Αντιμετώπιση έκτακτων επεισοδίων από αιωρούμενα σωματίδια («επεισόδια αιθαλομίχλης»)

Η Απόφαση καθορίζει τα επίπεδα συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων, πάνω από τα οποία πρέπει να λαμβάνονται μέτρα, ενώ θεσπίζει και την δεξαμενή μέτρων που μπορεί κάθε φορά να λαμβάνονται.

Τα μέτρα αφορούν σε:

α) προφύλαξη της υγείας του πληθυσμού και ιδίως των ατόμων αυξημένου κινδύνου, όπως άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, καρδιοπαθείς, παιδιά, άτομα άνω των 65 ετών κλπ (πάνω από 50 μg/m³),

β) περιορισμό των εκπομπών από εστίες καύσης, ιδίως με την ορθή χρήση των συστημάτων θέρμανσης και την αποφυγή των τζακιών (πάνω από 100 μg/m³),

γ) περιορισμό των βιομηχανικών εκπομπών, με μείωση της δραστηριότητας μόνο των ρυπογόνων εγκαταστάσεων (πάνω από 100 μg/m³) και

δ) περιορισμό των κυκλοφοριακών εκπομπών, μέσω συστάσεων προς τους οδηγούς, αλλά και απαγόρευση της κυκλοφορίας συγκεκριμένων τύπων οχημάτων σε συγκεκριμένες περιοχές (πάνω από 100 μg/m³).

Τα μέτρα κηρύσσονται με ανακοίνωση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για την Περιφέρειας Αττικής και από τον καθ΄ ύλην αρμόδιο Περιφερειάρχη για τις υπόλοιπες Περιφέρειες της χώρας, ενώ λαμβάνονται, κατά περίπτωση, μεμονωμένα ή σωρευτικά, ανάλογα με τη χωρική έκταση, την ένταση και το είδος του επεισοδίου και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε Περιφέρειας, ενώ είναι δυνατό να λαμβάνονται και επιπρόσθετα μέτρα.

———- Η Κοινή Υπουργική Απόφαση ———-

Αριθμ. οικ. 70601 – ΦΕΚ Β 3272 – 23.12.2013

Βραχυπρόθεσμα σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια.

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ – ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ – ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ – ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ
ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ – ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ – ΥΓΕΙΑΣ –
ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ –
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ
ΑΛΛΑΓΗΣ – ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ – ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ
Έχοντας υπ’ όψη:
1. α. Τις διατάξεις του νόμου 1327/1983 «Κύρωση και συμπλήρωση της από 18 Ιουνίου 1982 Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου «Αντιμετώπιση έκτακτων επεισοδίων ρύπανσης περιβάλλοντος και ρύθμιση συναφών θεμάτων» (Α΄ 21).
β. Τις διατάξεις του άρθρ. 19 παρ. 2 του νόμου 1735/1987 «Προσλήψεις δημόσιου τομέα (Μόρια)- Κοινωνικός έλεγχος-Πολιτικά Δικαιώματα».
2. Τη διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 περ. Γ΄ εδ 15 του νόμου 2647/1998 «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες και την Αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις» (Α΄ 237).
3. Τις διατάξεις του νόμου 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ? Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α΄87), όπως ισχύει.
4. Τις διατάξεις του νόμου 1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος» (Α΄ 160), όπως ισχύει.
5. Τις διατάξεις του νόμου 2696/1999 «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας» (Α΄ 57), όπως ισχύει.
6. Τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 2960/2001 (ΦΕΚ 265Α΄) «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας», όπως ισχύει.
7. Τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 3446/2006 (ΦΕΚ 49 Α΄) «Οργάνωση και λειτουργία αρχών ελέγχου κυκλοφορίας των οχημάτων- Ρυθμίσεις για τις επιβατικές μεταφορές και άλλες διατάξεις».
8. Τις διατάξεις του νόμου 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος» (Α΄ 209), όπως ισχύει.
9. Την υπ’ αριθμ. 11824/1993 κοινή υπουργική απόφαση «Έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Αθήνα» (Β΄ 369), όπως ισχύει.
10. Την υπ’ αριθμ. Η.Π. 14122/549/Ε.103 «Μέτρα για τη βελτίωση της ατμόσφαιρας, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2008/50/ΕΚ “για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη” του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 21ης Μαΐου 2008» (Β΄ 488).
11. Την υπ’ αριθμ. 2876/2009 απόφαση Πρωθυπουργού «Αλλαγή τίτλου Υπουργείων» (Β΄2234).
12. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Π. Δ/τος 63/2005 (Α΄ 98).
13. Το Π.Δ. 119/2013 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄153).
14. Το υπ’ αριθμ. Πρωτ. ΔΥΓ2/Γ.Π. οικ. 99860/29.10.13 Έγγραφο της Δ/νσης Υγειονομικής Μηχανικής και Υγιεινής Περιβάλλοντος, με το οποίο διαβιβάσθηκε στο ΥΠΕΚΑ το Πόρισμα της Επιτροπής Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης που συγκροτήθηκε με Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Υγείας (ΑΔΑ ΒΕ2ΩΘ-Ψ6Γ).
15. Την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης των εκτάκτων καταστάσεων ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια.
16. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Σκοπός
Σκοπός της παρούσας απόφασης είναι:
α) Ο καθορισμός επιπέδων συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) για την ενημέρωση του πληθυσμού, μέσω συστάσεων προφύλαξης, ή/και τη λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων μείωσης εκπομπών.
β) Ο καθορισμός των μέτρων ενημέρωσης και προστασίας του πληθυσμού ανάλογα με τα επίπεδα συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10).
γ) Ο καθορισμός των μέτρων μείωσης των εκπομπών αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) από εστίες καύσης, τη βιομηχανία – βιοτεχνία και την κυκλοφορία οχημάτων.

