Αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων. Διακινούμενα είδη και χώροι λειτουργίας
Η οργανωμένη αγορά, στην οποία μετέχουν αποκλειστικά παραγωγοί βιολογικών προϊόντων, με σκοπό την απευθείας διάθεση στο καταναλωτικό κοινό
Αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων (1978/157498/ΦΕΚ Β 2710/2.7.2019)
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ -ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Άρθρο 1
Ορισμοί
Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
α) «Αγορά Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων»: Η οργανωμένη αγορά, στην οποία μετέχουν αποκλειστικά παραγωγοί, αγροτικοί συνεταιρισμοί βιολογικών προϊόντων ή/και αγροτικοί συνεταιρισμοί, στους οποίους είναι μέλη παραγωγοί βιολογικών προϊόντων, με σκοπό την απευθείας διάθεση στο καταναλωτικό κοινό των βιολογικών αγροτικών προϊόντων ή/και μεταποιημένων βιολογικών αγροτικών προϊόντων, που οι ίδιοι παράγουν ή/και οικοτεχνικών βιολογικών αγροτικών προϊόντων, το βασικό συστατικό των οποίων είναι δικής τους παραγωγής.
β) «Αυτοδιαχειριζόμενος Φορέας»: Ο Φορέας, ο οποίος ιδρύεται από παραγωγούς βιολογικών προϊόντων ή/και αγροτικούς συνεταιρισμούς στους οποίους είναι μέλη παραγωγοί βιολογικών προϊόντων, που επιθυμούν να συμμετέχουν στις Αγορές Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων, όπου θα πωλούν μόνο τα ιδιοπαραγόμενα προϊόντα τους και είναι αρμόδιος για την εύρυθμη λειτουργία, τη διαχείριση και την προώθηση των Αγορών Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων.
γ) «Επιτροπή Διαχείρισης Αγορών Παραγωγών (Ε.Δ.Α.Π.)»: Η επιτροπή, έργο της οποίας είναι η οργάνωση των Αγορών Παραγωγών βιολογικών προϊόντων.
δ) «Οικοτεχνία»: Η μικρής κλίμακας μεταποίηση γεωργικών προϊόντων από παραγωγό εγγεγραμμένο στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Οικοτεχνίας (Κ.Η.Μ.Ο.) της παρ. 2 του άρθρου 56 του ν. 4235/2014 (Α’ 32).
ε) «Βιολογικό προϊόν»: Το προϊόν, το οποίο προέρχεται από βιολογική παραγωγή, με βάση τους κανόνες που καθορίζονται από τους Καν. (ΕΚ) 834/2007 του Συμβουλίου «για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθμ. 2092/91» και 889/2008 της Επιτροπής σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του καν. (ΕΚ) αριθμ. 834/2007 του Συμβουλίου, καθώς και από κάθε άλλη σχετική διάταξη του ενωσιακού ή εθνικού δικαίου.
Άρθρο 2
Εποπτεύουσα Αρχή
Η Διεύθυνση Συστημάτων Ποιότητας και Βιολογικής Γεωργίας της Γενικής Διεύθυνσης Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠ.Α.Α.Τ.) ορίζεται ως αρμόδια αρχή για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 3
Διακινούμενα είδη στις αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων
Στις αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων επιτρέπεται η διακίνηση των παρακάτω προϊόντων, τα οποία είναι αποκλειστικής παραγωγής των ιδίων των παραγωγών και πληρούν τους όρους ποιότητας υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας περί τροφίμων, καθώς και τις σχετικές κατά περίπτωση προϊόντος διατάξεις της ειδικής εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας:
α. Οπωροκηπευτικά κατ’ εφαρμογήν του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 543/2011 (L 157).
β. Αυγά σφραγισμένα με το διακριτικό αριθμό του παραγωγού.
γ. Λοιπά αγροτικά προϊόντα, όπως ελιές, καρύδια, κάστανα, όσπρια.
δ. Ελαιόλαδο συσκευασμένο, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 29/2012 (ΕΕ L 012, σ. 14) και την αριθμ. 323902/18.9.2009 (Β’ 2026) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
ε. Οίνος εμφιαλωμένος, ο οποίος έχει παραχθεί, εμφιαλωθεί και επισημανθεί, σύμφωνα με την κείμενη ενωσιακή και εθνική αμπελοοινική νομοθεσία, όπως ισχύει [Κανονισμός (ΕΕ) 1308/2013 (ΕΕ L 347), Κανονισμός (ΕΚ) 606/2009 (ΕΕ L 193), Κανονισμός (ΕΚ) 607/2009 (ΕΕ L 193), Κανονισμός (ΕΚ) 273/2018, αριθμ. 5833/155045/12.12.2013 (Β’ 3324) κοινή υπουργική απόφαση, αριθμ. 285870/1.9.2004 (Β’ 1372) κοινή υπουργική απόφαση, υπ’ αριθμ. 6141/148160/30.12.2015 (Β’ 2904) κοινή υπουργική απόφαση, αριθμ. 5067/117292/ 27.10.2015 (Β’ 2323) κοινή υπουργική απόφαση, αριθμ. 5042/116548/26.10.2015 (Β’ 2323) υπουργική απόφαση].
στ. Μέλι τυποποιημένο.
