προγράμματος, β) δηλώνει ότι τα στοιχεία που αναφέρονται στην αίτηση είναι αληθή και τα αντίστοιχα δικαιολογητικά γνήσια, και γ) εξουσιοδοτεί το Πιστωτικό Ίδρυμα, τις αρμόδιες Αρχές και Υπηρεσίες, τον Φορέα Υλοποίησης και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε. για την περαιτέρω επεξεργασία και επαλήθευση των προσωπικών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ακόμη και των ευαίσθητων, που περιέχονται στην αίτηση με σκοπό τη διαπίστωση της επιλεξιμότητάς του για το Πρόγραμμα και τη δανειοδότησή του, εάν αυτή τελικώς εγκριθεί. Η επεξεργασία αυτή γίνεται σύμφωνα με τον ν. 4624/2019 (Α’ 137), για τις ανάγκες υλοποίησης της παρούσας δράσης (ενδεικτικά: έλεγχοι και διασταυρώσεις κατά την υποβολή των αιτήσεων και την εκταμίευση των δανείων και την παρακολούθηση τήρησης των υποχρεώσεων των τελικών αποδεκτών), για το σκοπό εξαγωγής στατιστικών δεδομένων (δεικτών), καθώς και για το σκοπό της διενέργειες ερευνών και της εκπόνησης μελετών για την αξιολόγηση του Προγράμματος.
3. Τα συνεργαζόμενα πιστωτικά ιδρύματα ελέγχουν την πλήρωση των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 5006/2022 για κάθε αιτούντα. Σε περίπτωση που αυτές πληρούνται, αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα του αιτούντος με βάση τους σχετικούς εσωτερικούς τους κανονισμούς και αποφασίζουν για την προέγκριση ή όχι δανείου και τα κριτήρια πιστοδότησης εντός εξήντα (60) ημερών από τη χρονική στιγμή που ο ενδιαφερόμενος υποβάλει την αίτηση της παρ. 1. Η προέγκριση ισχύει για εξήντα (60) ημέρες από τη γνωστοποίησή της στον αιτούντα. Το πιστωτικό ίδρυμα ενημερώνει τη Δ.ΥΠ.Α. για τις περιπτώσεις προέγκρισης, αποστέλλοντας με κάθε πρόσφορο τρόπο κατάλογο των στοιχείων και των δικαιολογητικών, βάσει των οποίων το πιστωτικό ίδρυμα έκρινε ότι ο αιτών πληροί τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 5006/2022. Τα στοιχεία και δικαιολογητικά αυτά παραμένουν διαθέσιμα για έλεγχο από τη Δ.ΥΠ.Α. καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος και της δανειακής σύμβασης.
4. Το πιστωτικό ίδρυμα ενημερώνει τον αιτούντα σχετικά με την οικονομική προέγκριση της παρ. 3 και τη διάρκεια της ισχύος της. Εντός της σχετικής προθεσμίας ο αιτών οφείλει να γνωστοποιήσει στο πιστωτικό ίδρυμα το αιτούμενο ποσό δανείου, το ακίνητο που προτίθεται να αγοράσει και την τιμή στην οποία προτίθεται να το αγοράσει, και να προσκομίσει τα έγγραφα που απαιτούνται, ώστε το πιστωτικό ίδρυμα να κάνει τον απαραίτητο έλεγχο. Εφόσον η εν λόγω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, η οικονομική προέγκριση παύει να ισχύει.
Αν τα στοιχεία του δεύτερου εδαφίου προσκομισθούν εντός της προθεσμίας, το πιστωτικό ίδρυμα επικοινωνεί με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε. (Ε.Α.Τ.), προκειμένου να ελεγχθούν τα παρακάτω:
α) εάν τα στοιχεία που έχουν καταχωρηθεί είναι ορθά,
β) εάν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι στο Πρόγραμμα για τη δανειοδότηση,
γ) εάν το προς απόκτηση ακίνητο έχει ζητηθεί να αποκτηθεί και από άλλον αιτούντα.
Η Ε.Α.Τ. δεσμεύει το ποσό του αιτουμένου δανείου μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία τελικής έγκρισης ή εν μέρει έγκρισης ή απόρριψης του δανείου από το πιστωτικό ίδρυμα, εντάσσει την συγκεκριμένη αίτηση στο Πρόγραμμα και κοινοποιεί στο πιστωτικό ίδρυμα τα αποτελέσματα του ελέγχου.
Το πιστωτικό ίδρυμα ενημερώνει τον αιτούντα αν το ακίνητο που ζητεί να αποκτήσει περιλαμβάνεται σε προγενέστερη αίτηση, ώστε να προβεί ή όχι στην εντολή διενέργειας νομικού και τεχνικού ελέγχου του συγκεκριμένου ακινήτου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 της παρούσας, ο οποίος και ολοκληρώνεται εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την ένταξη στο Πρόγραμμα. Σε αντίθετη περίπτωση, εφόσον ο αιτών επιθυμεί να συνεχίσει με έτερο ακίνητο, μπορεί να το πράξει υπό την προϋπόθεση ότι η ως άνω περιγραφόμενη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της ολοκλήρωσης του νομικού και τεχνικού ελέγχου του ακινήτου από το πιστωτικό ίδρυμα, δεν υπερβαίνει τις εκατόν είκοσι (120) ημέρες από την ένταξη της αίτησης στο Πρόγραμμα.
5. Το πιστωτικό ίδρυμα διενεργεί νομικό και τεχνικό έλεγχο επί του ακινήτου. Εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις γνωστοποιεί προς την Ε.Α.Τ. το αποτέλεσμα του νομικού και τεχνικού ελέγχου και, αν από τον έλεγχο προκύπτει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις ως προς το ακίνητο για τη λήψη δανείου, υποβάλλει στην Ε.Α.Τ. τη σχετική δανειακή σύμβαση. Η Ε.Α.Τ. ελέγχει τα υποβληθέντα στοιχεία και σχέδια και εγκρίνει τη δανειακή σύμβαση, εκτός εάν συντρέχει μία από τις παρακάτω περιπτώσεις:
α) ο υποψήφιος δανειολήπτης έχει ζητήσει τη λήψη δανείου ή έχει καταρτίσει σύμβαση δανείου, στο πλαίσιο του Προγράμματος, με άλλο πιστωτικό ίδρυμα, ή β) το ποσό που αναγράφεται στη σύμβαση υπερβαίνει το ποσό που είχε δεσμευθεί ή το ενενήντα τοις εκατό (90%) του συμβολαίου αγοράς ή γ) τα καταχωρημένα στοιχεία είναι λανθασμένα.