Άρθρο 2
Ορισμοί
Για την εφαρμογή των διατάξεων των επομένων άρθρων ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1. Αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ10): τα σωματίδια που διέρχονται δια στομίου κατά μέγεθος διαλογής, όπως ορίζεται στη μέθοδο αναφοράς για τη δειγματοληψία και μέτρηση ΑΣ10 (ΕΝ12341), με αποτελεσματικότητα πενήντα τοις εκατό (50%) ως προς τη συγκράτηση των σωματιδίων αεροδυναμικής διαμέτρου δέκα μικρομέτρων (10μm).

2. Επίπεδα συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10): οι μέσες εικοσιτετράωρες τιμές των συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10), εκφρασμένες σε μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο περιβάλλοντα αέρα (μg/m3), με βάση τις οποίες κηρύσσονται τα διάφορα στάδια ενημέρωσης και προστασίας του πληθυσμού και τα βραχυπρόθεσμα μέτρα μείωσης των εκπομπών από εστίες καύσης, τη βιομηχανία – βιοτεχνία και την κυκλοφορία οχημάτων.

3. Σταθμός μέτρησης: κάθε θέση μέτρησης συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) στον περιβάλλοντα αέρα, η οποία ικανοποιεί τα κριτήρια χωροθέτησης του Παραρτήματος ΙΙΙ, της υπ’ αριθμ. Η.Π. 14122/549/Ε.103 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄ 488/2011).

4. Μετεωρολογική πρόγνωση: η πρόγνωση επικράτησης μετεωρολογικών συνθηκών που ευνοούν ή όχι τη συσσώρευση ρύπανσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10), η οποία γίνεται από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.).

5. Καύσιμο στερεής βιομάζας: το στερεό καύσιμο το οποίο παράγεται από τις κατηγορίες βιομάζας που καλύπτονται από το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 14961-1.

