Χορήγηση σύνταξης αναπηρίας. Περίπτωση προϋπάρχουσας αναπηρίας

Με έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας διευκρινίζεται οριστικά ότι το ποσοστό της προϋπάρχουσας αναπηρίας δεν έχει καμία σημασία αν εκτιμηθεί ότι είναι κάτω του 50%.

Σημασία έχει το συνολικό ποσοστό αναπηρίας να είναι τουλάχιστον 50% και το ποσοστό της νέας πάθησης ή αναπηρίας (η επιδείνωση) να είναι τουλάχιστον 20% (επί της βαθμίδας της αναπηρίας).

Οι βαθμίδες της αναπηρίας είναι τρεις:

α) Η μερική αναπηρίας (50% έως 66,99%)
β) Η κανονική αναπηρία (67% έως 79,99%)
γ) Η βαριά αναπηρία (80% έως 100%)

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Αρ. Πρωτ.: 23914
Ημ/νία : 27/03/24

ΘΕΜΑ: «Παροχή πληροφοριών και διευκρινήσεων»

Σχετ.: «Η με αρ. πρωτ. Φ80000/91133/17.10.2023 εγκύκλιος του Υπουργείου μας για την χορήγηση σύνταξης αναπηρίας από κοινή νόσο»

Σε απάντηση του εγγράφου σας, που περιήλθε στην Υπηρεσία μας μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και αφορά την επισήμανση σας σχετικά με το κεφάλαιο «Ζ. Αναπηρία προγενέστερη της πρώτης υπαγωγής στην ασφάλιση» της εγκυκλίου του Υπουργείου μας με αρ.πρωτ. Φ80000/91133/17.10.2023 (ΑΔΑ:ΨΡ7946ΝΛΔΓ-ΖΥ1) «Οδηγίες για τη χορήγηση σύνταξης αναπηρίας από κοινή νόσο», σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

Η ως άνω σχετική εγκύκλιος έχει εκδοθεί με βάση την ισχύουσα νομοθεσία του άρθρου 26 του ν. 4997/2022 (Α’ 219) με το οποίο προστίθεται νέο άρθρο 11Α στο ν. 4387/2016 (Α’ 85) που ισχύει ενιαία για όλους τους ασφαλισμένους του φορέα. Ο e-ΕΦΚΑ με το Γενικό Έγγραφο αρ.πρωτ. 427668/12.09.2023 έχει επίσης εκδώσει σχετικές οδηγίες εξειδικεύοντας το εν θέματι αντικείμενο με παραδείγματα, τα οποία επαναλαμβάνουν αμετάβλητη την ασφαλιστική πρακτική που εφάρμοζε ο φορέας, μέχρι την ισχύ της ενιαίας διάταξης, στους ασφαλισμένους του που υπάγονταν στην προηγούμενη αντίστοιχη ρύθμιση του ν. 4331/2015 (Α’69).

Σύμφωνα με τις διατάξεις την παρ.7 του αρ. 11Α του ν. 4387/2016, η αναπηρία πρέπει να είναι μεταγενέστερη της πρώτης υπαγωγής στην ασφάλιση. Αν ο ασφαλισμένος είχε αναπηρία πριν από την υπαγωγή του στην ασφάλιση (προϋπάρχουσα αναπηρία), θεωρείται άτομο με αναπηρία, εφόσον η αναπηρία του επιδεινώθηκε μετά την ασφάλισή του και η μεταγενέστερη της υπαγωγής στην ασφάλιση αναπηρία (ποσοστό επιδείνωσης) φτάνει τουλάχιστον το σαράντα τοις εκατό (40%) της αναπηρίας βάσει της οποίας ζητεί τη χορήγηση σύνταξης. Εφόσον δηλαδή η μεταγενέστερη της ασφάλισης αναπηρία φθάνει τουλάχιστον το 40% της κατά περίπτωση αναπηρίας. Ρητά επισημαίνεται στην εγκύκλιο του υπουργείου ότι: «Η βαθμίδα στην οποία κατατάσσεται ο ασφαλισμένος καθορίζεται από το ποσοστό επιδείνωσης της αναπηρίας του δικαιούχου, και με βάση αυτή του χορηγείται η εθνική σύνταξη.»

Σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται για νέα πάθηση είτε για επιδείνωση προϋπάρχουσας, οι Υγειονομικές Επιτροπές γνωματεύουν το συνολικό ποσοστό αναπηρίας που καθορίζεται από όλες τις παθήσεις του ασφαλισμένου και ένα επιπλέον ποσοστό αναπηρίας που οφείλεται μόνο στην επιδείνωση, ή τη νέα πάθηση, που εκδηλώθηκε κατά τη διάρκεια της ασφάλισης.

Διευκρινίζεται ότι, το συνολικό ποσοστό δεν είναι το άθροισμα των ποσοστών παλαιάς και νέας πάθησης. Η σύνταξη χορηγείται εφόσον κατ’ ελάχιστον υφίσταται συνολικό ποσοστό αναπηρίας 50% και το ποσοστό της επιδείνωσης ή της νέας πάθησης ανέρχεται τουλάχιστον σε 20% (=40%Χ50%). Επομένως, καθοριστικοί παράγοντες για την απονομή σύνταξης αναπηρίας και τον καθορισμό της βαθμίδας αναπηρίας αποτελούν: α) το συνολικό ποσοστό αναπηρίας που πρέπει να είναι τουλάχιστον 50%, β) το ποσοστό της επιδείνωσης ή της νέας πάθησης που συμμετέχει στον καθορισμό της βαθμίδας αναπηρίας το οποίο πρέπει να είναι τουλάχιστον 20%

Ενδεικτικά παραθέτουμε τα κάτωθι παραδείγματα, προκειμένου να διευκρινίσουμε το εν λόγω ζήτημα και ότι δεν γίνεται κανένας αποκλεισμός κατηγορίας αναπήρων, αλλά η ενιαία ρύθμιση καλύπτει υπό προϋποθέσεις, ακόμη και τα άτομα που εισέρχονται στην αγορά εργασίας με μεγάλο ποσοστό αναπηρίας:

α) Ασφαλισμένος εισήλθε στην ασφάλιση με ποσοστό αναπηρίας 75%, στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της εργασίας του η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε με αποτέλεσμα οι Υγειονομικές Επιτροπές ΚΕ.Π.Α. να τον κρίνουν ανάπηρο με συνολικό ποσοστό 80% και ποσοστό επιδείνωσης 20%. Στον ασφαλισμένο θα χορηγηθεί σύνταξη μερικής αναπηρίας.

β) Ασφαλισμένη με ποσοστό πιστοποιημένης προϋπάρχουσας αναπηρίας 30% και ποσοστό από νέα πάθηση 20% θα δικαιωθεί σύνταξης μόνο εάν, οι Υγειονομικές Επιτροπές ΚΕ.Π.Α. κρίνουν ότι οι παθήσεις της συνεκτιμώνται και της καθορίζουν τουλάχιστον 50% συνολικό ποσοστό αναπηρίας. Στη περίπτωση που αποφανθούν ότι, το συνολικό ποσοστό είναι μικρότερο του 50%, δε θα της χορηγηθεί σύνταξη.

Παραμένουμε στην διάθεση σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση

Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στον Οδηγό του Πολίτη (odigostoupoliti.eu). Επιτρέπεται η αναδημοσίευση (όχι αυτολεξεί) του περιεχομένου του παρόντος άρθρου, μόνο με αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link)(https://www.odigostoupoliti.eu), της πηγής προέλευσης