6. Η υπογραφή σύμβασης δανείου με τον τελικό αποδέ-κτη, η εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης επί του ακινήτου που θα διασφαλίζει το δάνειο και η εκταμίευση του συνολικού ποσού της ως άνω σύμβασης πραγματοποιείται εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών από την έγκριση της Ε.Α.Τ.. Η παραπάνω προθεσμία παρατείνεται κατά δύο (2) μήνες, εάν η σχετική αίτηση για εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης έχει υποβληθεί εντός της προθεσμίας των έξι (6) μηνών.
7. Εάν οι παραπάνω προθεσμίες δεν τηρηθούν, η αίτηση απορρίπτεται. Ο περιορισμός του προηγούμενου εδαφίου δεν ισχύει σε περίπτωση που οι προθεσμίες δεν έχουν τηρηθεί χωρίς υπαιτιότητα του αιτούντος.
Άρθρο 3
Απαιτούμενα δικαιολογητικά και επαλήθευση αυτών
1. Οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 του ν. 5006/2022 αποδεικνύονται ως εξής:
α) Η ηλικία του αιτούντος αποδεικνύεται με πιστοποιητικό γέννησης ή αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας.
β) Η οικογενειακή κατάσταση αποδεικνύεται με πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης που έχει εκδοθεί όχι νωρίτερα από ένα (1) μήνα πριν την υποβολή της αίτησης για χορήγηση δανείου. Σε περίπτωση που αποκτηθεί τέκνο μετά την υποβολή της αίτησης ή την υπογραφή της δανειακής σύμβασης προσκομίζεται επικαιροποιημένο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης. Συμπληρωματικά προς το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης μπορούν να προσκομισθούν και έγγραφα που αποδεικνύουν την οικογενειακή κατάσταση, όπως συμβολαιογραφική πράξη λύσης γάμου ή συμφώνου συμβίωσης ή αμετάκλητη δικαστική απόφαση περί λύσης γάμου συνοδευόμενη από το πιστοποιητικό περί κατάθεσης ή μη ενδίκων μέσων, ληξιαρχική πράξη θανάτου του συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης ή σε περίπτωση κηρύξεως αφάνειας κατά νόμον, το αντίγραφο δικαστικής απόφασης, συνοδευόμενη από το πιστοποιητικό περί κατάθεσης ή μη ενδίκων μέσων, αντίστοιχα.
Ειδικά ως προς την απόδειξη της ιδιότητας γονέα μονογονεϊκής οικογένειας, ο αιτών πρέπει να προσκομίσει επιπλέον του πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης, κατά περίπτωση, τα εξής:
βα) στην περίπτωση χηρείας του μονογονέα ή κηρύξεως αφάνειας κατά νόμον του άλλου γονέα: υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ότι ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων, συνοδευόμενη από τη ληξιαρχική πράξη θανάτου του συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης ή στην περίπτωση της κηρύξεως αφάνειας κατά νόμον, από αντίγραφο δικαστικής απόφασης σε συνδυασμό με το πιστοποιητικό περί κατάθεσης ή μη ενδίκων μέσων,
ββ) σε περίπτωση διαζυγίου ή ακυρώσεως γάμου ή λύσης του συμφώνου συμβίωσης: αντίγραφο δικαστικής απόφασης με την οποία ανατέθηκε η άσκηση της γονικής μέριμνας σε ένα μόνο γονέα σε περίπτωση διαφωνίας ή αντίγραφο Πρακτικού κοινής συμφωνίας των γονέων, θεωρημένο από το αρμόδιο δικαστήριο, με το οποίο ανατέθηκε η άσκηση της γονικής μέριμνας στον ένα εκ των δύο, σύμφωνα με το άρθρο 1513ΑΚ, υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ότι ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα ή μετά από σχετική ανάθεση τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων, βγ) σε περίπτωση ανικανότητας του άλλου γονέα για την άσκηση γονικής μέριμνας για πραγματικούς λόγους ή γιατί είναι ανίκανος ή περιορισμένα ικανός για δικαιοπραξία: αντίγραφο δικαστικής απόφασης από την οποία να προκύπτει ο λόγος της αδυναμίας ασκήσεως της γονικής μέριμνας από τον άλλο γονέα (π.χ. δικαστική συμπαράσταση λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή σωματικής αναπηρίας), υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ότι ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα ή μετά από σχετική ανάθεση τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων,
βδ) σε περίπτωση έκπτωσης του άλλου γονέα από την άσκηση της γονικής μέριμνας ή αφαίρεσης της γονικής μέριμνας λόγω κακής άσκησης: αντίγραφο δικαστικής απόφασης, συνοδευόμενης από το πιστοποιητικό περί κατάθεσης ή μη ενδίκων μέσων, από την οποία να προκύπτει η έκπτωση του άλλου γονέα από την άσκηση της γονικής μέριμνας ή η αφαίρεση της γονικής μέριμνας από τον άλλο γονέα λόγω κακής άσκησης, υπεύθυνη δήλωση ότι ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα ή μετά από σχετική ανάθεση τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων,
βε) σε περίπτωση απόκτησης τέκνου χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης των γονέων: υπεύθυνη δήλωση της μητέρας ότι το τέκνο δεν έχει αναγνωριστεί από τον πατέρα και ότι η ίδια δεν έχει εκπέσει της γονικής μέριμνας, ούτε της έχει αφαιρεθεί η άσκησή της, ή εάν το τέκνο είναι αναγνωρισμένο από τον πατέρα, υπεύθυνη δήλωση της μητέρας ότι η ίδια δεν έχει εκπέσει της γονικής μέριμνας, ούτε της έχει αφαιρεθεί η άσκησή της και δεν υπάρχει συμφωνία των γονέων κατά το άρθρο 1515ΑΚ σε συνδυασμό με το άρθρο 1513ΑΚ για από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, βστ) σε περίπτωση υιοθεσίας τέκνου από ένα μόνο γονέα: εάν δεν προκύπτει από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, αντίγραφο δικαστικής απόφασης από την οποία να προκύπτει η υιοθεσία του τέκνου μέχρι την ενηλικίωσή του, συνοδευόμενης από το κατά νόμο πιστοποιητικό περί κατάθεσης ή μη ενδίκων μέσων και υπεύθυνη δήλωση του μονογονέα ότι ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική μέριμνα τέκνου κατόπιν υιοθεσίας.