Άρθρο 3
Επίπεδα συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) για την ενημέρωση και προστασία του πληθυσμού μέσω συστάσεων και μέτρων προφύλαξης
1. Συστάσεις σε άτομα αυξημένου κινδύνου ανάλογα με τη μέση εικοσιτετράωρη τιμή συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10):
α) Από 51 έως 75μg/m3:
αα) ενήλικες με αναπνευστικό πρόβλημα ή ενήλικες καρδιοπαθείς και παιδιά με αναπνευστικά προβλήματα θα πρέπει να περιορίσουν κάθε έντονη σωματική άσκηση, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς χώρους.
β) Από 76 έως 100μg/m3:
αα) άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα ή καρδιοπαθείς καθώς και τα παιδιά θα πρέπει να περιορίσουν κάθε έντονη σωματική δραστηριότητα, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς χώρους. Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές του ανακουφιστικού φαρμάκου. Άτομα άνω των 65 ετών επίσης, θα πρέπει να περιορίσουν τη σωματική τους δραστηριότητα.
γ) Από 101 έως 150μg/m3:
αα) άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα ή καρδιοπαθείς καθώς και τα παιδιά και τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να περιορίσουν τη σωματική άσκηση-δραστηριότητα και το χρόνο παραμονής τους σε εξωτερικούς χώρους. Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου.
δ) Μεγαλύτερη από 150 μg/m3:
αα) άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα ή καρδιοπαθείς καθώς επίσης τα παιδιά και τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να αποφύγουν κάθε σωματική άσκηση-δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους. Επίσης, συνιστάται η αποφυγή παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία. Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου. Επί επιμονής συμπτωμάτων συνιστάται επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.
2. Συστάσεις στο γενικό πληθυσμό ανάλογα με τη μέση εικοσιτετράωρη τιμή συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10):
α) Από 76 έως 100μg/m3:
αα) κάθε άτομο που αισθάνεται ενόχληση στα μάτια ή εμφανίζει βήχα, ρινική συμφόρηση ή ενόχληση στο λαιμό θα πρέπει να περιορίσει τη σωματική του άσκηση-δραστηριότητα, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς χώρους.
β) Από 101 έως 150μg/m3:
αα) κάθε άτομο θα πρέπει να περιορίσει τη σωματική άσκηση ιδιαίτερα αν αισθάνεται ενόχληση στα μάτια ή εμφανίζει βήχα, ρινική συμφόρηση ή ενόχληση στο λαιμό.
γ) Μεγαλύτερη από 150 μg/m3:
αα) σε κάθε άτομο συνιστάται να αποφύγει κάθε σωματική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους και να περιορίσει το χρόνο παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία.
3. Μέτρα για την προστασία του πληθυσμού όταν η μέση εικοσιτετράωρη τιμή συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) είναι μεγαλύτερη από 150μg/m3:
αα) διακοπή λειτουργίας των δημόσιων ή ιδιωτικών βρεφικών, βρεφονηπιακών, παιδικών σταθμών, νηπιαγωγείων και σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης,