ζ. Πουλερικά που πληρούν τους κανόνες ασφάλειας και υγιεινής των τροφίμων, σύμφωνα με την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία [αριθμ. 2379/82701/19.7.2016 (Β’ 2330) υπουργική απόφαση].
η. Προϊόντα υδατοκαλλιέργειας.
θ. Προϊόντα απόσταξης μικρών αποσταγματοποιών (διήμερων).
ι. Αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, φυτάρια κηπευτικών, δενδρύλλια οπωροφόρων και φυτά αμπέλου, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζουν ο ν. 1564/1985 (Α’ 164) και οι υπουργικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότησή του.
ια. Προϊόντα οικοτεχνίας του άρθρου 3 της αριθμ. 4912/120862/5.11.2015 (Β’ 2468) απόφασης του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται σε αυτή, όπως γαλακτοκομικά, μαρμελάδες, γλυκά του κουταλιού, παραδοσιακά ζυμαρικά, βότανα και αρτοσκευάσματα.
ιβ. Αλλαντικά από παραγωγούς κτηνοτρόφους, εφόσον έχουν παραχθεί σε εγκεκριμένες μονάδες, τηρουμένων των όρων υγιεινής και ασφάλειας, σύμφωνα με την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.
ιγ. Γαλακτοκομικά προϊόντα.
ιδ. Μεταποιημένα προϊόντα που δεν μεταποιούνται στην εγκατάσταση του παραγωγού, αλλά σε μη ιδιόκτητες εγκαταστάσεις λειτουργούσες σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Στην περίπτωση αυτή ο παραγωγός υποχρεούται να έχει διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή, τα παραστατικά στοιχεία από τα οποία προκύπτουν οι ποσότητες του προϊόντος που παραδόθηκαν στην εγκατάσταση μεταποίησης και αντίστοιχα οι τελικές ποσότητες των προϊόντων που παρέλαβε, ιε. Λοιπά, μη επεξεργασμένα πρωτογενή προϊόντα που σχετίζονται με την κύρια παραγωγή. Ενδεικτικά, αναφέρονται τα αμπελόφυλλα για τους αμπελοκαλλιεργητές, τα άνθη κολοκυθιού για τους αντίστοιχους καλλιεργητές και τα αυτοφυή φυτά που φύονται εντός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων των παραγωγών.
Στις αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων απαγορεύεται ρητά η διακίνηση προϊόντων από άλλες χώρες.
Κατά τη διακίνηση και πώληση των τροφίμων τηρούνται οι απαιτήσεις του Κεφαλαίου ΙΙΙ του Παραρτήματος ΙΙ του Κανονισμού ΕΚ 852/2004 (L 139). Ειδικά για τα προϊόντα ζωικής προέλευσης και υδατοκαλλιέργειας, πρέπει να διατηρούνται, να διακινούνται και να διατίθενται από ειδικά διασκευασμένα οχήματα αυτοκινούμενα ή ρυμουλκούμενα, ώστε να τηρείται η αλυσίδα ψύξης με βάση τις θερμοκρασίες συντήρησης που απαιτούνται για κάθε προϊόν κατά περίπτωση.
Ανάλογα με τα προϊόντα που διακινεί ο παραγωγός οφείλει να έχει στην κατοχή του τα ειδικά δικαιολογητικά κατά περίπτωση που προβλέπονται στο άρθρο 10 του ν. 4497/2017 και να τα επιδεικνύει στις αρμόδιες αρχές ελέγχου, εφόσον του ζητηθεί.
Άρθρο 4
Εξαιρέσεις από τις ειδικές προδιαγραφές εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών
Τα νωπά οπωροκηπευτικά που διατίθενται στις αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων εξαιρούνται από τις ειδικές προδιαγραφές εμπορίας, κατά παρέκκλιση της παρ. 3 του άρθρου 76 του Κανονισμού 1308/2013 και σε εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 4 του Κανονισμού (ΕΕ) 543/2011.
Άρθρο 13
Χώροι λειτουργίας υπαίθριων αγορών
Οι αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων μπορούν να λειτουργούν είτε σε δημόσιο χώρο του οικείου Δήμου ή της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, είτε σε ιδιωτικό χώρο με ευθύνη του αυτοδιαχειριζόμενου φορέα, διασφαλίζοντας πρόσβαση σε όλους τους πολίτες.
Οι δημόσιοι χώροι καθορίζονται μετά από έγκριση του Δήμου ή της Περιφερειακής Ενότητας κατά περίπτωση, ενώ για τους ιδιωτικούς χώρους την ευθύνη έχει ο αυτοδιαχειριζόμενος φορέας.
Για τον καθορισμό των χώρων λειτουργίας των αγορών παραγωγών βιολογικών προϊόντων απαιτείται η αιτιολογημένη και έγγραφη γνώμη της αρμόδιας αστυνομικής αρχής σχετικά με τις κυκλοφοριακές επιπτώσεις που προκαλούνται από τη λειτουργία τους, η οποία ζητείται από τον αρμόδιο φορέα. Αν η γνώμη της αστυνομικής αρχής δεν υποβληθεί μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την παραλαβή του σχετικού αιτήματος, η απόφαση του αρμόδιου φορέα για τον καθορισμό του χώρου λειτουργίας μίας αγοράς παραγωγών βιολογικών προϊόντων εκδίδεται χωρίς τη γνώμη αυτή.
Το κείμενο της υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ Β 2710/2.7.2019)