Σε περίπτωση μεταβολής της οικογενειακής κατάστασης λόγω απόκτησης νέου τέκνου, οι συνέπειες που προβλέπονται στο δεύτερο εδάφιο της περ. η) της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 5006/2022 και στην παρούσα επέρχονται μετά από γνωστοποίηση της μεταβολής αυτής στο πιστωτικό ίδρυμα.
γ) Για τον προσδιορισμό των εισοδημάτων των αιτούντων χρησιμοποιούνται τα δεδομένα της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων, του τελευταίου φορολογικού έτους. Στην περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό τους εισόδημα, ανεξαρτήτως εάν υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις ή εάν υποβάλλει αίτηση για χορήγηση δανείου ο ένας εκ των δυο. Ως δικαιολογητικά έγγραφα για το στοιχείο αυτό μπορεί να υποβληθεί είτε η Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (Ε1) του τελευταίου φορολογικού έτους, είτε το Εκκαθαριστικό Σημείωμα/Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου Φυσικών Προσώπων του τελευταίου φορολογικού έτους. Αντίστοιχα, σε περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, τα ως άνω έγγραφα υποβάλλονται και από τους δυο, ανεξαρτήτως εάν υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις ή εάν υποβάλλει αίτηση για χορήγηση δανείου ο ένας εκ των δυο.
δ) Για τη διαπίστωση ύπαρξης ή μη ακινήτου κατάλληλου για την κατοικία τους, οι αιτούντες υποβάλλουν τη Δήλωση στοιχείων ακινήτου (Ε9) του τελευταίου έτους και Πιστοποιητικό Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του τελευταίου έτους. Στην περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, υποβάλλονται και τα αντίστοιχα έγγραφα των συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, ανεξάρτητα εάν η αίτηση για τη χορήγηση του δανείου υποβάλλεται από κοινού ή από τον έναν εκ των δυο. Στην περίπτωση που από τα ως άνω δικαιολογητικά προκύπτει η ύπαρξη ακινήτου, για να κριθεί εάν αυτό είναι κατάλληλο για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των αιτούντων, λαμβάνονται υπόψη τα κάτωθι κριτήρια, τα οποία πρέπει να πληρούνται σωρευτικά:
δα) το ακίνητο έχει εμβαδό μεγαλύτερο από 50 τ.μ., το οποίο προσαυξάνεται κατά 10 τ.μ. για κάθε μέλος της οικογένειας που συγκατοικεί με τον αιτούντα (συμπεριλαμβανομένων και κυοφορούμενων τέκνων κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης),
δβ) ο αιτών διαθέτει πλήρη κυριότητα ή επικαρπία επί του ακινήτου κατά ποσοστό ανώτερο από πενήντα τοις εκατό (50%),
δγ) το ακίνητο βρίσκεται στην ίδια Περιφερειακή Ενότητα με τον τόπο εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος. Στην περίπτωση που ο τόπος εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος βρίσκεται εντός της Περιφέρειας Αττικής, το ακίνητο θεωρείται κατάλληλο εάν βρίσκεται εντός αυτής. Εξαίρεση αποτελούν τα νησιά, πλην της Κρήτης, όπου η κρίση περί καταλληλότητας του υφιστάμενου ακινήτου περιορίζεται στο αν το ακίνητο βρίσκεται εντός της νήσου όπου βρίσκεται ο τόπος εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος. δδ) το ακίνητο έχει χρήση κατοικίας.
Η κυοφορία αποδεικνύεται με σχετική ιατρική βεβαίωση και ο τόπος απασχόλησης με βεβαίωση του εργοδότη ή με το Έντυπο Ε3 – Κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα του αιτούντος.
Στην περίπτωση που ανακύπτει από τα ως άνω δικαιολογητικά ότι είτε μεμονωμένα οι αιτούντες, είτε μεμονωμένα οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης, ανεξάρτητα εάν η αίτηση για τη χορήγηση του δανείου υποβάλλεται από κοινού ή από τον έναν εκ των δυο, είτε συνδυαστικά οι αιτούντες και οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης, διαθέτουν περισσότερα τους ενός (1) ακίνητα με χρήση κατοικίας, τεκμαίρεται ότι υπάρχει ακίνητο κατάλληλο για την κατοικία τους ανεξαρτήτως εάν πληρούνται ή όχι τα κριτήρια των υποπεριπτώσεων (δα), (δβ) και (δγ) της παρούσας περίπτωσης.
ε) Η υποβολή των δικαιολογητικών των περ. α) έως δ) συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75), με την οποία ο αιτών βεβαιώνει ότι τα στοιχεία που δηλώνονται είναι αληθή και πλήρη, τα δικαιολογητικά γνήσια και ότι έχει λάβει γνώση των όρων του Προγράμματος τους οποίους αποδέχεται πλήρως. στ) Η παραπάνω απαρίθμηση δεν απαγορεύει από το πιστωτικό ίδρυμα να ζητήσει άλλα δικαιολογητικά ή να διερευνήσει περαιτέρω την πιστοληπτική ικανότητα του αιτούντος.
3. Το πιστωτικό ίδρυμα μετά την έγκριση του δανείου και πριν την εκταμίευσή του υποχρεούται να ενημερώσει την Ε.Α.Τ. και τη Δ.ΥΠ.Α. για τον έλεγχο που διενήργησε σε σχέση με την επιλεξιμότητα του δικαιούχου και του προς απόκτηση ακινήτου. Η ενημέρωση αυτή γίνεται με την υποβολή καταλόγου των στοιχείων, βάσει των οποίων κρίθηκε η επιλεξιμότητα. Ο κατάλογος αυτός υποβάλλεται με κάθε πρόσφορο τρόπο. Το πιστωτικό ίδρυμα διατηρεί διαθέσιμα προς έλεγχο τα στοιχεία για τουλάχιστον μία πενταετία από την αποπληρωμή του χορηγηθέντος δανείου.