Άρθρο 4
Επίπεδα συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) για τη λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων μείωσης των εκπομπών από εστίες καύσης
1. Ανάλογα με τη χωρική έκταση, την ένταση και το είδος του επεισοδίου είναι δυνατό να λαμβάνονται τα παρακάτω μέτρα μεμονωμένα ή σωρευτικά. Κατά περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε Περιφέρειας, είναι δυνατόν να λαμβάνονται και επιπρόσθετα μέτρα.
2. Μέτρα μείωσης των εκπομπών από εστίες καύσης ανάλογα με τη μέση εικοσιτετράωρη τιμή συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10):
α) από 101 έως 150μg/m3:
αα) σύσταση για αποφυγή της χρήσης τζακιών, θερμαστρών στερεών καυσίμων και θερμαστρών βιομάζας και για χρήση εναλλακτικών καυσίμων και πηγών θέρμανσης έναντι της χρήσης στερεών καυσίμων και καυσίμων στερεής βιομάζας,
ββ) σύσταση για ρύθμιση του θερμοστάτη στους 18οC σε περιπτώσεις ύπαρξης κεντρικού συστήματος θέρμανσης για επίτευξη αποδεκτού επιπέδου θερμικής άνεσης χωρίς υπερκατανάλωση ενέργειας,
γγ) απαγόρευση λειτουργίας αποτεφρωτικών κλιβάνων,
δδ) απαγόρευση οποιασδήποτε καύσης σε ανοικτούς χώρους.
β) μεγαλύτερη από 150 μg/m3:
αα) σύσταση για διακοπή χρήσης τζακιών, θερμαστρών στερεών καυσίμων και θερμαστρών βιομάζας και για χρήση εναλλακτικών καυσίμων και πηγών θέρμανσης έναντι της χρήσης στερεών καυσίμων και καυσίμων στερεής βιομάζας,
ββ) σύσταση για ρύθμιση του θερμοστάτη στους 18οC σε περιπτώσεις ύπαρξης κεντρικού συστήματος θέρμανσης για επίτευξη αποδεκτού επιπέδου θερμικής άνεσης χωρίς υπερκατανάλωση ενέργειας,
γγ) απαγόρευση λειτουργίας αποτεφρωτικών κλιβάνων,
δδ) απαγόρευση οποιασδήποτε καύσης σε ανοικτούς χώρους,
εε) διακοπή της λειτουργίας των εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, με εξαίρεση των εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούν αέρια καύσιμα. Εξαιρούνται τα κτίρια περίθαλψης και κοινωνικής πρόνοιας και συγκεκριμένα τα νοσοκομεία, οι κλινικές, τα αγροτικά – περιφερειακά ιατρεία, οι υγειονομικοί σταθμοί, τα κέντρα υγείας, τα ψυχιατρεία, τα ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, τα ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οι οίκοι ευγηρίας – γηροκομεία, τα βρεφοκομεία, τα οικοτροφεία – ορφανοτροφεία, οι ξενώνες, τα άσυλα καθώς και οι βρεφικοί, βρεφονηπιακοί, παιδικοί σταθμοί, νηπιαγωγεία και σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Άρθρο 5
Επίπεδα συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) για τη λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων μείωσης των εκπομπών από βιομηχανικές – βιοτεχνικές δραστηριότητες
1. Κατά περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε Περιφέρειας, είναι δυνατόν να λαμβάνονται και πρόσθετα μέτρα επιπλέον των παρακάτω.
2. Μέτρα μείωσης των βιομηχανικών και βιοτεχνικών εκπομπών ανάλογα με τη μέση εικοσιτετράωρη τιμή συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10):
α) από 101 έως 150μg/m3:
αα) περιορισμός σε ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) της δραστηριότητας. Ο περιορισμός αποδεικνύεται με στοιχεία μείωσης παραγωγής ή και κατανάλωσης καυσίμου, σε σχέση με το μέσο όρο λειτουργίας των προηγούμενων επτά (7) ημερών.
β) μεγαλύτερη από 150μg/m3:
αα) περιορισμός σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) της δραστηριότητας. Ο περιορισμός αποδεικνύεται με στοιχεία μείωσης παραγωγής ή και κατανάλωσης καυσίμου, σε σχέση με το μέσο όρο λειτουργίας των προηγούμενων επτά (7) ημερών.
2. Από την εφαρμογή του παραπάνω μέτρου εξαιρούνται οι μονάδες συνεχούς πυράς και οι μονάδες που χρησιμοποιούν αέρια καύσιμα.