4. Η Δ.ΥΠ.Α. και η Ε.Α.Τ. πραγματοποιούν ελέγχους, δειγματοληπτικούς ή πλήρεις κατά την κρίση τους, ως προς την πλήρωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας των δανειοληπτών και των ακινήτων. Στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται ότι τα κριτήρια επιλεξιμότητας δεν συντρέχουν, η Δ.ΥΠ.Α., είτε η ίδια, είτε μέσω της Ε.Α.Τ., αναζητά το ποσό συμμετοχής της στο δάνειο από το πιστωτικό ίδρυμα και το ποσό αυτό είτε αποδίδεται στην Ε.Α.Τ., είτε αποδίδεται στη Δ.ΥΠ.Α., κατά την κρίση της Δ.ΥΠ.Α.
Άρθρο 4
Παροχή πληροφοριών και δημοσιότητα προγράμματος
1. Η Δ.ΥΠ.Α. λειτουργεί είτε με ίδια μέσα, είτε μέσω της Ε.Α.Τ., σημείο ενημέρωσης και πληροφόρησης, το οποίο απαντά σε ερωτήματα σχετικά με τη λειτουργία του προγράμματος και ιδίως σχετικά με τα κριτήρια επιλεξιμότητας, την υποβολή των αιτήσεων, την υπαγωγή στο πρόγραμμα, καθώς και τους βασικούς όρους των δανειακών συμβάσεων, όπως αυτοί προκύπτουν από το άρθρο 4 του ν. 5006/2022. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες τόσο στο δικτυακό τόπο της Δ.ΥΠ.Α. (https://dypa. gov.gr), όσο και στην ειδική ενότητα που δημιουργούν τα συνεργαζόμενα πιστωτικά ιδρύματα στο ιστότοπό τους, η οποία παρέχει τις ακόλουθες πληροφορίες ή έναν σαφή σύνδεσμο προς αυτές τις πληροφορίες: (α) τον τύπο της χρηματοδότησης που προσφέρεται, (β) το όνομα του προϊόντος που υποστηρίζεται μέσω του εν λόγω προγράμματος, (γ) την περιγραφή των βασικών κριτηρίων επιλεξιμότητας, (δ) τον στόχο του προϊόντος, (ε) το οικονομικό όφελος που επιτυγχάνεται, (στ) τους όρους χορήγησης δανείων των συνεργαζόμενων πιστωτικών ιδρυμάτων και (ζ) πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων.
2. Το πιστωτικό ίδρυμα στο οποίο υποβάλλεται η εκάστοτε αίτηση, διασφαλίζει ότι ο ενδιαφερόμενος, ενημερώνεται σαφώς, κατανοητά και εγκαίρως και συγκεκριμένα τόσο κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης, όσο και κατά το στάδιο υπογραφής της σχετικής δανειακής σύμβασης, για τα κύρια χαρακτηριστικά του προγράμματος, τους βασικούς όρους του δανείου, όπως τη πιθανή διάρκειά του, τις επιτρεπόμενες μορφές εξασφάλισης, την ύπαρξη επιτοκίου και των σχετικών επιπτώσεων για τον τελικό αποδέκτη, επισήμανση των πιθανών επιπλέον δαπανών που δεν περιλαμβάνονται στο συνολικό κόστος της πίστωσης για τον τελικό αποδέκτη, τις διάφορες εναλλακτικές λύσεις για την αποπληρωμή της πίστωσης στον πιστωτικό φορέα, περιλαμβανομένου του αριθμού, της περιοδικότητας και του ποσού των τακτικών δόσεων αποπληρωμής, περιγραφή των όρων που σχετίζονται απευθείας με την πρόωρη αποπληρωμή τους κινδύνους και τις πιθανές συνέπειες λόγω αθέτησης των σχετικών με τη σύμβαση πίστωσης υποχρεώσεων και εν γένει το κόστος τέτοιων συμβάσεων πίστωσης στο προσυμβατικό στάδιο.
3. Η Δ.ΥΠ.Α., ως φορέας υλοποίησης του προγράμματος, προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες δημοσιότητας για να εξασφαλίσει, μεταξύ άλλων, την προβολή της πηγής χρηματοδότησης του προγράμματος, τη μέγιστη δυνατή ενημέρωση του δυνητικού δανειολήπτη, καθώς και την προώθηση των δράσεων και των αποτελεσμάτων τους, παρέχοντας συνεκτική, αποτελεσματική και αναλογική στοχευμένη πληροφόρηση σε πολλαπλά ακροατήρια, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης.
4. Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς σε κάθε μέτρο δημοσιότητας, συμπεριλαμβανομένων διασκέψεων, σεμιναρίων ή οποιασδήποτε άλλης πληροφορίας ή προωθητικού υλικού (όπως φυλλάδια, αφίσες, παρουσιάσεις κ.λπ.) καθώς και οποιουδήποτε είδους διαφήμισης (όπως τηλεόραση, ραδιόφωνο, έντυπο υλικό, ειδική προωθητική ενέργεια) που αφορά στο Πρόγραμμα, οφείλουν να κάνουν χρήση του λογότυπου του Προγράμματος, να τηρούν τους όρους δημοσιότητας και να παραπέμπουν στην επίσημη διαδικτυακή πύλη όπου παρέχονται οι πληροφορίες του Προγράμματος σε κάθε σχετική με τη δράση διαφήμιση. Όπου τυγχάνει εφαρμογής, κάθε σχετική ανακοίνωση ή δημοσίευση αναφέρει ότι εκφράζει την άποψη και γνώμη του συντάκτη αυτής και δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της Δ.ΥΠ.Α. Η Δ.ΥΠ.Α. δεν ευθύνεται για οποιαδήποτε πιθανή χρήση της πληροφορίας αυτής.
5. Επιπλέον των ανωτέρω, τα πιστωτικά ιδρύματα δεσμεύονται να διασφαλίσουν ότι το διαφημιστικό υλικό, τα δελτία τύπου, οι πληροφορίες που δίνονται στους ενδιαφερόμενους, οι εκστρατείες προώθησης, οι πληροφορίες στις ιστοσελίδες και τυχόν εναλλακτικά μέσα επικοινωνίας, οποιοδήποτε υλικό δημοσιότητας, επίσημες σημειώσεις, εκθέσεις και δημοσιεύσεις σχετικά με τη χρηματοδότηση του προγράμματος θα περιλαμβάνουν αφενός ολογράφως την επωνυμία και το λογότυπο της Δ.ΥΠ.Α. («Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης»), σε μορφή τουλάχιστον τόσο εμφανή όσο το δικό τους λογότυπο, και αφετέρου μια δήλωση ότι «η υποστηριζόμενη χρηματοδότηση πραγματοποιείται από το Πρόγραμμα Δανείων «Σπίτι μου» που διαχειρίζεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε. (Ε.Α.Τ.) με πόρους που χρηματοδοτούνται εξ’ ολοκλήρου από την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.).».
Άρθρο 5
Διαδικασία νομικού και τεχνικού ελέγχου ακινήτου και έγκρισης φακέλου
1. Για την πραγματοποίηση του νομικού και τεχνικού ελέγχου υποβάλλονται προς το πιστωτικό ίδρυμα τα παρακάτω δικαιολογητικά:
α) Το Συμβόλαιο ιδιοκτησίας (προσχέδιο συμβολαίου) ή ο τίτλος του προκατόχου του ακινήτου ή η Σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας εφόσον δεν έχει γίνει συμβόλαιο.
β) Οικοδομική Άδεια του ακινήτου.
γ) Κάτοψη ορόφου οικοδομικής άδειας (εγκεκριμένο από την πολεοδομία).
δ) Κτηματογραφικό Απόσπασμα (εφόσον το ακίνητο έχει ενταχθεί στο Εθνικό Κτηματολόγιο).
ε) Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ). στ) Βεβαίωση Μηχανικού, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 83 του ν. 4495/2017 περί μη ύπαρξης αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων, σε ισχύ.
ζ) Σε περίπτωση ακινήτων με αυθαίρετη κατασκευή/χρήση υποβάλλονται τα έγγραφα, από τα οποία προκύπτει η τακτοποίηση του ακινήτου.
η) Στην περίπτωση που το ακίνητο προς αγορά αποτελεί μονοκατοικία, επιπλέον υποβάλλεται: i) Τοπογραφικό διάγραμμα οικοδομικής αδείας (με σφραγίδα πολεοδομίας), ii) διάγραμμα κάλυψης οικοδομικής αδείας (με σφραγίδα πολεοδομίας), iii) κατόψεις κατασκευαστικές (μόνο στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το κτίριο όπως κατασκευάστηκε εμφανίζει σημαντικές διαφορές από τα εγκεκριμένα σχέδια).
θ) Για την επιβεβαίωση ότι η αγορά του ακινήτου δε γίνεται από συγγενή α’ ή β’ βαθμού του αγοραστή ή από σύζυγο ή πρόσωπο που συνδέεται με σύμφωνο συμβίωσης με τον αγοραστή, υποβάλλεται πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών και του συζύγου ή του μέρους συμφώνου συμβίωσης, ανεξάρτητα ένα η αίτηση χορήγησης δανείου υποβάλλεται από κοινού ή από τον έναν εκ των δύο.
Κατά το νομικό και τεχνικό έλεγχο διαπιστώνεται και η πλήρωση των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας του ακινήτου όπως ορίζονται στην παρ 1 και στις περ α και β της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 5006/2022.
Άρθρο 6
Διαδικασία κάλυψης συμμετοχής της Δ.ΥΠ.Α. στο Πρόγραμμα και διάθεσης κεφαλαίων στα πιστωτικά ιδρύματα
1. Το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στη συμμετοχή της Δ.ΥΠ.Α. για τη συγχρηματοδότηση των δανείων πιστώνεται σε έντοκο λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης που θα ανοιχθεί για τον σκοπό αυτό στην Τράπεζα της Ελλάδος, επ’ ονόματι της Δ.Υ.ΠΑ. και με διαχειρίστρια την Ε.Α.Τ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Συμφωνία Χρηματοδότησης που συνάπτει η Δ.ΥΠ.Α. με την Ε.Α.Τ., δυνάμει του άρθρου 12 (εφεξής Συμφωνία Χρηματοδότησης). Το ποσό πιστώνεται στον λογαριασμό μετά από σχετικό αίτημα της Ε.Α.Τ.
2. Για τις λοιπές δαπάνες της Δ.ΥΠ.Α. που σχετίζονται με το Πρόγραμμα και, ιδίως, για την κάλυψη των επιδοτούμενων τόκων, όπου προβλέπεται, και την κάλυψη εξόδων για την εξέταση αιτήσεων δανείων, ανοίγονται στην Τράπεζα της Ελλάδος δύο αντίστοιχοι λογαριασμοί ταμειακής διαχείρισης.
3. Σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα που συμμετέχει στο Πρόγραμμα τηρείται έντοκος Λογαριασμός Κεφαλαίων, στον οποίο θα καταβάλλονται τα ποσά συγχρηματοδότησης των δανειακών συμβάσεων εκ μέρους του Προγράμματος. Η διαδικασία, καθορίζεται λεπτομερώς στην Επιχειρησιακή Συμφωνία της Ε.Α.Τ. με το κάθε πιστωτικό ίδρυμα. Ειδικότερα, μετά την υπογραφή της σύμβασης δανείου και σε κάθε περίπτωση πριν την λήξη των προθεσμιών που τίθενται στην Επιχειρησιακή Συμφωνία, το πιστωτικό ίδρυμα αποστέλλει αίτημα στην Ε.Α.Τ. για την καταβολή του ποσού συγχρηματοδότησης, που αφορά το σύνολο του δανείου. Η Ε.Α.Τ. εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την λήψη του εν λόγω αιτήματος υποχρεούται να καταβάλει το ως άνω ποσό στο Λογαριασμό Κεφαλαίων και το πιστωτικό ίδρυμα εντός μιας (1) εργάσιμης ημέρας από την λήψη του ποσού οφείλει να προβεί στην εκταμίευσή του στους λογαριασμούς των δικαιούχων.
4. Η απόδοση των επιδοτούμενων τόκων στις περιπτώσεις τρίτεκνων ή πολύτεκνων δανειοληπτών γίνεται απολογιστικά από την Ε.Α.Τ. στο πιστωτικό ίδρυμα, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στη μεταξύ τους Επιχειρησιακή Συμφωνία.