Άρθρο 6
Επίπεδα συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) για τη λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων μείωσης των εκπομπών από κυκλοφορία οχημάτων
1. Ανάλογα με τη χωρική έκταση, την ένταση και το είδος του επεισοδίου είναι δυνατό να λαμβάνονται τα παρακάτω μέτρα μεμονωμένα ή σωρευτικά. Κατά περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε Περιφέρειας, είναι δυνατόν να λαμβάνονται και επιπρόσθετα μέτρα.
2. Μέτρα μείωσης των κυκλοφοριακών εκπομπών ανάλογα με τη μέση εικοσιτετράωρη τιμή συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10):
α) από 101 έως 150μg/m3:
αα) σύσταση για την εφαρμογή κανόνων οικολογικής οδήγησης και συμπεριφοράς (όπως: οδήγηση με χαμηλότερη ταχύτητα, μείωση των συνεχόμενων εναλλαγών γκαζιού – φρένου, αλλαγή στο σωστό χρόνο των ταχυτήτων κ.α.) κατά μήκος των οδικών αξόνων αστικών περιοχών,
ββ) σύσταση για την αποφυγή της κυκλοφορίας σε αστικές περιοχές μέσω κατά μήκος των οδικών αξόνων αστικών περιοχών,
γγ) απαγόρευση κυκλοφορίας των ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ) επιβατικών μη καταλυτικών βενζινοκίνητων οχημάτων στις περιοχές που καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων,
δδ) απαγόρευση κυκλοφορίας των ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ) επιβατικών πετρελαιοκίνητων οχημάτων στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων. Εξαιρούνται του μέτρου τα ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ) πετρελαιοκίνητα επιβατικά οχήματα, εφόσον η τεχνολογία τους πληροί εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του Κανονισμού (ΕΚ) 715/2007 (Euro 5 ή 6) όπως ισχύει, ή της οδηγίας 2005/55 στάδιο G ή K (Euro 5), όπως ισχύει, ή του Κανονισμού (ΕΚ) 595/2009 (Euro 6), όπως ισχύει, ή μεταγενέστερων κανονισμών ή οδηγιών.
εε) Επιτρέπεται μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία με βάση το τελευταίο ψηφίο αριθμού κυκλοφορίας των ελαφρών πετρελαιοκίνητων φορτηγών ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ) με μεικτό βάρος μικρότερο των τεσσάρων τόνων (4 tn) στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων. Εξαιρούνται του μέτρου τα πετρελαιοκίνητα φορτηγά οχήματα ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ), εφόσον η τεχνολογία τους πληροί εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του Κανονισμού (ΕΚ) 715/2007 (Euro 5 ή 6) όπως ισχύει, ή της οδηγίας 2005/55 στάδιο G ή K (Euro 5), όπως ισχύει, ή του Κανονισμού (ΕΚ) 595/2009 (Euro 6), όπως ισχύει, ή μεταγενέστερων κανονισμών ή οδηγιών.
στστ) Επιτρέπεται μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία με βάση το τελευταίο ψηφίο αριθμού κυκλοφορίας των ελαφρών πετρελαιοκίνητων φορτηγών δημόσιας χρήσης (ΔΧ) με μεικτό βάρος μικρότερο των τεσσάρων τόνων (4 tn) στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων. Εξαιρούνται του μέτρου τα πετρελαιοκίνητα φορτηγά οχήματα δημοσίας χρήσης (ΔΧ), εφόσον η τεχνολογία τους πληροί εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του Κανονισμού (ΕΚ) 715/2007 (Euro 5 ή 6) όπως ισχύει, ή της οδηγίας 2005/55 στάδιο G ή K (Euro 5), όπως ισχύει, ή του Κανονισμού (ΕΚ) 595/2009 (Euro 6), όπως ισχύει, ή μεταγενέστερων κανονισμών ή οδηγιών.
ζζ) Επιτρέπεται μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία με βάση το τελευταίο ψηφίο αριθμού κυκλοφορίας των βαρέων πετρελαιοκίνητων φορτηγών ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ) με μεικτό βάρος άνω των τεσσάρων τόνων (4 tn) στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων.
ηη) Επιτρέπεται μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία με βάση το τελευταίο ψηφίο αριθμού κυκλοφορίας των βαρέων πετρελαιοκίνητων φορτηγών δημόσιας χρήσης (ΔΧ) με μεικτό βάρος άνω των τεσσάρων τόνων (4 tn) στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων.
θθ) Ενημέρωση οδηγών μέσω ηλεκτρονικών πινακίδων μεταβλητών μηνυμάτων κατά μήκος των οδικών αξόνων αστικών περιοχών, για την απαγόρευση ή την εκ περιτροπής κυκλοφορία των οχημάτων στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων των προηγούμενων περιπτώσεων.
β) μεγαλύτερη από 150 μg/m3:
αα) σύσταση για την εφαρμογή κανόνων οικολογικής οδήγησης και συμπεριφοράς (όπως: οδήγηση με χαμηλότερη ταχύτητα, μείωση των συνεχόμενων εναλλαγών γκαζιού – φρένου, αλλαγή στο σωστό χρόνο των ταχυτήτων κ.α.) μέσω ενημέρωσης των οδηγών από ηλεκτρονικές πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων κατά μήκος των οδικών αξόνων αστικών περιοχών,
ββ) απαγόρευση κυκλοφορίας όλων των ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ) επιβατικών μη καταλυτικών βενζινοκίνητων οχημάτων και των ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ) επιβατικών πετρελαιοκίνητων οχημάτων στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων,
γγ) απαγόρευση κυκλοφορίας όλων των πετρελαιοκίνητων φορτηγών ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ)) στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων,
δδ) απαγόρευση κυκλοφορίας όλων των σχολικών λεωφορείων στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων,
εε) απαγόρευση κυκλοφορίας όλων των φορτηγών δημόσιας χρήσης (ΔΧ) στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων,
στστ) επιτρέπεται μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία με βάση το τελευταίο ψηφίο αριθμού κυκλοφορίας, των επιβατικών δημόσιας χρήσης (ΔΧ) πετρελαιοκίνητων οχημάτων (TAXI) στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων,
ζζ) ενημέρωση οδηγών μέσω ηλεκτρονικών πινακίδων μεταβλητών μηνυμάτων κατά μήκος των οδικών αξόνων αστικών περιοχών, για την απαγόρευση ή την εκ περιτροπής κυκλοφορία των οχημάτων στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων των προηγούμενων περιπτώσεων.
2. Από την εφαρμογή των παραπάνω μέτρων εξαιρούνται τα οχήματα που αναφέρονται στην παράγραφο 2 της ΔΜΕΟ/οικ.3253/ΣΤ/0718/Φ911/2013 υπουργικής απόφασης «Μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας οχημάτων στο κέντρο της Αθήνας» (Β΄ 2048), εκτός της περίπτωσης κε.
3. Από τα κυκλοφοριακά μέτρα εξαιρούνται οι περιπτώσεις μετάβασης από και προς λιμάνια, αεροδρόμια και εμπορευματικούς σταθμούς, φορτηγών οχημάτων δημοσίας και ιδιωτικής χρήσης (ΙΧ και ΔΧ) που μεταφέρουν ζώντα ζώα, παστεριωμένο γάλα, νωπά ψάρια, νωπά οπωροκηπευτικά προϊόντα, κρέας και ευπαθή προϊόντα, εφόσον το ποσοστό του φορτίου των παραπάνω προϊόντων που μεταφέρονται είναι τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) του ωφέλιμου φορτίου.
4. Ανεξαρτήτως των μέτρων που περιγράφονται στο παρόν άρθρο και της κατά περίπτωση λήψης τους ή όχι, ισχύουν σε περίπτωση λήψης βραχυπρόθεσμων μέτρων όλες οι γενικές ή ειδικές απαγορευτικές διατάξεις που προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία.