5. Τα έσοδα που προκύπτουν κατά την εφαρμογή του Προγράμματος καθώς και η διαχείριση και η επιστροφή αυτών από τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ε.Α.Τ. και κατ’ επέκταση από την Ε.Α.Τ. στη Δ.ΥΠ.Α. καθορίζονται και εξειδικεύονται κατά τις ειδικότερες ρυθμίσεις τους στη Συμφωνία Χρηματοδότησης. Στην ίδια συμφωνία καθορίζεται η Πολιτική Εξόδου και οι Κανόνες Εκκαθάρισης.
Άρθρο 7
Συνέπειες και διαχείριση του δανείου σε περίπτωση υπερημερίας ως προς την αποπληρωμή του
1. Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής της οφειλόμενης δόσης του δανείου, εν όλω ή εν μέρει, σύμφωνα με το συμφωνημένο πρόγραμμα καταβολών, το πιστωτικό ίδρυμα επιχειρεί αρχικώς να απευθύνει προς το δανειολήπτη επικοινωνία συμβουλευτικού χαρακτήρα και στη συνέχεια, εάν η καθυστέρηση καταβολής υπερβεί τις τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες, αποστέλλει γραπτή ειδοποίηση, ενώ σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του δανειολήπτη, το πιστωτικό ίδρυμα προβαίνει στο χαρακτηρισμό του ως μη συνεργάσιμο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κώδικα Δεοντολογίας του ν. 4224/2013 (Α’ 288) και σύμφωνα με την πολιτική που εφαρμόζει.
2. Μετά την συμπλήρωση ενενήντα (90) ημερών συνεχούς υπερημερίας ως προς την καταβολή ληξιπρόθεσμης δόσης, το πιστωτικό ίδρυμα καταγγέλλει τη σύμβαση και προβαίνει στην είσπραξη του συνόλου του δανείου, σύμφωνα με τη σύμβαση και τις εσωτερικές του διαδικασίες. Η προθεσμία αυτή δύναται να επιμηκυνθεί σε περίπτωση ανάγκης συμμόρφωσης του πιστωτικού ιδρύματος με τον Κώδικα Δεοντολογίας. Σε κάθε περίπτωση το πιστωτικό ίδρυμα θα εκκινεί την διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας έγκαιρα ώστε να είναι σε θέση να καταγγείλει την σύμβαση μετά την συμπλήρωση ενενήντα (90) ημερών συνεχούς υπερημερίας.
3. Σε κάθε περίπτωση, ενέργειες όχλησης γίνονται σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, ενώ επαφίεται στον δανειολήπτη να ανταποκριθεί μέσω πληρωμής του ληξιπρόθεσμου ποσού ή ρύθμισης βάσει της πιστωτικής πολιτικής του πιστωτικού ιδρύματος. Ο δανειολήπτης μπορεί να προβεί σε ρύθμιση της οφειλής του, ακολουθώντας την πολιτική του πιστωτικού ιδρύματος, υπό την προϋπόθεση ότι η ρύθμιση δεν συνεπάγεται οποιαδήποτε επαύξηση ποσοτικά ή χρονικά της χρηματοδοτικής ευθύνης και απαίτησης του Προγράμματος. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η κεφαλαιοποίηση τόκων ή τόκων υπερημερίας.
4. Πέραν των ανωτέρω, εφόσον πρόκειται για δανειολήπτη που λαμβάνει παράλληλα επιδότηση επιτοκίου, λόγω της ιδιότητάς του ως γονέας τρίτεκνης ή πολύτεκνης οικογένειας, μετά το πέρας ενενήντα (90) ημερών συνεχούς υπερημερίας, η επιδότηση επιτοκίου διακόπτεται και επιβαρύνει πλέον τον ίδιο. Εάν ο δανειολήπτης αποπληρώσει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ή ενταχθεί σε κάποιου είδους ρύθμιση, η επιδότηση επιτοκίου δύναται να επανεκκινεί μετά από σχετική έγκριση της Επενδυτικής Επιτροπής του Προγράμματος του άρθρου 9. Το δάνειο επιβαρύνεται με τους νόμιμους τόκους υπερημερίας για το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει.
5. Το εκάστοτε πιστωτικό ίδρυμα έχει την ευθύνη ανάκτησης του οφειλόμενου ποσού από το δανειολήπτη και προβαίνει σε ενέργειες ανάκτησης με κάθε πρόσφορο τρόπο, ακολουθώντας και τη συνήθη πολιτική του επί αυτών των ζητημάτων.
6. Η Ε.Α.Τ. λαμβάνει από κάθε ανάκτηση ληξιπρόθεσμων ποσών σύμφωνα με τις δανειακές τους συμβάσεις το ποσό που ανταποκρίνεται στο κεφάλαιο του δανείου και στο επιτόκιο υπερημερίας αυτού. Το πιστωτικό ίδρυμα έχει την ευθύνη να καταβάλει οποιοδήποτε τέτοιο ποσό στην Ε.Α.Τ., σύμφωνα με τους όρους της επιχειρησιακής συμφωνίας. Αντίστοιχα, η Ε.Α.Τ. έχει υποχρέωση να επιδείξει κάθε δυνατή επιμέλεια για την ανάκτηση αυτών των ποσών και την τελική απόδοσή τους στη Δ.ΥΠ.Α., η οποία γίνεται σύμφωνα με τα ειδικώς οριζόμενα στη Συμφωνία Χρηματοδότησης.
Άρθρο 8
Συνεργασία Δ.ΥΠ.Α. και Ε.Α.Τ. – Ανάθεση καθηκόντων εφαρμογής του Προγράμματος
1. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 4 του Καταστατικού της Ε.Α.Τ., που περιλαμβάνεται στο άρθρο δεύτερο του ν. 3912/2011 (Α’ 17), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, καθώς και στην παρ. 5 του άρθρου 4 και στην περ. στ’ της παρ. 1 του άρθρου 45 του ν. 5006/2022, αποφασίζεται η ανάθεση καθηκόντων διοικητικής και οικονομικής διαχείρισης του Προγράμματος στην Ε.Α.Τ.. Κατά την υλοποίηση του σκοπού του Προγράμματος διασφαλίζεται η τήρηση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων όπως ειδικότερα ορίζεται στη Συμφωνία Χρηματοδότησης.
2. Η Ε.Α.Τ. αναλαμβάνει εκτελεστικά καθήκοντα διαχειριστή του Προγράμματος, ήτοι τη διαχείριση και λειτουργία του Προγράμματος, σύμφωνα με την παρούσα και την παρ. 3 του άρθρου 4 του Καταστατικού της. Η Ε.Α.Τ. κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων ως διαχειριστής του Προγράμματος, ενεργεί με τον βαθμό επαγγελματικής μέριμνας, αποτελεσματικότητας, διαφάνειας και προσήκουσας επιμέλειας που αναμένεται από επαγγελματικό φορέα, ο οποίος διαθέτει πείρα στην εφαρμογή χρηματοδοτικών μέσων, υπέχουσα την υποχρέωση εφαρμογής της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης σε κάθε επίπεδο υλοποίησης του Προγράμματος. Κατά την εφαρμογή του Προγράμματος, η Ε.Α.Τ. υποχρεούται στην συμμόρφωση με το εφαρμοστέο δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων που διέπουν τις κρατικές ενισχύσεις, την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, καθώς και την ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της φοροδιαφυγής. Στο πλαίσιο αυτό, η Ε.Α.Τ. κατά την άσκηση των καθηκόντων της συμπεριλαμβάνει τις εν λόγω προϋποθέσεις στις συμβάσεις της με τους Ενδιάμεσους Χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς (Ε.Χ.Ο.), ήτοι τα Πιστωτικά Ιδρύματα τα οποία εντάσσονται στο Πρόγραμμα κατόπιν υποβολής αίτησης σύμφωνα με την Δημόσια Πρόσκληση που εκδίδει σχετικά η ΕΑΤ.
3. Η Ε.Α.Τ., στο πλαίσιο εκτέλεσης των καθηκόντων της και για την υλοποίηση του Προγράμματος, συμβάλλεται με τους Ε.Χ.Ο.. Η Ε.Α.Τ. διασφαλίζει, υπό την ευθύνη της, μέσω Επιχειρησιακής Συμφωνίας με τους Ε.Χ.Ο., ότι αυτοί θα εφαρμόζουν και θα υλοποιούν τα κριτήρια του Προγράμματος, όπως ορίζονται στη σχετική πρόσκληση προς Ε.Χ.Ο. καθώς και την τήρηση της αρχής της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης, της αμεροληψίας και της αποφυγής σύγκρουσης συμφερόντων, από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη.
4. Η Ε.Α.Τ. δεν μπορεί να εκχωρήσει ή μεταβιβάσει τα εκτελεστικά καθήκοντα που της ανατίθενται με την παρούσα σε οιονδήποτε τρίτο, ούτε να υποκατασταθεί κατά την άσκηση αυτών από οιονδήποτε τρίτο.
5. Η Ε.Α.Τ. στο πλαίσιο υλοποίησης των καθηκόντων αυτών, αναλαμβάνει υποχρεώσεις όπως αυτές αποτυπώνονται στη Συμφωνία Χρηματοδότησης.
6. Η Ε.Α.Τ., με βάση τα αναφερόμενα στη Συμφωνία Χρηματοδότησης, ενημερώνει την Επενδυτική Επιτροπή και τη Δ.ΥΠ.Α. αναφορικά με την υλοποίηση του σκοπού του Προγράμματος.
7. Η Ε.Α.Τ. υποχρεούται να αποδέχεται όλους τους ελέγχους που προβλέπονται στη Συμφωνία Χρηματοδότησης ή/και στο εφαρμοζόμενο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, καθώς και από όλα τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Ελλάδας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να παρέχει σε αυτά όλα τα αναγκαία στοιχεία για την απρόσκοπτη διενέργεια αυτών.
8. Η Ε.Α.Τ., σε περίπτωση που κατόπιν ελέγχων/επαληθεύσεων διαπιστωθεί παρατυπία, μεριμνά για την εφαρμογή δημοσιονομικών διορθώσεων ή την ανάκτηση των τυχόν αχρεωστήτως ή παρανόμως καταβληθέντων ποσών είτε σε επίπεδο Ε.Χ.Ο. είτε και σε επίπεδο τελικού αποδέκτη, ανάλογα με τα προβλεπόμενα στη Συμφωνία Χρηματοδότησης και το εφαρμοστέο δίκαιο, και ενημερώνει τη Δ.ΥΠ.Α. για τα σχετικά ευρήματα.
9. Η Ε.Α.Τ. διασφαλίζει ότι δεν μπορεί να προβληθεί ένα-ντι του Ελληνικού Δημοσίου ή/και της Αναθέτουσας Αρχής, ήτοι της Δ.ΥΠ.Α. καμία απαίτηση πέραν του ποσού που έχει δεσμευτεί από αυτήν στο Πρόγραμμα.
Άρθρο 9
Σύσταση, συγκρότηση και αρμοδιότητες Επενδυτικής Επιτροπής
1. Για το συντονισμό της υλοποίησης και για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος, συστήνεται Επενδυτική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τρία (3) μέλη ως ακολούθως:
α) τον Διοικητή της Δ.ΥΠ.Α., με αναπληρωτή/-τρια τον Υποδιοικητή/-τρια της Δ.ΥΠ.Α. που του/της έχουν ανατεθεί αρμοδιότητες σχετικά με τα ζητήματα στεγαστικής πολιτικής,
β) τον Προϊστάμενο Γενικής Διεύθυνσης Υποστήριξης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Δ.ΥΠ.Α., με αναπληρωτή τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης Ακίνητης Περιουσίας και
Στεγαστικής Συνδρομής της Δ.ΥΠ.Α.,
γ) το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.ΥΠ.Α. που διατελεί εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με αναπληρωτή το αναπληρωματικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.ΥΠ.Α. που διατελεί εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
2. Στις συνεδριάσεις της Επενδυτικής Επιτροπής συμμε-τέχουν έως δύο εκπρόσωποι της Ε.Α.Τ. ως εισηγητές και παρατηρητές, χωρίς δικαίωμα ψήφου. Επίσης, δύνανται να συμμετέχουν ως παρατηρητές, χωρίς δικαίωμα ψήφου ένας εκπρόσωπος της Ένωσης Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδας και ένας εκπρόσωπος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.