Άρθρο 7
Κήρυξη εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων
1. Η εφαρμογή των μέτρων που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση κηρύσσεται μετά από εισήγηση των κατά περίπτωση αρμόδιων υπηρεσιών με ανακοίνωση:
α) του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για το χωρικό πεδίο της Περιφέρειας Αττικής,
β) του καθ’ ύλην αρμόδιου Περιφερειάρχη για το χωρικό πεδίο των λοιπών Περιφερειών της χώρας.
2. Η ανακοίνωση κήρυξης εφαρμογής των μέτρων εκδίδεται όταν:
α) οι μετρούμενες τιμές υπερβούν ή προσεγγίζουν τις οριακές τιμές κάθε επιπέδου με τάση διατήρησης ή περαιτέρω αύξησης των τιμών των αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) ή όταν υπάρχει πρόβλεψη για συνθήκες που ευνοούν μεγάλη συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) για την επόμενη ημέρα,
β) οι μετρούμενες τιμές είναι αρκετά χαμηλότερες των οριακών τιμών κάθε επιπέδου, αλλά υπάρχει πρόβλεψη δυσμενούς εξέλιξης των μετεωρολογικών συνθηκών ή όταν συντρέχουν σχετικοί επιβαρυντικοί παράγοντες.
3. Όταν προβλέπεται σύντομη και σημαντική αλλαγή των μετεωρολογικών συνθηκών, τέτοια που να ευνοεί τη μείωση των συγκεντρώσεων, η εφαρμογή των διαφόρων μέτρων μπορεί να μην κηρυχθεί, ώστε να μην υπάρξει άσκοπη διατάραξη στο ρυθμό λειτουργίας των αστικών περιοχών, ακόμα και αν πρόσκαιρα σημειωθεί μικρή υπέρβαση των οριακών τιμών συγκέντρωσης του κάθε επιπέδου.
4. Τα μέτρα που αναφέρονται στα διάφορα επίπεδα συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) της παρούσας απόφασης είναι δυνατό να λαμβάνονται μεμονωμένα ή σε συνδυασμό ή σωρευτικά, ανάλογα με την ένταση της ρύπανσης, τη χωρική της κατανομή και λαμβάνοντας υπόψη τις πηγές πρόκλησής της (ανθρωπογενείς ή φυσικές).
5. Η ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των μέτρων εκδίδεται μετά από εισήγηση των κατά περίπτωση αρμόδιων υπηρεσιών, λαμβάνοντας υπόψη την προβλεπόμενη εξέλιξη των μετεωρολογικών συνθηκών, τις μετρήσεις των σταθμών και τα αναμενόμενα αποτελέσματα της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων, και πρέπει να καθορίζει σαφώς:
α) τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που λαμβάνονται,
β) τα συγκεκριμένα χωρικά όρια εφαρμογής των μέτρων,
γ) τη διάρκεια ισχύος (έναρξη και λήξη) της εφαρμογής των μέτρων.
6. Τα χωρικά όρια εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων καθορίζονται σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες. Για την Περιφέρεια Αττικής τα χωρικά όρια καθορίζονται στο άρθρο 9 της παρούσας.
7. Η ανακοίνωση κήρυξης εφαρμογής των μέτρων αποστέλλεται και στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, η οποία δύναται να αναλάβει υποστηρικτικό ρόλο, εφόσον ζητηθεί από τις αρμόδιες αρχές του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και των Περιφερειών.