3. Τη γραμματεία της Επενδυτικής Επιτροπής αναλαμβάνει η Ε.Α.Τ., με αρμοδιότητες καθορισμένες στη Συμφωνία Χρηματοδότησης. Η συγκρότηση, οι αρμοδιότητες και ο τρόπος λειτουργίας της Επενδυτικής Επιτροπής καθορίζονται στη Συμφωνία Χρηματοδότησης.
Άρθρο 10
Αμοιβή και δαπάνες διαχείρισης της Ε.Α.Τ.
1. Για την διαχείριση και υλοποίηση του Προγράμματος, θα καταβληθούν στην Ε.Α.Τ. αμοιβές διαχείρισης. Η μέθοδος υπολογισμού των αμοιβών διαχείρισης και τα σχετικά ποσοστά περιλαμβάνονται στη Συμφωνία Χρηματοδότησης. Σε κάθε περίπτωση οι σωρευτικές αμοιβές διαχείρισης δεν δύναται να ξεπερνούν το όριο που ορίζεται στην παρ. 6 του άρθρου 4 του Καταστατικού της Ε.Α.Τ., που περιλαμβάνεται στο άρθρο δεύτερο του ν. 3912/2011.
2. Η πληρωμή της αμοιβής διαχείρισης της Ε.Α.Τ. γίνεται από τους πόρους του Προγράμματος, ενώ λοιπές δαπάνες που αφορούν στη λειτουργία του Προγράμματος και δεν συμπεριλαμβάνονται στην αμοιβή της Ε.Α.Τ. ρυθμίζονται σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζονται στη Συμφωνία Χρηματοδότησης.
3. Η Ε.Α.Τ. τηρεί όλα τα απαραίτητα σχετικά παραστατικά και δικαιολογητικά τα οποία και θέτει στην διάθεση των αρμόδιων οργάνων, όποτε ζητηθούν.
Άρθρο 11
Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί (Ε.Χ.Ο.)
1. Τα Πιστωτικά Ιδρύματα που υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής στο Πρόγραμμα κατόπιν της Δημόσιας Πρόσκλησης της παρ. 2 του άρθρου 8 της παρούσας, εντάσσονται σε αυτό Οι Ε.Χ.Ο. επιλέγονται βάσει ανοικτών, διαφανών, αναλογικών και χωρίς διακρίσεις διαδικασιών, με την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων, και παρέχουν, βάσει σύμβασης, το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό προϊόν στους τελικούς αποδέκτες. Τα ως άνω εντασσόμενα στο Πρόγραμμα Πιστωτικά ιδρύματα για τους σκοπούς του Προγράμματος λογίζονται ως Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί (Ε.Χ.Ο.).
2. Οι Ε.Χ.Ο. συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις αναφορών προόδου, όπως αυτές προσδιορίζονται στις αντίστοιχες επιχειρησιακές συμφωνίες που συνάπτουν με την Ε.Α.Τ.. Επιπλέον, υποχρεούνται να αποδέχονται όλες τις επαληθεύσεις και ελέγχους που προβλέπονται στη Συμφωνία Χρηματοδότησης και το εφαρμοζόμενο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, καθώς και αυτούς που διενεργούνται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Ελλάδας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να παρέχουν σε αυτά όλα τα αναγκαία στοιχεία για την απρόσκοπτη διενέργεια αυτών.
Άρθρο 12
Συμφωνία Χρηματοδότησης
1. Δυνάμει της παρούσας απόφασης συνάπτεται Συμφωνία Χρηματοδότησης μεταξύ της Δ.ΥΠ.Α. ως Αναθέτουσας Αρχής και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Α.Ε. (Ε.Α.Τ.), ως του Οργανισμού που διαχειρίζεται το Πρόγραμμα.
2. Η Συμφωνία Χρηματοδότησης περιγράφει τους όρους και τις προϋποθέσεις της διαχείρισης των συνεισφορών στο Πρόγραμμα και περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τις υποχρεώσεις των συμβαλλόμενων μερών, τη χρήση των πόρων του Προγράμματος και των εσόδων λειτουργίας, τις αρμοδιότητες της Επενδυτικής Επιτροπής, την αμοιβή διαχείρισης και τις λοιπές δαπάνες, τις υποχρεώσεις των Ε.Χ.Ο., καθώς επίσης και τη διαδικασία λύσης της συμφωνίας και εκκαθάρισης του Προγράμματος.
Άρθρο 13
Διαδρομή Ελέγχου
1. Η Ε.Α.Τ. τηρεί ξεχωριστό λογαριασμό λογιστικής παρακολούθησης για τους πόρους του Προγράμματος.
2. Οι Ε.Χ.Ο. οφείλουν να τηρούν επίσης ξεχωριστό λογαριασμό λογιστικής παρακολούθησης, ο οποίος θα λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο για την παρακολούθηση και διαχείριση των πόρων που συνεισφέρουν, στο πλαίσιο των διατάξεων της παρούσας.
3. Οι φορείς εφαρμογής του Προγράμματος (Ε.Α.Τ. και Ε.Χ.Ο.) οφείλουν να τηρούν όλα τα δικαιολογητικά έγγραφα σχετικά με τις δαπάνες που αφορούν στην υλοποίηση του σκοπού του Προγράμματος, καθώς και να θέτουν αυτά στη διάθεση των ελεγκτικών οργάνων.
4. Οι Ε.Χ.Ο. και οι Τελικοί Αποδέκτες διατηρούν τα αρχεία σχετικά με το Πρόγραμμα για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε (5) ετών από την ημερομηνία αποπληρωμής από τον τελικό αποδέκτη του χορηγηθέντος δανείου.
5. Η Ε.Α.Τ. και οι Ε.Χ.Ο. δεν επιβάλλουν στους τελικούς αποδέκτες απαιτήσεις τήρησης αρχείων πλέον των όσων είναι απαραίτητες για να τους διευκολύνουν στο να εκπληρώνουν την υποχρέωση της διασφάλισης της διαθεσιμότητας των εγγράφων.
Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως
Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στον Οδηγό του Πολίτη (odigostoupoliti.eu). Επιτρέπεται η αναδημοσίευση (όχι αυτολεξεί) του περιεχομένου του παρόντος άρθρου, μόνο με αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link)(https://www.odigostoupoliti.eu), της πηγής προέλευσης