Άρθρο 8
Έλεγχος εφαρμογής των μέτρων και επιβολή κυρώσεων
1. Αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων των άρθρων 4 και 5 που τίθενται με την παρούσα απόφαση είναι:
α) η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ), σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 2947/2001 (Α΄ 228), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,
β) οι αρμόδιες υπηρεσίες περιβάλλοντος των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και των Περιφερειών εντός του πεδίου της χωρικής αρμοδιότητάς τους,
γ) τα Κλιμάκια Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 20 του Νόμου 4014/2011 (Α΄ 209), εντός του πεδίου της χωρικής αρμοδιότητάς τους.
2. Αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο της εφαρμογής των έκτακτων μέτρων του άρθρου 6 που τίθενται με την παρούσα απόφαση είναι οι υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας που ασκούν καθήκοντα τροχαίας και οι Λιμενικές και Τελωνειακές αρχές κατά περίπτωση.
3. Στους παραβάτες των μέτρων των άρθρων 4 και 5 επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 28, 29 και 30 του Νόμου 1650/1986 (Α΄ 160), όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν.
4. Στους παραβάτες των μέτρων του άρθρου 6 επιβάλλονται οι κυρώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 52 του Νόμου 2696/1999 «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας» (Α΄ 57), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

Άρθρο 9
Βραχυπρόθεσμα μέτρα για την Περιφέρεια Αττικής
1. Η εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χωρικό πεδίο της Περιφέρειας της Αττικής κηρύσσεται με ανακοίνωση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
2. Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα επιβάλλονται στον Κεντρικό, Βόρειο, Νότιο και Δυτικό Τομέα Αθήνας και στον Πειραιά, ενώ κατά περίπτωση δύνανται να επιβληθούν μέτρα και σε περιοχές της Ανατολικής και Δυτικής Αττικής, όπως αυτοί ορίζονται από το άρθρο 3 του Νόμου 3852/2010 (Α΄ 87).
3. Από τα κυκλοφοριακά μέτρα εξαιρούνται οι παρακάτω οδικοί άξονες: η Νέα Εθνική οδός Αθηνών – Λαμίας, η Λεωφόρος Αθηνών – Κορίνθου (από τη διασταύρωση με την Νέα Εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας), η Λεωφόρος Σχιστού, η Αττική Οδός, η Λεωφόρος Ποσειδώνος, η Λεωφόρος Βάρης Κορωπίου, καθώς και οι συνδετήριοι οδοί των παραπάνω αξόνων με το Λιμάνι του Πειραιά και το Διεθνή Αερολιμένα «Ελ. Βενιζέλος».

Άρθρο 10
Έναρξη Ισχύος
1. Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 23 Δεκεμβρίου 2013
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ – ΑΔΩΝΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΙΓΑΙΟΥ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